คุณมนตรี จันทร์เนตร
เรื่องเล่าจากคุณมนตรี จันทร์เนตร กับแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง
คุณมนตรี จันทร์เนตร ประธานสภา อบต.คุยบ้านโอง ได้เล่าให้กับนักส่งเสริมการเกษตรที่เข้าร่วมงานสัมมนาประจำเดือนกรกฎาคม ของสายที่ 1 ฟัง เกี่ยวกับการปฏิบัติตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ว่าตนเองได้ไปเรียนรู้จากหลายๆ ที่ และได้นำมาปรับปรุงเปลี่ยนแปลงการประกอบอาชีพของตนเอง ในตำบลคุยบ้านโองนี้ ชาวบ้านจะทำนากันเป็นส่วนใหญ่ แต่พบว่ามีปัญหาสารพัด ดังนั้นการที่จะไปบอกให้เกษตรกรเปลี่ยนอะไรนั้นเป็นเรื่องยาก แนวทางเศรษฐกิจพอเพียงนั้นมีหลักคือ
· พอกิน
· พอใช้ และ
· มีภูมิคุ้มกันในตัวเอง
ได้ลงมือปฏิบัติกับตัวเองก่อน ให้มีของกินของใช้ ทำไร่นาสวนผสม มีบ่อปลา และขณะนี้กำลังเลี้ยงหมูหลุม จำนวน 2 รุ่นๆ ละ 5 ตัว ต่อไปจะขยายเป็น 4 รุ่น ซึ่งจะทำให้มีการขายหมูได้ทุกเดือน เหตุที่เลี้ยงเพราะได้ไปศึกษาดูงานที่จังหวัดน่าน ประกอบกับตนเองได้ไปทำงานที่ฟาร์มเลี้ยงหมูในจังหวัดนครปฐมมา 6-7 ปี มีความรู้และประสบการณ์ในการเลี้ยงหมูเป็นอย่างดี และการหมูหลุมนี้เมื่อศึกษาแล้วได้ให้ประโยชน์คือ
1. ได้ปุ๋ยคอก ประมาณว่าเดือนละ 1 ตัน
2. มีการออมเงิน
3. มีรายได้ประมาณเดือนละ 5,000 – 7,500 บาท
4. ลดเวลาในการจัดการเพราะดูแลง่าย สามารถไปทำงานอย่างอื่นได้ด้วย
5. มีความปลอดภัย เพราะหมูไม่เครียดทำให้การใช้ยาน้อย และไม่สร้างมลพิษด้านกลิ่น
นอกจากนั้นตนเองยังมีการเลี้ยงปลา โดยการทำคันดินในพื้นที่ 5 ไร่ เพื่อเลี้ยงปลากินพืช ไม่มีการให้อาหาร แต่จะใช้ปุ๋ยคอก บนคันนาก็ทำการปลูกไม้ยืนต้น เช่น ยูคาลิปตัส ไม้ยืนต้นรอบๆ แปลงนา ขณะนี้มีคนทำตามแล้ว 8-9 ราย เมื่อทำไร่นาสวนผสมแล้วทำให้ค่าใช้จ่ายในครัวเรือนลดลง จากอดีตต้องซื้อทุกอย่าง เช่นในวันหนึ่งต้องมีค่าใช้จ่ายจำนวน 100 บาท ก็จะซื้อทั้ง 100 บาท แต่ปัจจุบันลดลงมากจะไม่ซื้อทั้งหมด เพราะจะมีสิ่งที่ผลิตได้เองมาทดแทน ยกตัวอย่างเช้าวันนี้ก็ได้ปลาไหลและปลาอื่นๆ ประมาณ 1 กิโลกรัมก็ได้นำมาทำอาหารเช้า เห็นไหมครับว่าไม่ต้องจ่ายอะไร
สาเหตุที่หันมาปลูกไม้ยืนต้นเพิ่มมากขึ้นก็เพราะมาคิดได้ว่า ขณะที่เราทำมาหากินได้เช่นในขณะนี้ก็ไม่เป็นไร แต่เมื่อไร ที่เราแก่ตัวขึ้น เราหากินเองไม้ได้แล้ว ใครจะมาเลี้ยงเรา นี่คือปัญหาของอาชีพการเกษตรทุกๆ คน ข้าราชการยังมีบำเหน็จบำนาญกินไม่เดือดร้อน อีกทั้งประกอบกับตนเองได้ไปเรียนรู้กับผู้ใหญ่วิบูลย์ เข็มเฉลิมที่จังหวัดฉะเชิงเทรา ที่ปลูกไม้ยางนาทิ้งไว้ ต่อมา 30 ปีให้หลังกลับมีมูลค่ามหาศาล จึงได้รู้ว่าการปลูกไม้ยืนต้นนี่แหละที่จะเลี้ยงตัวเรา
จุดสำคัญอีกอย่างของการทำเศรษฐกิจพอเพียงก็คือการไม่พึ่งพาภายนอก พึ่งตนเองให้มาก ใครที่ไปดูบ่อปลาในหน้าฝนอาจจะเห็นว่าที่ขอบสระมีหญ้ารกมาก อย่าหาว่าเจ้าของบ่อขี้เกียจนะครับ แต่ที่จริงแล้วคันนาหรือคันบ่อในหน้าฝนจะไม่ตัดหญ้า เพราะเวลาฝนตกลงมาเมื่อมีน้ำไหลปลามักจะว่ายออกจากบ่อ หากไม่มีหญ้าช่วยกันไว้ นี้เป็นความรู้หนึ่งที่ได้เรียนรู้ และขณะนี้ก็มีเกษตรกรรายอื่นเริ่มเห็นความสำเร็จและเอาเป็นแบบอย่างทั้งจากภายในหมู่บ้าน ตำบล และจากภายนอกขอมาศึกษาดูงานอยู่เสมอ
บันทึกมาเพื่อการ ลปรร. ครับ
วีรยุทธ สมป่าสัก
เรียน อาจารย์ขจิต