"ดวงอาทิตย์ย่างเข้าสู่ราศีเมษ" หมายความว่าอย่างไร?


ถ้าเปรียบดวงอาทิตย์เป็น 'นักร้องลูกทุ่ง' แล้วไซร้ กลุ่มดาวของแต่ละเดือนก็จะเป็น 'หางเครื่อง' ซึ่งคอยเต้นอยู่ฉากหลัง พอขึ้นเดือนใหม่ นักร้องคนเดิมก็จะเปลี่ยนหางเครื่องชุดใหม่ อย่างนี้เรื่อยไปจนครบ 12 ชุด ใน 1 ปี

 


บทความนี้กำลังอยู่ในระหว่างการปรับปรุง!


ข้อคิดเห็นจาก อ.อัฐ พงศธร กิจเวช : จาก FB

ได้อ่านบทความของอาจารย์ชิวเรื่อง "ดวงอาทิตย์ย่างเข้าสู่ราศีเมษ" http://gotoknow.org/blog/science/89983 แล้ว ผมมีความคิดเห็นเพิ่มเติมเกี่ยวกับคำว่า "กลุ่มดาวราศีเมษ" ขออนุญาตยกข้อความของอาจารย์สิงห์โต ปุกหุต ในหนังสือ แนะดูดาวฤกษ์อย่างง่ายใต้ฟ้าเมืองไทย พิมพ์ปี 2532 หน้า 13

"คำว่าราศีมีความหมายว่า 'กองหรือเขต' ที่โลกโคจรรอบดวงอาทิตย์ได้ 30 องศา มิใช่ผ่านดาวฤกษ์แต่ละกลุ่ม เพราะกลุ่มนั้นมีเขตไม่แน่นอนเหมือนราศี จึงไม่ควรเรียกปะปนกัน ดังที่ชอบเรียกกันว่า 'กลุ่มดาวราศีเมษ' นั้นไม่ถูกต้องนัก ถ้าเรียกแยกกันว่ากลุ่มดาวเมษ หรือราศีเมษจะได้ความหมายถูกต้องกว่า"

 


 

ช่วงสงกรานต์แต่ละปี เราคงจะคุ้นเคยกับคำกล่าวที่ว่า

"ดวงอาทิตย์ย่าง (หรือยก) เข้าสู่ราศีเมษ ..."

ซึ่งฟังเผิน ๆ เหมือนเป็นแค่โหราศาสตร์ (อย่างเดียว) แต่จริง ๆ แล้วคำกล่าวนี้มีเบื้องหลังน่าสนใจไม่น้อยเลย 

ใครๆ ก็รู้ว่า การที่โลกหมุนรอบตัวเองครบ 1 รอบ ทำให้ดูเหมือนว่าดวงอาทิตย์ขึ้นและตกใน 1 วัน แต่โลกยังโคจรรอบดวงอาทิตย์อีกด้วย ซึ่งถ้ามองจากโลกก็จะดูเหมือนว่า ดวงอาทิตย์เคลื่อนที่ผ่านกลุ่มดาวต่าง ๆ จนครบ 1 รอบ ในเวลา 1 ปี โดยเส้นทางที่ดวงอาทิตย์เคลื่อนที่ไปบนท้องฟ้านี้มีชื่อเรียกอันแสนไพเราะว่า เส้นสุริยวิถี หรือ อีคลิปติก (ecliptic) 

ตามแนวเส้นสุริยวิถีนี้เอง ปราชญ์ทั่วโลกได้พร้อมใจกันแบ่งกลุ่มดาวออกเป็น 12 กลุ่ม ซึ่งเป็นที่มาของเดือนทั้ง 12 เดือน โดยดวงอาทิตย์จะค่อยๆ เคลื่อนที่ไปเรื่อยๆ และจะเข้ามาอยู่ในกลุ่มดาวประจำเดือนนั้นๆ ประมาณวันที่ 15 ของเดือน

 

 

ถ้าเปรียบดวงอาทิตย์เป็น 'นักร้องลูกทุ่ง' แล้วไซร้ กลุ่มดาวของแต่ละเดือนก็จะเป็น 'หางเครื่อง' ซึ่งคอยเต้นอยู่ฉากหลัง พอขึ้นเดือนใหม่ นักร้องคนเดิมก็จะเปลี่ยนหางเครื่องชุดใหม่ อย่างนี้เรื่อยไปจนครบ 12 ชุด ใน 1 ปี 

'หางเครื่อง' ทั้งหมด (ดาวทั้ง 12 กลุ่ม) หรือ จักรราศี นี่จำง่าย ๆ ว่าเริ่มตั้งแต่เดือนเมษายน (แกะ) ไล่เรียงกันไปจบที่เดือนมีนาคม (ปลาคู่) ดังนี้

แกะ-วัว-คนคู่-ปู-สิงโต-หญิงสาว-คันช่าง-แมงป่อง-ธนู-แพะทะเล-คนแบกหม้อน้ำ-ปลาคู่

เดือนใดหรือราศีไหน พวกเราคนไทยไล่ได้ไม่ยากเลยใช่ไหมครับ 

 

ส่วนฝรั่งนั้นดูภาพรวม แล้วบอกว่าเป็นสิ่งมีชีวิตตั้ง 11 อย่าง (สัตว์ 7 คน 4) แต่ไม่มีชีวิตแค่อย่างเดียว คือ คันชั่ง (ราศีตุล) จึงไม่น่าแปลกใจที่ฝรั่งเรียก จักรราศี ว่า โซดิแอก (zodiac) ซึ่งมีรากศัพท์แปลว่า สิ่งมีชีวิต (living being)
 

(หากสนใจรายละเอียดเกี่ยวกับ Zodiac เพิ่มเติม โปรดอ่าน Signs of the Zodiac (1) และ Signs of the Zodiac (2) ของอาจารย์ lioness)

ถ้าพูดแบบง่าย ๆ วันมหาสงกรานต์ของไทย จึงเป็นวันที่ดวงอาทิตย์โคจรเข้าสู่กลุ่มดาวราศีเมษนั่นเอง

อย่างไรก็ดี แค่นี้ยังไม่ครบ เพราะในทางโหราศาสตร์ของไทย ยังแบ่งดาวฤกษ์ออกเป็น 27 กลุ่ม เรียกว่า 27 นักษัตร โดยนักษัตรที่ 1 หรือฤกษ์ที่ 1 คือ อัศวินี (หรืออัสยุช) หรือ ดาวม้า (หรือดาวคอม้า หรือดาวหางหนู) ก็มีจุดเริ่มต้นที่ราศีเมษเช่นเดียวกัน

นั่นคือ วันมหาสงกรานต์จึงเป็นวันมหาฤกษ์ที่ดวงอาทิตย์ปรากฏโคจรเข้าสู่กลุ่มดาวราศีเมษ ณ จุดฤกษ์อัศวินี นับเป็นมงคลถึง 2 เด้ง เพราะมาทั้งแกะ (เมษ) & ม้า (อัศวินี) ตัวใหม่เอี่ยมอ่อง!
     

สุขสันต์เทศกาลสงกรานต์ครับ! :-D

หมายเลขบันทึก: 89983เขียนเมื่อ 12 เมษายน 2007 14:37 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 17:56 น. ()สัญญาอนุญาต: สงวนสิทธิ์ทุกประการจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (12)

 สวัสดีปีใหม่ไทยครับพี่ชิว สงสัยวันนี้ส่งหนังสือไม่ทันแล้วครับ ออกไปส่งไม่ได้ครับ

   ภาพสวยมากๆครับ ขอบคุณความรู้ใหม่ๆด้วยครับ

สวัสดีค่ะดร.บัญชา

            เขียนแบบเห็นภาพชัดเจนมากค่ะเปรียบเทียบเป็นนักร้องลูกทุ่งและหางเครื่อง แถมมีภาพประกอบให้ดูด้วย ขอบคุณมากค่ะ  สุดท้ายนี้ ขอให้ดร.บัญชามีความสุขกายสบายใจ สุขภาพแข็งแรง สุขสันต์วันสงกรานต์ และวันครอบครัวค่ะ

ขอบคุณมากครับ ดีมากครับได้ความรู้เกี่ยวกับราศีเพิ่มขึ้น น่าจะนำเสนอ 27 นักษัตร มาด้วยนะครับ ขอบคุณครับ

  • ขอบคุณพี่ชิวสำหรับความรู้ครับ เรื่องนักษัตรเพิ่งทราบเหมือนกันครับ สวัสดีปีใหม่ไทยครับ

ขอบคุณ เรื่องนักษัตร สนใจอยู่เหมือนกันค่ะ

เข้าใจเปรีบเทียบนะคะ เห็นภาพเลย

ขอบคุณสำหรับความรู้ที่น่าสนใจมากค่ะ

สวัสดีวันสงกรานต์ค่ะ พี่ชิว.... ปกติเปิดนิตยสาร เพื่อดูดวงประจำราศี ก่อนคอลัมน์อื่นเลยค่ะ ฮ่าๆๆๆ

สวัสดีวันสงกรานต์ค่ะอาจารย์  ไม่ได้เข้ามาคุยเสียนานเลย  ทั้งนี้ไม่ว่างเลยจริงๆ (งานบนวอร์ดยุ่งมาก ถึงห้องก็นอนสลบหมดแรง)

สงกรานต์ปีนี้มีวันหยุดตั้ง 5 วัน อิจฉาคนทำงานอาชีพอื่นจัง ได้หยุดกัน แต่ตัว k-jiraต้องขึ้นเวร ที่บ้านนัดรวมญาติกัน แต่ตัวเรากลับบ้านไม่ได้....T_T

นอกเรื่องแล้วๆๆๆ  ^^'

..........

 

พูดถึงเรื่องจักรราศี  การกำหนดให้มี 60 นาทีใน 1 ชม. 24 ชม. ใน 1 วัน และ 365-366 วันในหนึ่งปี  รวมไปถึงมี 12 เดือนใน 1 ปี และมี 12 ปีเวียนตามจักรราศี

k-jira รู้สึกเลื่อมใสปราชญ์โบราณจัง สิ่งนี้นับว่าเป็นผลงานที่อมตะมากๆเลยเชียวค่ะ

และก็เป็นสิ่งน่าแปลก.. โลกนี้กว้างใหญ่ไพศาล ผู้คนต่างเผ่าพันธุ์อยู่ห่างกันคนละมุมโลก แต่ทำไม..กลับสามารถแบ่งช่วงเวลา ได้เหมือนกันอย่างเหมาะเจาะลงตัวแบบนี้

ยิ่งไปอ่านเรื่องวัฒนธรรมโบราณ ที่เหลือแต่ซากปรักทิ้งไว้ใก้ชนรุ่นหลัง เช่น ของพวกอินคา ก็พบหลักฐานเกี่ยวกันตัวเลขแห่งห้วงเวลาเหล่านี้

 

นอกจากนี้.. kjira ก็ยังอดสงสัยไม่ได้ว่า กลุ่มดวงดาวประจำจักรราศีต่างๆ ที่เรียกว่าดาวนักษัตรน่ะ  คนโบราณเอาจินตนาการอะไรมาคิดเป็นรูปต่างๆกันนะ  เพราะเวลามองดูแล้ว มันไม่ได้เห็นเป็นรูปแบบนั้นสักหน่อย

ดังนั้นจึงเกิดความสงสัยต่อว่า.. มันยังมีความหมายอะไร ที่แฝงลึกลงไป เกี่ยวกับภาพเหล่านั้นหรือไม่

มีใครเคยศึกษาเรื่องนี้ และมีหนังสืออะไรที่เขียนถึงสิ่งนี้บ้างไหมคะอาจารย์

ขอบคุณค่ะ ^__________^

 

     ขอบคุณมากครับ
     อ่านสนุก  เรื่องยากดูจะกลายเป็นเรื่องง่ายขึ้นอีกเยอะครับ  .. ได้ความรู้ดี   ทั้งข้อความ  ทั้งภาพสี .. ล้วนทำให้ชวนติดตามครับ

สวัสดีครับ เพื่อนๆ ชาว GotoKnow ทุกท่าน

         สวัสดีวันสงกรานต์ครับ ขอขอบคุณสำหรับคำอำนวยพร & ขอให้พวกเราได้รับพรนั้นเช่นกันครับ :-)

         ผมได้บันทึก แนะนำแหล่งข้อมูล : นักษัตร & ราศี เอาไว้แล้ว เชิญไปอ่านได้ตามความสนใจนะครับ

 

เรียนคุณ

P
 สำหรับผมไม่เห็นน่าแปลกเลยครับ ดวงอาทิตย์ดูที่ใหนบนโลกก็เหมือนกัน เพราะฉะนั้น สิ่งที่เป็นเรื่องของธรรมชาติ ใครสังเกตุก็ได้ผลเหมือนกัน แต่สัญลักษณ์ หรือ ภาษาที่ใช้แทน ต่างกัน แน่นอน

สวัสดีครับ โอ-อุทัย & คุณ k-jira

     ผมเข้าใจว่า ที่คุณ k-jira ว่าน่าแปลกก็คือ การที่แบ่งกลุ่มดาวที่ดวงอาทิตย์โคจรผ่านเป็น 12 กลุ่ม เหมือนๆ กันทั่วทั้งโลก ไม่ใช่ 10 กลุ่ม หรือ 20 กลุ่ม อะไรทำนองนี้ครับ

     เรื่องนี้คงจะมีที่มา-ที่ไปแน่ๆ และอาจเกี่ยวข้องกับ โหราศาสตร์ (astrology) ด้วย เพราะเดิมที ดาราศาสตร์ (astronomy) กับโหราศาสตร์ (astrology) มีรากกำเนิดเดียวกันครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท