"ความจริงอาจมีหลายระดับ เรากำลังฟังความจริงระดับไหน ?"

บางครั้ง เราเห็นคนดีทะเลาะกันแบบเงาก็ไม่เหยียบ ในเรื่องที่ในฐานะคนนอก ฟังแล้วก็พิศวงว่า ทำไมเรื่องที่ฟังจากสองฝั่ง ช่างต่างกันแบบขาวกับดำเช่นนั้น

ถ้าไม่ถูก ก็ต้องผิด ถ้าไม่ผิด ก็ต้องถูก

นั่นคือความเคยชิน

ถ้าอย่างนั้น ไม่มีทั้งถูกและผิดหรือ ?

ก็ไม่ใช่อีก

นั่นเป็นเพราะความจริงมีหลายระดับ หลายระนาบ หลายมิติ

ความจริงต่างระนาบ ต่างมิติ มักขัดแย้งกันเอง

แค่จะบอกว่า จะเชื่ออะไรใคร ลองฉุกคิดนิดนึงว่า เขากำลังจะหาประโยชน์จากเราหรือเปล่า ? เพราะบางทีความจริงแท้ อาจเป็นเพียงว่า เราเป็นเพียงเบี้ยในกระดานให้คนอื่นเขาใช้ประโยชน์ เขาเล่าให้เราเชื่อ แล้วเขาก็ตักตวงประโยชน์จากเรา ...ตรงไปตรงมาถึงปานนั้น

ตัวอย่างเช่น ไม่กี่ปีที่ผ่านมา เวลาต่างชาติบอกว่า ไทยเป็นประเทศที่ไม่น่าลงทุน สิ่งที่เกิดขึ้นคือ ไม่กี่เดือนจากนั้น หุ้นจะขึ้น บาทจะแข็งทุกที

แปลว่าอะไรครับ ?

คำแปล: "...หวานคอฝรั่ง..."

หรือจะแปลว่า "ฝรั่งใช้น้ำลายทุบหุ้นไทย" ก็ไม่ผิด

ช่วงนั้นไม่มีวี่แววข่าวหวัดนก

คนที่อ่านข่าวอย่างระวังระไวหน่อย มักจะจับฤกษ์ยาม ทำนายได้ว่า อีกไม่กี่วัน "น่าจะมีคนติดหวัดนกรายแรกในรอบหลายเดือน"

ไม้ใช่ว่าเฮี้ยน แช่งแล้วเป็นจริง

แต่เป็นการอนุมานโดยเหตุและผลว่าการขโมยซากไก่ ไม่น่าจะเป็นเพราะการไม่มีไก่ติดหวัดมาบริโภค แต่เพราะไม่ได้บริโภคข้อมูลเรื่องไก่ติดหวัด ซึ่งคงจะเป็นอะไรที่ร้ายแรงอยู่ไม่น้อย

เวลาเกิดตามนั้นจริง (สัปดาห์ถัดมา) มีข่าวออกมาว่ามีคนติดหวัดนก อ่านแล้วก็จะไม่แปลกใจว่า "มีอีกแล้วเหรอ"

แต่อาจแปลกใจว่า "เอ๊ะ ข่าวออกมาช้ากว่าที่คาดแฮะ"

ยกตัวอย่างแบบไร้สาระบ้างก็ได้ ซึ่งถ้าคิดให้ดี ก็อาจสอนอะไรเราได้ไม่น้อย ("...แม้แต่ในน้ำเน่า ก็มีเงาจันทร์..." - คำคมของใครซักคน)

เวลาผมครึ้มใจ ก็เล่าเรื่องเฮฮาให้ภรรยาฟัง

ผลคือ จะมีประโยคหนึ่งที่ผมได้ยินบ่อย ๆ

"เชื่อเลย !"

แปลว่าอะไรครับ ?

ผมน่าเชื่อ ? หรือผมไม่น่าเชื่อ ? 

คำตอบคือ ไม่ใช่สักอย่างครับ

เป็นเพียงสัญญาณว่าผมกำลังจะถูกหยิกน่ะ... อิอิอิ...

กลับมาเรื่องหนัก ๆ อีกที

โดยพื้นฐานแล้วผมอารมณ์วู่วาม เดือดง่าย

แต่เปลี่ยนนิสัยได้ จนมีคนยังเข้าใจผิดว่าผมใจเย็น !

ผมเรียนรู้จากการโดนคนอื่นโวยวายกล่าวหาในเรื่องที่ผมไม่รู้เรื่องรู้ราว ความจริงมาประจักษ์ภายหลัง (คนต้นเรื่องสารภาพเอง) คนที่กล่าวหาผมก็ไม่ได้ขอโทษผมสักคำ

เป็นเรื่องเล็ก ๆ มาก ความรุนแรงใกล้เคียงกับการกล่าวหาว่า "เมื่อกี้ตดคุณหรือเปล่า ทำไมตดในที่สาธารณะ ?"

(จริง ๆ แล้วเป็นเรื่องอื่น ไม่ใช่เรื่องนี้ แต่ไม่อยากพาดพิงถึงอีก)

กรณีดังกล่าว ทำให้ผมชะงักทุกครั้งก่อนโวยวายกับคนอื่น หลัง ๆ ผมมักจะท่องประโยคนี้บ่อย ๆ ก่อนจะโมโห ซึ่งมักช่วยให้ผมชะลอเวลาแตกหักได้อีกหลายวัน ซึ่งมักจะนานพอสำหรับการตรวจสอบข้อเท็จจริงที่อยู่หลายระดับ

"สิ่งที่เราเห็น อาจไม่ใช่สิ่งที่เราคิดว่าใช่"

(หมายเหตุปิดท้าย ... การเห้น กับการได้กลิ่น พอจะอนุโลมว่าความหมายเดียวกันได้ครับ)