"คุณ" หมายความว่าอะไร ?

คุณ หมายความว่าอะไร ?

"ศ.ดร.คุณบรรจบ พันธุเมธา" (ขออนุญาตยืมชื่ออาจารย์ที่เคารพมาเป็นกรณีศึกษา) การสนทนาในบริบททั่วๆไปคำว่าคุณก็หมายถึง "เธอ" หรือ "ท่าน" ซึ่งเป็นสรรพนามบุรุษที่สอง หรือคนที่เราพูดด้วย และในบางกรณีก็อาจใช้แทนบุรุษที่สามได้ด้วยเช่นกัน แต่สำหรับในที่นี้คำว่าคุณเป็นคำที่ใช้แสดงถึงสถานะของบุคคลโดยเฉพาะ

คุณบรรจบ พันธุเมธา อาจารย์ที่เคารพท่านนี้ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า THE ILLUSTRIOUS ORDER OF CHULA CHOM KLAO จึงมีสิทธิใช้คำว่าคุณนำหน้านามได้แทนคำ "นางสาว" ซึ่งขออธิบายโดยละเอียดดังนี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า THE ILLUSTRIOUS ORDER OF CHULA CHOM KLAO

การสถาปนา และการพระราชทาน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาให้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๖ เนื่องในโอกาสที่พระมหากษัตริย์ราชวงศ์จักรีได้ปกครองประเทศไทยติดต่อกันมาถึง ๙๐ ปี ด้วยความสงบสุข พระองค์จึงทรงพระกรุณาให้สร้างเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้านี้ขึ้นซึ่งเป็นพระนามของพระองค์ และให้แพรแถบสีชมพูอันเป็นสีของวันพระราชสมภพ คือวันอังคาร

สำหรับพระราชทานฝ่ายใน ( สตรี ) มี ๔ ชั้น ๕ ชนิด คือ

ชั้นที่ ๑ ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.)

ชั้นที่ ๒ มี ๒ ชนิด ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.)

ชั้นที่ ๓ ตติยจุลจอมเกล้า (ต.จ.)

ชั้นที่ ๔ จตุตถจุลจอมเกล้า (จ.จ.)

การใช้คำนำหน้านาม สตรีที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายใน

สตรีซึ่งสมรสแล้ว เมื่อได้รับพระราชทาน ป.จ., ท.จ.ว. ใช้คำนำหน้านามว่า " ท่านผู้หญิง "

สตรีซึ่งสมรสแล้ว เมื่อได้รับพระราชทาน ท.จ., ต.จ., จ.จ. ใช้คำนำหน้านามว่า " คุณหญิง "

สตรีที่ยังมิได้สมรส เมื่อได้รับพระราชทาน จ.จ. ขึ้นไป ใช้คำนำหน้านามว่า " คุณ "

สตรีซึ่งเป็นราชตระกูล ชั้นหม่อมเจ้า ใช้คำนำ พระนามตามเดิม ไม่ว่าจะได้รับพระราชทานชั้นใด สำหรับหม่อมราชวงศ์ และหม่อมหลวง เมื่อได้รับพระราชทาน ป.จ., ท.จ.ว. ใช้คำนำนามว่า " ท่านผู้หญิง " หากได้รับพระราชทาน ท.จ., ต.จ., จ.จ. ยังคงใช้ฐานันดรโดยไม่ใช้คำนำนามว่า " คุณหญิง "

ในปัจจุบันนี้แม้ทางการได้ยกเลิกบรรดาศักดิ์และราชทินนามแล้ว สตรีที่สามีไม่ได้มีบรรดาศักดิ์ ยังคงกำหนดให้ใช้คำนำหน้านามว่า " คุณหญิง " และ " ท่านผู้หญิง " ตามชั้นของเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าที่ได้รับพระราชทาน

กรณีพระราชทานให้แก่ฝ่ายหน้า (ชาย) ไม่มีการเปลี่ยนแปลงคำนำหน้านาม