หนังสือเรียนเล่มเล็กเชิงวรรณกรรม


หนังสือเรียนเล่มเล็กเชิงวรรณกรรม

     สมัยที่เรียนป.โท วิชาเอกการประถมศึกษา ได้ความรู้จากอาจารย์เกี่ยวกับวรรณกรรมสำหรับเด็กทั้งในและต่างประเทศอาจารย์สอนเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจัดทำหนังสือเรียนเล่มเล็ก ตอนหลังแพร่หลายมาก รู้จักกันดีและมักเรียกว่าหนังสือเล่มเล็ก ขนาดเล็กแค่ไหน จะไม่ค่อยจำกัด บางท่านเรียกหนังสือทำมือ ผู้เขียนมาเป็นผู้บริหารได้นำมาใช้กับครู ฝึกครูให้ทำเป็นสื่อการสอน ขณะเดียวกันเด็กก็ทำไปด้วย เรียนวิชาไหนก็ทำวิชานั้น จนกลายเป็นbest practiccs ของโรงเรียน นำหนังสือที่เด็กทำแขวนเต็มโรงเรียน เหมือนแบบเรียนลอยฟ้า เด็กได้อ่านกันจุใจ

     ตอนหลังครูโยกย้ายไป ครูรุ่นใหม่ยังต้องปรับตัวปรับใจจึงทำให้กระบวนการจัดทำหนังสือเล่มเล็กค่อยๆจางไป ปีการศึกษา ๒๕๕๕ ผู้เขียนเห็นว่าแหล่งเรียนรู้และสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนเริ่มจะสมบูรณ์ จึงถือโอกาสบูรณาการเสียเลย ทั้งยังรับหน้าที่สอนเสริมภาษาไทยอยู่แล้วด้วย จึงได้โอกาสฟื้นหนังสือเรียนเล่มเล็กในคราวนี้

     เริ่มมาตั้งแต่ต้นเดือนกรกฎาคม นำนักเรียนชั้นป.๕-๖ เดินตัวเปล่าไปที่แปลงนา ยืนสนทนากัน มองดูต้นข้าวที่สูงแค่คืบกว่าๆ ถามว่าจำได้ไหม ตอนเปิดเทอมแปลงนาตรงนี้เป็นอย่างไร ครูนิรุตกับพวกเธอช่วยกันปรับดินอย่างไร ใช้เครื่องมืออะไรบ้าง วันที่นำน้ำเข้านาแล้วพวกเธอมาเหยี่ยบย่ำรู้สึกอย่างไร และครูนิรุตยังสอนการเพาะต้นกล้าในกระบะด้วย จากนั้นราว ๒ สัปดาห์ พวกเธอได้โยนกล้ากันอย่างสนุกสนาน จนถึงวันนี้พวกเธอยังต้องดูแลแปลงนาต่อไป นักเรียนบอกจำได้ทุกขั้นตอน ผู้เขียนจึงแจกกระดาษให้คนละแผ่น

     บอกนักเรียนว่า เขียนเล่าเรื่องประสบการณ์การทำนาของนักเรียนมาให้ได้มากที่สุด ที่ทำมาจริงๆ ไม่ต้องเสริมเติมแต่ง กี่ย่อหน้าก็ได้ ตั้งชื่อเรื่องด้วยไม่ต้องห่วงคำผิดคำถูก เดี๋ยวครูดูให้ อย่าลอกกัน เขียนตามสบาย เสร็จเมื่อไหร่ก็ส่ง

     วันรุ่งขึ้น เด็กนำงานเขียนมาส่ง ตั้งชื่อเรื่องไม่เหมือนกันเลย บางคนเขียนได้เกินสิบบรรทัด บางคนเขียนได้มากกว่าหนึ่งหน้า มีคำผิดบ้าง ผู้เขียนตรวจและวงกลมไว้ จากนั้นเรียกเด็กทุกคนมา สอนการเขียนต้นฉบับ โดยแจกกระดาษให้คนละ ๑ แผ่นบอกเอาจริงแล้วนะ ให้ลอกเรื่องเดิมที่เขียนมา เขียนให้สวยกว่าเดิม รอบนี้จะไม่มีคำผิดแล้ว และให้มีหลายย่อหน้า แต่ละย่อหน้า ก็คิดเอาว่าจะมีข้อความกี่บรรทัดโดยดูจากเนื้อความ ตรงนี้ในภาษาวรรณกรรมเรียกว่า จัดหน้าหรือจัดฉาก ก่อนลงเล่มหนังสือ ชี้ให้เด็กเห็นว่าคำที่ขึ้นต้นย่อหน้า ควรเป็นคำนาม ไม่ใช่คำกริยา หรือคำว่า และ จึง เพื่อ กับ แก่ แต่ นั้น หรือ ...อย่ใช้เป็นคำขึ้นต้น

     เด็กคนไหน เขียนได้เยอะ ก็จะจัดหน้า(ย่อหน้า) ได้มากหน่อย ผู้เขียนดูแล้ว มากสุดมี ๘หน้า น้อยสุดได้ ๔ หน้า พอต้นฉบับเสร็จ ให้นักเรียนช่วยกันคิดว่าตัวเองต้องใช้กระดาษปอนด์เอสี่คนละกี่แผ่น นับรวมหน้าปกและคำนำด้วย ก็ตกราวคนละ ๒ - ๓ แผ่น พับครึ่ง เขียนชื่อเรื่อง ทำภาพปก เขียนเนื้อเรื่องจากต้นฉบับที่จัดหน้าแล้ว เรื่อยไปและวาดภาพประกอบแต่ละหน้าจนแล้วเสร็จ

     ช่วงเวลาแห่งความภูมิใจมาถึง นักเรียนจะชื่นชมผลงานของตนเอง แบ่งปันกันดู นำไปให้น้องๆอ่านกันทั้งโรงเรียน ผู้เขียนนำไปแขวนไว้ให้อ่านได้โดยง่าย น้องๆตื่นตาตื่นใจที่เห็นพี่ๆมีผลงานการเขียนที่สดใสสวยงาม นับเป็นงานที่สร้างแรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์ได้ไม่น้อย

     นับเป็นการจัดการเรียนการสอนที่ไม่เหนื่อย ไม่ต้องลงทุนมาก ดึงศักยภาพเด็กออกมา ให้เขาได้เรียนรู้ด้วยตนเองโดยบูรณาการจากแหล่งเรียนรู้ งานนี้ผู้เขียนจะดำเนินการต่อไป ด้วยมีความเชื่อพื้นฐานว่า..     ถ้าเด็กอ่านออก ย่อมเขียนได้ ถ้าเขียนได้..การจัดการความรู้..จะเกิดในโรงเรียนอย่างแน่นอน..

 

หมายเลขบันทึก: 495641เขียนเมื่อ 22 กรกฎาคม 2012 15:10 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 กันยายน 2013 21:27 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (8)

ชื่นชมการเรียนการสอนที่ดึง ศักยภาพ ของเด็กออกมาอย่างแท้จริงค่ะ

เมื่ออ่านได้ เขียนได้ ก็ย่อม คิดได้ในเวลาต่อมา 

ท่าน ผอ. มีแนวคิด กระบวนการ และนำทั้ง

  • ผู้เรียน

  • ผู้สอน

  • สิ่งแวดล้อม

  • เทคโนโลยี + ระบบ IT

ขอบคุณสำหรับ Concept + Process ดีดีนี้นะคะ

สวัสดีครับ

ชอบใจกับการเรียนนอกห้องบ้าง การนั่งในห้องแล้วต้องเขียนโน่นเขียนนี่ช่างน่าอึดอัดและขัดใจ แต่บางครั้งก็ติดขัดด้วยโน่นนี่ ก็จำใจ

การเขียนช่วยฝึกทั้งการคิดและการเขียนจริงๆ ครับ

ขอบคุณครับ หยั่งราก ฝากใบ จริงๆครับ เด็กอ่านได้ เขียนได้ จะคิดได้ ต่อไปจะคิดสร้างสรรค์....ขอบคุณมากครับท่านDr.Somsri นี่คือ เทคโนโลยีที่เหมาะสม ที่ผมนำมาบูรณาการในยุคพอเพียง...ขอบคุณท่านธวัชชัย ครับ ผมคิดนอกกรอบ ชอบพาเด็กออกนอกห้อง กำลังทดลองสอนคณิตศาสตร์ด้วยวรรณกรรมเล่มเล็ก ครับ

"เด็กวันนี้คือผู้ใหญ่ในวันหน้า" ถ้าเด็กๆ ได้รับการเรียนการสอนแบบนี้ต้องโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพแน่นอนค่ะ เป็นกำลังใจให้ท่าน ผอ.นะคะ

มาชื่นชมผลงานเด็ก ๆ ค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท