ช่วงสองสัปดาห์ที่ผ่านมามีผู้มาปรึกษาเรื่อง มีผิวแสบร้อน และมีผื่นสีแดงจัด บางครั้งเป็นตุ่มหนองตามที่ต่างๆ เช่น บริเวณใบหน้า ลำคอ แขน บางครั้งทำให้เข้าใจผิดคิดว่าเป็นเริม หรืองูสวัด และได้รับการรักษาด้วยยารักษางูสวัด ซึ่งมีราคาประมาณพันบาทขึ้นไปต่อครั้ง
ลักษณะของผื่นที่เกิดขึ้นจะมีสีแดงจัด ขอบเขตชัดเจน ส่วนใหญ่อยู่บริเวณนอกร่มผ้า ผื่นที่เกิดขึ้นบางครั้งมีผื่นคู่กัน ลักษณะเหมือนเราส่องกระจกเงาไปที่ผื่นอันแรก (mirror image) ซึ่งช่วยในการวินิจฉัยแยกโรคจากโรคอื่นๆ ดูในรูปจะเข้าใจยิ่งขึ้นครับ
ภาวะนี้เรียกว่า Paederous dermatitis หรือ ที่คนไทยเรียกกันว่า ผื่นที่เกิดจากแมลงก้นกระดก หรือ แมลงเฟรชชี่ (อันหลังนี้เข้าใจว่าเกิดจากภาวะนี้เกิดในช่วงเปิดมหาวิทยาใหม่ๆ หรือช่วงรับน้องใหม่) ในรูปแสดงตัวแมลงตัวที่ว่า ดูแล้วน่ากลัว บางคนคิดว่าคงโดนแมลงนี้กัดเอา แต่สาเหตุที่เป็นต้นตอทำให้เกิดผิวหนังแสบร้อนนี้คือ ของเหลวที่แมลงตัวนี้ปล่อยออกมาเวลาที่โดนปัดโดยคน (หรือบางคนบอกว่าเวลาแมลงตกใจ ไม่รู้ว่ารู้ได้อย่างไรว่าแมลงตกใจ) คือ สาร pederin ซึ่งมีคุณสมบัติเป็นกรดชนิดหนึ่ง ทำให้เกิดการกัดที่ผิวหนังที่โดนสารนี้ ทำให้เกิดเป็นผื่นระคายชนิดหนึ่ง (หรือ irritant contact dermatitis) บางครั้งถ้าแมลงตัวใหญ่มาก สารที่ว่านี้จะมีปริมาณมากทำให้มีผื่นที่มีความรุนแรงมาก ทำให้เกิดแผลเป็นได้ครับ
การรักษาขึ้นอยู่กับขนาดผื่น ตำแหน่ง และความรุนแรงของผื่นที่เกิดขึ้น โดยหลักการก็คือการให้ครีมสตีรอย์เพื่อลดการอักเสบ และ ให้ยาแก้คันครับ แต่ถ้าไม่แน่ใจให้ไปพบแพทย์ครับ
สวัสดีปีใหม่ครับคุณหมอ ผมเป็นคนไข้ของคุณหมอที่ถูกแมลงชนิดนี้ปล่อยกรดออกมา โดยได้รับคำแนะนำและการรักษาจากคุณหมอจนหายแล้ว ผมเห็นแมลงชนิดนี้ในบ้านแล้วครับมองไปจะเห็นสีแดงสลับดำชัดเจนเลยครับ ช่วงนี้ก็พยายามปิดบ้านให้ดีเพื่อไม่ให้แมลงชนิดนี้เข้ามา ส่วนใหญ่จะมาช่วงหัวค่ำครับ ขอขอบคุณ คุณหมอมากนะครับ
ปล. ขอโทษคุณหมอนะครับ ที่ไม่ได้ไปตามนัดเมื่อวันที่ 5 มกราคม 2550
สวัสดีปีใหม่ครับคุณฐิติภูมิ
หมอสุข
ขอขอบพระคุณอาจารย์หมอสุข...
ขอขอบพระคุณครับ
ไม่น่าเชื่อว่าจะมีแมลงตัวน้อยที่ร้ายกว่ายุงอีก...ดูตัวมันแล้วสวยดี ช่วงนี้เป็นช่วงหน้าแล้ง ลมแล้งอาจจะนำสัตว์ตัวน้อยที่กัดแล้วเป็นแผล ผัดพาเข้าบ้านก็ได้ช่วยดูๆ กันหน่อย ถ้าเราเห็นมันก่อนก็ดี จะได้ไม่กัดเราๆก็จัดการมันเสียเลย....
ขอบคุนนะคะที่มีรูปแมลงให้ดูนะคะ เพราะเคยถูกกัดมาแล้วคะตอนนี้ยังเป็นรอยแผลเป็นให้เห็นอยู่เลย(ถูกกัดมาประมาณ 3 ปีแล้ว) เนื่องจากว่าแผลอักเสบแล้วไปถูกมัน มันก็เลยเกิดเป็นแผลเป็นนูนๆ แผลตอนแรกที่เกิดเป็นอย่างนี้เลยคะ ตกใจและแสบมากเลย ไปหาหมอทานยาแก้อักเสบด้วยคะ เพื่อนที่เห็นบอกว่าแมลงที่กัดชื่อแมลงตด คะ ตอนแรกยังขำๆเลยคะ ต่อมาอีกประมาณ 1 กว่าๆ ไปหาหมอที่รามาเรื่องมือลอก หมอเห็นแผลเป็นนูนๆเลยให้ แผ่นเจลใสมาแปะนะคะ เพื่อให้มันนูนน้อยลง มันก็ดีขึ้นนิดหน่อยคะ
ขอบคุณเช่นกันค่ะ เพิ่งโดนกัดเมื่อวันจันทร์นี้เองค่ะ ไปหาหมอหมอบอกชื่อแมลงชนิดนี้มาเลยส่งสัยว่าหน้สตามันเป็นไงนะ พอได้รูปภาพห็นจากบล๊อกนี้ ถึงบางอ้อพอดีเลย...ว่าที่ห้องมีเจ้าตัวแมลงหน้าตาแบบนี้จริงๆด้วยค่ะ ส่วนที่โดยผิวหนังไหม้เลยค่ะ แต่คุณหมอพอว่าพยายามอย่าเอาสบูฟอกเพราะจะทำให้แผลไหม้เข้าไปอีกค่ะ
ผมก็เป็น T_T
ต้องซี้อยาอะไรมาทาครับหมอ ผมกลัวมาก เครียดมากเลย
ผมก็เป็นเหมือนกัน ตอนแรก นึกว่าเป็น herpes ซะอีก มีแต่คนบอกว่าเป็น รู้สึกกลุ้ม นึกในใจว่าทำไม low immune ขนาดนั้น... นอนไม่หลับ [จิตตกอ่ะ]ก็ เลยไปหาอาจารย์หมอ ครับ เลยไขข้อข้องใจ แต่ของผม เป็นตุ่มหนองเล็กๆ เต็มไปหมด หน้าเสียโฉมอ่ะ..เซ็งเป็ด
ผมขอร่วมเสนอข้อคิดเห็นนะครับ แมลงพวกนี้ตรงตามที่คุณหมอบอกครับ ช่วงรับน้องแมลงพวกนี้จะมากันมากครับ แต่สิ่งที่พวกผมสังเกตจนไหวตัวทันก่อนก็คือ กลิ่นครับผม กลิ่นมันจะออกเปรี้ยว ๆ ฉุนจนผิดปกติครับ ยิ่งตัวใหญ่กลิ่นจะแรงเป็นพิเศษครับ ผมเองก่อนนี้ก็โดนหลายจุดครับ บางครั้งผมนั่งเขียนโปรแกรมอยู่ ก็สังเกตว่าแมลงพวกนี้มาเดินบนแขน ผมก็ปฏิบัติด้วยการล้างน้ำมาก ๆ ครับ ก็ไม่เป็นอะไรครับ และผมก็กำจัดมันด้วยการ ดึงสก๊อตเทฟใส่ประมาณ 1 นิ้ว แล้วเอาไปแปะที่ตัวมันจากนั้นก็พับ สก๊อตเทปเข้าด้วยกัน และไปโยนทิ้งถึงขยะครับ รับรองไม่หนีไปไหนแน่ ๆ ครับผม
โดนแมลงตดนี้แล้วเหมือนกันค่ะ เกือบทั้งตัวแล้ว วิธีการรักษาเขาบอกกันว่าให้ล้างน้ำให้สะอาด หรือทางสเตอรอย์ กินยาแก้คัน หรือแก้แพ้ หากเป็นมาก ๆ ให้กินยาปฏิชีวนะ
แต่ในความเป็นจริงมันทำร้ายตอนเราหลับมากกว่าตอนนั้นเราก็เผลอกระจายเชื้อมันโดยไม่รู้ตัว มารู้อีกที่ก็เมื่อตื่น แสบไปทั้งตัว แต่ดิฉันไม่รู้จะทำอย่างไร ตื่นมาก็ล้างน้ำหรืออาบน้ำแล้วทาขมิ้นชันดูทุเลากว่าทุกครั้ง เคยลองมาหลายอย่างแล้วรอบนี้เอาแบบไทย ๆ ดูบ้างเพื่อดี กำลังรอดูผล
เคยโดนเจ้าแมลงตัวนี้กัดเหมือนกัน มันกัดที่แก้มตอนหลับรู้สึกคันมากเลยเอามือไปเกาพอตื่นขึ้นมาแก้มเป็นแผลแดงๆ อกีวันเป็นหนองตอนนี้กำลังรักษาแผลเป็นที่เกิดจากเจ้าแมลงตัวนี้อยู่ แสบจริงๆเจ้าแมลงตัวนี้ ใครรู้จักยาทาแก้แผลเป็นให้บอกหน่อย
เป็นเองเลยค่ะ ตื่นเช้ามามีรอยแดง ๆ ปวดแสบปวดร้อนด้วย ตอนนี้หมอก้อให้ยามาทา แล้วก้อยากินแก้แพ้ค่ะ
เช่นกันคะ ถูกกัดเมื่อเช้านี้เอง มีคนเคยถูกกัดแนะนำให้ทาด้วย บัวหิมะสดคะ ตอนนี้ทาแล้ว รู้สึกดีขึ้นคะ ถ้าโดนกัดนะคะ ลองใช้ดูนะคะ