คุณอำนวยในการจัดการความรู้ (1) หลงผิด...คิดว่าตัวเป็น "คุณอำนวย"


แท้ที่จริงแล้วคุณ... ต่าง ๆ เหล่านั้นเป็นเพียงบทบาทชั่วคราวชั่วขณะที่ต้องทำในห้วงเวลาสั้นบ้าง ยาวบ้างขณะใดขณะหนึ่งเท่านั้น

     ชื่อเรื่องนี้ไม่ได้ตั้งใจทำลายบรรยากาศแห่งการเรียนรู้ ที่จะเกิดขึ้นที่ โรงเรียนคุณอำนวยเมืองคอน  ที่ครูนงฯ พี่บ่าวที่เคารพรัก ได้เดินเรื่องเป็นตัวตั้งตัวตีเรื่องนี้ จนก่อร่างสร้างรูปขึ้นและจะประจักษ์ชัดในวันที่ 13 ก.ค.2550 นี้ งานนี้ผมและเครือข่ายก็จะไปร่วมแจมด้วย 5 คน และสำหรับผมพรุ่งนี้วันที่ 10 ก.ค.2550 ก็มีกำหนดนัดกับครูนงฯ ที่ จ.นครฯ ที่จะได้พูดคุยกำหนดทิศทางเดินเรื่องกันก่อน ก่อนถึงวันเปิดโรงเรียนจริง ๆ

    "คุณอำนวย" สำหรับผมรู้จักครั้งแรกเมื่อครั้งที่ สคส.มอบรางวัลให้เป็นคุณอำนวยแห่งเดือน เดือนไหนเมื่อไหร่นั้นจำไม่ได้แล้ว และไม่ใช่สาระที่สำคัญนัก ครั้งนั้นทำเอางง และเริ่มตกหลุมว่าคุณอำนวยคืออะไร ใครต่อใครเช่นคุณวิศาสตร์บ้างล๊ะ คุณประสาน คุณลิขิต คุณกิจ คุณเอื้อบางล๊ะ คือใครมีบทบาทหน้าที่อะไรกัน ตามด้วยการจัดการความรู้หรือ KM ที่เขาว่ากันนั้นเป็นอย่างไร ความงงทำให้ยิ่งหลงเข้าไปลึก ติดบ่วงติดกับดัก พยายามหาคุณสมบัติที่เรามีเพราะเขาให้เป็นแล้วนี่! มันต้องเป็นให้ดี และเป็นให้ได้ การติดกับดักหน้ากากเหล่านั้นที่เขาส่งมอบและเรารับมาสวมใส่อย่างไม่รู้เท่าทัน แถมพยายามที่จะแสดงให้สมบทบาท กลับลืมความสำคัญอันที่เป็นความจริงไปสิ้น ลืมตัวไปว่าเรากำลังแยกส่วนตัวเองทั้ง ๆ ที่ไม่สามารถแยกได้ แท้ที่จริงแล้วคุณ... ต่าง ๆ เหล่านั้นเป็นเพียงบทบาทชั่วคราวชั่วขณะที่ต้องทำในห้วงเวลาสั้นบ้าง ยาวบ้างขณะใดขณะหนึ่งเท่านั้น

     ในภาระกิจหนึ่ง ๆ เราต้องเป็นได้เกือบทั้งหมด และเล่นไปให้เหมาะสมในแต่ละความจำเป็นของสถานการณ์นั้น ๆ โดยเฉพาะเพื่อเติมเต็มส่วนขาด หรือเพิ่มเข้าให้สมบูรณ์ ทั้งนี้เป้าหมายคือการบรรลุผลของภารกิจนั้น ๆ เป็นความสำคัญอันยิ่งยวด ไม่ใช่ปล่อยให้บทบาทที่ถูกให้แสดงจะสำคัญไปกว่าเสีย เพราะเมื่อถึงเวลาเข้าจริง ๆ บทบาทที่ไม่ถูกวางตัว ก็อาจจะต้องช่วยแสดง เช่นต้องเป็นคุณลิขิต คุณวิศาสตร์ คุณประสาน คุณกิจ หรือบางทีก็ต้องเล่นเป็นคุณเอื้อยามเมื่อจำเป็นเข้าจริง ๆ ในบางเรื่อง บางคราว และบางเวลา

     บาทบาทเหล่านี้มันเหลื่อม (overlap) กันอยู่อย่างแยกให้ขาดและชัดเจนไม่ได้เลย ผมเชื่อว่าคุณอำนวยที่แท้จริงจะไม่สามารถเล่นบทคุณอำนวยได้เพียงลำพังและเพียงอย่างหรือสองอย่าง หรือหากจะกำหนดเป็นคุณสมบัติก็คือคุณอำนวยต้องมีสมรรถนะที่หลากหลาย เช่น ไร้กรอบ อิสระ รู้ทันสถานการณ์ ไวต่อการรับรู้บรรยากาศและอารมณ์ของเวที ฯลฯ

     มาถึงย่อหน้านี้ ผมยังยืนยันและมั่นคงเหมือนเดิมว่าบทบาทนี้ไม่ใช่การแยกส่วนเพื่อจัดการให้บรรลุเป้าหมาย แต่เป็นบทบาทที่ทุกคนที่เข้าร่วมเพื่อขับเคลื่อนงานให้บรรลุเป้าหมายต้องเรียนรู้ร่วมกัน ไม่ผลักให้เป็นบทบาทใครคนใดคนหนึ่งแล้วทดแทนกันในภายหลังไม่ได้ ยามเมื่อถึงคราวที่ต้องแสดงก็เป็นเพียงการกำหนดวางคนวางตัวอย่างหลวม ๆ เท่านั้น และพร้อมทุกเมื่อที่จะหวุนเวียนเปลี่ยนกันทำหน้าที่ เพื่อเติมเต็ม เพื่อทดแทนกัน และเพื่อเพิ่มพูนให้สมบูรณ์ มุ่งสู่การบรรลุผลตามที่ตั้งไว้เป็นสำคัญ

หมายเลขบันทึก: 109962เขียนเมื่อ 9 กรกฎาคม 2007 19:28 น. ()แก้ไขเมื่อ 19 มีนาคม 2015 08:32 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (4)

     คุณอะไรต่อมิอะไรที่คุณรู้มา จะไม่มีคุณค่าอะไรเลยหากไม่รู้ว่าเมื่อไหร่ตนจะเป็น "ใคร"

     เป็นผอ.นั่ง ๆ นอน ๆ บนรถอยู่ดี ๆ สักพักต้องกลายมาเป็นคนเข็นรถไปเสียนี่ (ถ้าไม่เข็นก็ไม่ต้องไปกัน)

      ที่สำคัญ คนที่เขาสวมหมวก (ใบใหญ่ ๆ ) อยู่เขามักจะไม่ยอมสวมใบเล็ก ๆ มีแต่จะแสวงหาใบที่โต   ขึ้น ๆ และโตขึ้นไปเรื่อย ๆ นี่สิน่าห่วง เพราะสุดท้ายเราจะไม่สามารถจัดการอะไรได้เลย

เรียนอาจารย์วิไลวรรณ ครับ

     ชอบจังเลยครับ ย่อหน้าแรกคือเป็นคนต้องรู้จักตนและบทบาทหน้าทีตัว น่าจะยังงั้นไหมครับ
     ผอ.ก็เข็นรถได้ หากจะไปต่อ การจะให้บรรลุเป้าหมายทุกคนต้องร่วมปัน และสลับหน้าที่ได้ตามแต่สถานการณ์ที่เกิดขึ้น อันนี้โดน แต่ผมก็เคยเห็นยืนกอดอก เหมือนกันนะครับ ประมาณว่า "ใช่เรื่อง"
     หมวกใบใหญ่ หากใหญ่มาก ๆ เข้าแทนที่จะกันแดดกันลม มันก็จะปิดหน้าปิดตา จนมองไม่เห็นอะไรใช่ไหมครับ

  • ชื่อที่กำหนดไว้ ผมเคยแลกเปลี่ยนในหลายที่ว่า เป็นเพียงบทบาทที่ควรมี/ปฏิบัติ เพื่อให้งานเดินไปได้อย่างสมบูรณ์เท่านั้น อย่างกว้างๆ
  • บางครั้งก็ต้องทำในหลายบทบาทอย่างที่อาจารย์ชายขอบว่าไว้นะครับ
  • เพราะจะทำหน้าที่ในบทบาทใดก็ขึ้นอยู่กับบริบท-สถานการณ์
  • ขอบพระคุณมากครับที่นำมาแลกเปลี่ยน

สวัสดีครับ ท่านพี่สิงห์ป่าสัก

     ขอบคุณนะครับที่มา confirm ให้ ด้วยสาระที่พี่บอกว่าหลาย ๆ วงคุยก็ยืนยัน บางทีการพยายามแยกเพื่อให้ง่ายต่อการจัดการ ก็เกิดผลลัพธ์ที่ไม่พึงประสงค์ได้นะครับ เช่นการหลงลืมไปเสียจริง ๆ เพราะชิน แท้จริงแล้วอย่างพี่ว่านะครับ การแสดงบทบาทในแต่ละครั้งมันยังมีบริบทและสถานการณ์ด้วยเป็นตัวบ่งที่สำคัญนะครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท