อนุทิน 12262

คำถามที่ซิเซโร..เขียนจดหมายถึงอัตติกัส ในสมัยกรีกโรมันโบราณ จะเห็นว่าในสมัยโบราณหรือในปัจจุบัน มันไม่ได้แตกต่างกันเลย ลองอ่านดูค่ะ

- คนดียังควรที่จะอยู่ในบ้านเมืองที่ปกครองโดยคนเลวๆต่อไปหรือไม่ ?

- การใช้วิธีการทุกอย่าง  ไม่ว่าดีหรือชั่วในการกำจัดคนเลวที่ว่านี้  เพื่อทำให้สังคมพ้นจากวิกฤติ เป็นสิ่งที่ควรทำและชอบธรรมหรือไม่ ?

- ภายใต้การปกครองของคนเลว  เราควรช่วยบ้านเมืองโดยการวิภาษณ์วิจารณ์หรือใช้กำลังรุนแรง ?

  - คนที่ย้ายไปอยู่เมืองอื่น  ในขณะที่บ้านเมืองตัวเองตกอยู่ในน้ำมือของคนเลวนั้น ยังถือว่าทำหน้าที่พลเมืองดีอยู่หรือไม่ ?

- หรือเขาควรที่จะเสี่ยงทุกอย่างที่เขามีในชีวิต เพื่อปลดปล่อยบ้านเมืองของเขา จากคนเลวๆนั้น ?

- เรายังเรียกตัวเราว่าเป็นผู้ที่จงรักภักดีต่อบ้านเมืองหรือไม่  ถ้าเราปฏิเสธการใช้กำลังในการล้มล้างการปกครองของเหล่าคนเลว ?

- ในเรื่องผลประโยชน์สาธารณะ เราควรหรือไม่ที่จะสนับสนุนนโยบายหรือโครงการที่เพื่อนหรือผู้มีพระคุณต่อเราเป็นผู้ริเริ่ม  ทั้งๆที่เรารู้ว่ามันเป็นนโยบายหรือโครงการที่ไม่ถูกต้อง ?

- คนที่ได้ปฏิบัติหน้าที่อันควรและสร้างประโยชน์อันยิ่งใหญ่ให้กับบ้านเมือง  แต่จากการกระทำดังกล่าว  ได้ก่อให้เกิดความริษยาและเกลียดชัง เขาควรที่จะดำเนินตามทางของเขาต่อไปหรือไม่ แม้ว่าจะเสี่ยงอันตรายสักปานใด  หรือเขาควรจะคิดคำนึงถึงตัวเขาและบรรดาคนที่เขารัก  ล้มเลิกการต่อสู้ และเปิดทางให้กับผู้มีอำนาจ ? 

ซิเซโร อาจไม่ทันได้ตอบคำถามที่ตัวเองตั้งขึ้นนี้ต่อสังคม
เขาถูกภัยทางการเมืองคุกคามอย่างหนัก เพราะไม่เข้าข้างจูเลียส ซีซาร์ ผู้ยิ่งใหญ่ในยุคโรมัน ซิเซโรถูกสังหารโดยการบงการของ ตาเวียน และ มาร์คแอนโทนี เมื่อยามที่การเมืองโรมันลุกเป็นไฟค่ะ