ผมลองเรียบเรียบบทความที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับ Hermeneutics จากบทความที่พระอาจารย์ พระมหา ดร. หรรษา  มอบให้สองชิ้นครับ  โดยผมพยายามนำเสนอภาพของ Hermeneutics ในสามประเด็นคือ ประวัติศาสตร์ในภาพรวมกับศาสตร์สายอื่น ๆ วิวัฒนาการที่ผมแบ่งเป็นสามยุคคือ คลาสสิกที่เริ่มจากสมัยเพลโต อริสโตเตล จนถึง ชไลเมอรเชอร์ ยุคกลางอยู่ในรอยต่อระหว่าง ชไลเมอร์เชอร์จนถึงดิลทธียร์ และยุคใหม่หลังจาก ดิลทธีย์เป็นต้นมา  ซึ่งหลายคนเป็นที่รู้จัก เช่น กาดาเมอร์ที่มีชีวิตอยู่ข้ามศตวรรษ  ส่วนในประเด็นสุดท้ายผมพยายามเปรียบเทียบ Hermeneutics กับศาสตร์สายอื่น ๆ ครับ 

สิ่งที่ผมทำมาถึงตอนนี้คือ  ผมเล่าถึงวิวัฒนาการในตอนปลายของยุคคลาสสิกเท่านั้นเอง  โดยเหลือนักคิดอีกสองท่านที่ยังไม่ได้เขียนถึง  แต่ก็ยินดีที่จะนำมาแลกเปลี่ยนกับท่าน ๆ อื่นครับ  คิดเห็นประการใดเชิญแลกเปลี่ยนได้ครับ  เชิญพิจารณาเรื่องราวที่ผมกำลังจะเล่าครับ
สวัสดิ์  พุ้มพวง

อรรถปริวรรตศาสตร์ : ศาสตร์ว่าด้วยศิลปะแห่งการตีความ[1]
(Hermeneutics: The Science of Interpretation Art)[2] 
โดย นายสวัสดิ์  พุ้มพวง[3]
[email protected]
นักศึกษาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต (พระพุทธศาสนา)  มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยhttp://gotoknow.org/blog/mahachulaphd 

เนื้อหาเกี่ยวกับอรรถปริวรรตศาสตร์  ซึ่งจะนำเสนอในที่นี้  เป็นเนื้อหาในเบื้องต้นของศาสตร์สาขานี้  เนื้อหาส่วนใหญ่ที่จะนำเสนอจึงเป็นเนื้อหาเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของศาสตร์สาขานี้ที่เกี่ยวโยงกับนักปรัชญาในอดีตที่เข้ามาเกี่ยวข้องกับศาสตร์ดังกล่าว  สำหรับในส่วนที่เกี่ยวข้องกับนักปรัชญาเหล่านั้น  บทความนี้จะเข้าไป “แตะ” เนื้อหาในส่วนที่เป็นทัศนะมุมมองของนักปรัชญาเหล่านั้นต่ออรรถปริวรรตศาสตร์ทั้งในด้านเนื้อหาและวิธีการอีกเล็กน้อย  เพื่อให้ผู้อ่านได้เห็น “ภาพจากมุมสูง” ของอรรถปริวรรตศาสตร์  ซึ่งน่าจะเป็นประโยชน์ต่อการวางพื้นฐานสำหรับการศึกษาศาสตร์นี้ในระดับที่ลุ่มลึกในโอกาสหน้า  นอกจากนี้  บทความนี้ยังจะได้นำเสนอในเชิงเปรียบเทียบระหว่าง “อรรถปริวรรตศาสตร์” กับศาสตร์สายอื่น ๆ มีปรากฏการณ์วิทยา เป็นอาทิ ว่ามีความเชื่อมโยงกันอย่างไร  ซึ่งน่าจะเป็นการ “วางตอม่อทางความคิด” ที่ดีสำหรับการเชื่อมโยงความคิดสู่ศาสตร์อื่น ๆ ในโอกาสต่อไป  สุดท้ายผู้เขียนจะนำเสนอทัศนะในฐานะที่ผู้เขียนศึกษาพุทธศาสตร์ว่า  อรรถปริวรรตศาสตร์จะเป็นประโยชน์อย่างไรในการศึกษาพุทธศาสตร์

ประวัติศาสตร์แห่งศาสตร์กับประวัตศาสตร์แห่งอำนาจ               
อรรถปริวรรตศาสตร์  เป็นศาสตร์ในการแสวงหาความรู้แขนงหนึ่งที่มีประวัติความเป็นมายาวนานไม้แพ้ศาสตร์ในการแสวงหาความรู้แขนงอื่น ๆ ของสาขาปรัชญาที่ว่าด้วย “ญาณวิทยา” หรือ “ทฤษฎีความรู้” เพียงแต่ว่า  สมัยใดศาสตร์ใดจะเป็นที่รู้จักนั้น  ขึ้นอยู่กับ  “อำนาจในการนำ” ในสังคมวิชาการเท่านั้นที่เป็นตัวกำหนด “ตัวความรู้ของศาสตร์” เป็นเพียงองค์ประกอบที่ต้องอาศัย “โชคชะตา” ที่เมื่อใด “ความรู้ของศาสตร์” ไปอยู่กับผู้มี “อำนาจในการนำ” ความรู้ของศาสตร์นั้นก็จะเบ่งบานขึ้นเป็นยุค ๆ ไป  อรรถปริวรรตศาสตร์  ก็มีโชคชะตาไม่ต่างไปจากนี้  แต่ก่อนที่จะไปถึงขึ้นการช่วงชิง “อำนาจในการนำ” ผู้เขียนจะนำเสนอประวัติศาสตร์ในเชิงเนื้อหาของ อรรถปริวรรตศาสตร์ก่อน  แล้วจะกลับมานำเสนอภาพ “การต่อสู้แย่งชิง” ในภายหลัง                ที่มาของอรรถปริวรรตศาสตร์มาจากความต้องการของมหาปราชญ์ “เพลโต” ที่ต้องการใช้เพื่อเปรียบเทียบความรู้ทางการสื่อความของนักปราชญ์ที่ร่วม “สานเสวนา” กับเพลโต  ส่วนมหาปราชญ์ “อริสโตเติล” เกิดความสงสัยใคร่รู้ว่า “ภาษามีโครงสร้างทางตรรกะในการสื่อถึงธรรมชาติของสรรพสิ่งในโลกอย่างไร”  ซึ่งไม่น่าเชื่อว่า  จากความสงสัยที่ดูเผิน ๆ อาจจะเป็นความสงสัยเล็ก ๆ แต่นำไปสู่การหาคำตอบที่ไม่รู้จบ  ยิ่งหาก็ยิ่งเจอ  และอาจจะยิ่งไม่น่าเชื่อไปยิ่งกว่านั้นก็คือ  ทั้งท่านสองเป็น “อาจารย์กับศิษย์”  ที่มีความเห็นต่างกัน  ซึ่งผู้เขียนเห็นว่าน่าจะเป็นต้นตอของกระบวนทัศน์ทั้งหลายที่มักจะตีคู่กันมาแบบสองสายตลอด  ซึ่งมีอิทธิพล (ทั้งโดยรู้ตัวและไม่รู้ตัว) ต่อนักปราชญ์ในยุคหลัง  อาจจะกล่าวว่าทุกคนก็ว่าได้  ทั้งในสายของตรรกะวิทยาภาษา  ตรรกะวิทยาสัญลักษณ์  และตรรกะอื่น ๆ อีกสารพัด  แม้กระทั่งการศึกษาทางสังคมวิทยานักสังคมวิทยาหัวก้าวหน้าอย่าง นิคลาส ลูห์แมนน์  แอนโทนี่  กิดเด้นส์  หรือ เจอร์เก้น ฮาร์เบอร์มาส   ผู้เขียนก็เชื่อว่าได้รับอิทธิพลจากความอยากรู้อยากเห็นของมหาปราชญ์หนึ่งในสองท่านนี้  เพียงจุดมุ่งหมายอาจจะเปลี่ยนจาก “จะอ่านอย่างไรดี” มาเป็น “จะสื่อความหมายอย่างไรดี”                วัตถุหลักของการตีความตามโบราณประเพณีของอรรถปริวรรตศาสตร์หลังจากยุคสมัยของอริสโตเติลคือการตีความพระคัมภีร์ไบเบิล  ตามมาด้วยการตีความกฎหมายโรมันหลังจากนั้น  ซึ่งจะสังเกตเห็นว่าเป็นการมุ่งไปที่คำถามส่วนที่ว่า “จะอ่านอย่างไรดี” เป็นส่วนใหญ่  จนกระทั่งถึงยุคสมัยแห่งการรู้แจ้งในราวคริสต์ศตวรรษที่ ๑๗[4] ที่ทุกสิ่งมุ่งหน้าสู่ความเป็นวิทยาศาสตร์  ไม่เว้นแม้แต่อรรถปริวรรตศาสตร์ที่ถูกสร้างให้มีตรรกะที่แน่นอนตายตัว  เพื่อมุ่งจะตอบคำถามที่ว่า “จะอ่านอย่างไรดี” ให้มีความเป็นวัตถุสัยที่สามารถทบสอบได้พิสูจน์ได้ไม่เปลี่ยนแปลง  ในสมัยนี้อาจทำให้ดูราวกับว่าเป็นยุคที่ก้าวหน้าและภาคภูมิใจสูงสุดของอรรถปริวรรตศาสตร์ในสายตาของนักวิทยาศาสตร์ที่สามารถทำให้ “ความพลิ้วไหวแห่งสายลม” เข้าสู่กระบวนการทดลองเชิงประจักษ์ได้   แต่ในทัศนะของผู้เขียนกลับเห็นว่า  เป็นความตกต่ำอย่างถึงที่สุดของอรรถปริวรรตศาสตร์  เพราะนักวิทยาศาสตร์ทำให้ “ความพลิ้วไหวแห่งสายลม”  ถึงทางตัน  หรือไหลไปตาม “ท่อแห่งความหมาย” ที่ถูกกำหนดไว้แล้วล่วงหน้า  ทำให้  “สายลมไม่มีอิสรภาพแห่งสายลมอีกต่อไป”[5]  แต่นับว่ายังโชคดีที่ยังมีนักคิดที่คอยโต้แย้งวิธีการของนักวิทยาศาสตร์เหล่านั้นอยู่บ้าง  ทำให้อรรถปริวรรตศาสตร์ได้มีโอกาสก้าวหน้าไปสู่ขั้นที่จะตอบคำถามว่า “จะสื่อความหมายอย่างไรดี” ได้  ทำให้อรรถปริวรรตศาสตร์มีความเป็นมนุษย์มากขึ้น  เพราะได้มีโอกาสใช้เป็นเครื่องมือในการค้นหาความหมายของความเป็นมนุษย์ที่แฝงเร้นอยู่ใน วัฒนธรรม  สัญลักษณ์ และความหมายที่แฝงเร้นอยู่ในทุกส่วนของความเป็นมนุษย์  เป็นการเอื้ออำนวยให้มนุษย์มีโอกาสเข้าถึงความดีความงามที่ซ่อนอยู่ในสัญลักษณ์ทางภาษาและวัฒนธรรมอีกมากมายนับไม่ถ้วน  นักคิดที่สร้างคุณูปการให้แก่อรรถปริวรรตศาสตร์ จึงเป็นนักคิดที่มีแนวคิดในเชิงโต้แย้ง  ซึ่งมีพื้นเพส่วนใหญ่อยู่ทางตอนเหนือเยื้องไปทางตะวันออก ถัดจากเวียนนาไป  นักคิดเหล่านั้นย้อนกลับไปส่งอิทธิพลอย่างมากต่อนักคิดในภูมิภาคอื่น ๆ ของโลก  โดยเฉพาะผู้ที่เคยผ่านการศึกษาในแถบนั้นมาก่อน  สำนักซึ่งเป็นที่รู้จักจนมาถึงปัจจุบันได้แก่ “สำนักแฟรงค์เฟิร์ท”  อย่างไรก็ตาม  ก่อนที่จะมาถึง อรรถปริวรรตศาสตร์  ที่รู้จักกันในปัจจุบัน  มีนักปรัชญาหลายท่านที่มีอิทธิพลต่อวิวัฒนาการทางแนวคิดและวิธีการอรรถปริวรรตศาสตร์  ดังจะนำเสนอในตอนต่อไป 

ห้วงเวลาแห่งการเปลี่ยนผ่านกับนักปรัชญาอรรถปริวรรตศาสตร์               
อาจแบ่งเป็นสามยุคได้แก่  ยุคคลาสสิกซึ่งสันนิษฐานว่าน่าจะอยู่ตั้งแต่สมัยอริสโตเติลถึงสปิโนซ่า  ยุคกลางหรือโรแมนติคเริ่มจากชไลร์มาเชอร์จึงถึงดิลท์ธีย์  และยุคใหม่จากดิลท์ธีย์เป็นต้นมา  จึงกระทั่งปัจจุบันซึ่งเป็นที่ยอมรับทั่วไปว่าความเป็นหลังสมัยใหม่แผ่ขยายไปทั่วทุกสายของศาสตร์  อรรถปริวรรตศาสตร์ยุคหลังสมัยใหม่ดูเหมือนว่าจะเป็นยุคสมัยแห่ง “การตีความโดยไม่ตีความ”  แต่เป็นการสร้างความหมายขึ้นมาใหม่  วิวัฒนายุคหลังสมัยใหม่อาจเป็นที่รู้จักกันในนาม Constructive Realism โดย Fritz Wallner แต่ยังไม่กว้างขวางนัก   ในละยุคนั้นมีวิวัฒนาการในทางความคิดและวิธีการมาโดยลำดับ  ซึ่งทำให้อรรถปริวรรตศาสตร์ในแต่ละยุคมีจุดเด่นแตกต่างกันไปตามยุคสมัยโดยมีนักปรัชญาในสมัยนั้น ๆ เป็นผู้ขับเคลื่อนแนวความคิด  ดังจะนำเสนอต่อไป 

อรรถปริวรรตศาสตร์ยุคคลาสสิก               
นับจากยุคสมัยของเพลโตจนถึงสปิโนซ่า  นักปรัชญาที่ศึกษาด้านอรรถปริวรรตศาสตร์เป็นกลุ่มที่ถูกเรียกหรือเป็นที่รู้จักของการศึกษาอรรถปริวรรตศาสตร์ในปัจจุบันว่า  นักอรรถปริวรรตศาสตร์ยุคเริ่มต้นหรือยุคคลาสสิก ซึ่งประกอบด้วยนักปรัชญาหลายท่านและจำนำมากล่าวถึงในที่นี้ได้แก่ ออกุสติน ลูเธอร์ วิคโค และสปิโนซ่า  โดยเพลโต  และอริสโตเติล  เป็นมหาปราชญ์ที่ได้รับการยอมรับว่าเป็นบิดาของปรัชญาทุกสายที่ทั้งสังคมศาสตร์และวิทยาศาสตร์ เฉพาะในเรื่องอรรถปริวรรตศาสตร์นั้น  ดังที่ได้กล่าวไปบ้างแล้วในตอนต้นว่า  เพลโตใช้อรรถปริวรรตศาสตร์เป็นเครื่องมือในการทำความเข้าใจบทสานเสวนาระหว่างท่านกับนักปราชญ์อื่น ๆ ในสมัยนั้น  ส่วนอริสโตเติล  ก้าวไปอีกขั้นโดยมุ่งศึกษาไปทางตรรกะของภาษา  หรือที่กล่าวไว้ในตอนต้นว่า “ภาษามีโครงสร้างทางตรรกะในการสื่อถึงธรรมชาติของสรรพสิ่งในโลกอย่างไร”  อย่างไรก็ตามแม้ hermeneutics จะมีจุดกำเนิดมาก่อนคริสตกาล  แต่กว่าคำนี้จะกลายมาเป็นภาษาที่มาการใช้โดยทั่วไปกาลก็ล่วงมาแล้วจนถึงช่วงต้นของคริสต์ศตวรรษที่ ๑๗[6]                ความก้าวหน้าในการใช้อรรถปริวรรตศาสตร์ของอริสโตเติลที่กล่าวถึงได้แก่การพยายามสร้างความตื่นตัวทางวิธีวิทยาในการทำความเข้าใจตัวบทที่ปรากฏให้เห็นในงานของท่านสองชิ้นได้แก่ De interpretatione กับ Stoics  ถึงกระนั้นก็ตามจนกระทั่งถึงงานชิ้นหลัง ทฤษฎีการตีความก็ยังไม่ได้รับการพัฒนาอย่างเป็นระบบเสียที  จนกระทั่ง ๑๕๐ ปีล่วงมา จึงมีการค้นพบว่าคัมภีร์มีความหมายสามระดับซึ่งมาจากการเกี่ยวโยงกันแบบสามเหลี่ยมระหว่างร่ายกาย  จิตใจ  และจิตวิญญาณ  ซึ่งนับว่าเป็นความก้าวหน้าอีกขั้นของการทำความเข้าใจศาสนา  จากจุดนี้จะเห็นได้ชัดว่า  อรรถปริวรรตศาสตร์ในยุคแรกถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการทำความเข้าใจคำสอนในศาสนาคริสต์ เพราะนักปรัชญาในยุคแรกส่วนใหญ่เป็นนักบวชโดยเฉพาะผู้มีอิทธิพลต่ออรรถปริวรรตศาสตร์สมัยใหม่อย่างมากอย่าง ออกุสติน                ออกุสตินได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางจากนักอรรถปริวรรตศาสตร์สมัยใหม่อย่าง ดิลท์ธีย์ ไฮเดกเกอร์ และ กาดาเมอร์  โดยเฉพาะกาดาเมอร์ซึ่งเป็นผู้ที่ประกาศว่า  ออกุสตินนี่แหละเป็นคนแรกที่ประกาศความเป็นสากลของอรรถปริวรรตศาสตร์  สำหรับไฮเดกเกอร์ในวัยหนุ่มนั้น  ได้รับอิทธิพลอย่างมากจากถ้อยคำที่บ่งบอกถึง “การมีอยู่” ของอไควนัส  ซึ่งงานของอไควนัสนี่เองที่มีอิทธิพลอย่างมากต่ออรรถปริวรรตศาสตร์ที่มุ่งแง่มุมของการตีความตามไวยกรณ์ของชไลเมอร์เชอร์  ซึ่งเป็นนักปรัชญาอรรถปริวรรตศาสตร์ที่อยู่ระหว่างรอยต่อของยุคคลาสสิกกับยุคกลาง  ที่เริ่มแสดงความโดเด่นของศาสตร์ในแง่มุมของการร้อยเรียงทางตรรกะมากกว่ารากฐานทางประวัติศาสตร์ดังที่กาดาเมอร์พยายามรื้อฟื้นในอรรถปริวรรตศาสตร์ยุคใหม่  สำหรับในยุคคลาสสิกนั้น  ผลงานของนักปรัชญาที่ได้รับการยอมรับว่าเป็นอัญมณีของอรรถปริวรรตศาสตร์มีหลายท่านนับตั้งแต่ของ ลูเธอร์ วิโค และคนสำคัญอย่างสปิโนซ่า และอื่น ๆ อีกหลายท่าน                ในงานของลูเธอร์ที่ชื่อว่า sola scriptura ที่แม้จะพบว่ามีความใกล้เคียงกันทางภาษากับงานก่อนหน้า  แต่ลูเธอร์มีความโดดเด่นที่การมุ่งเน้นไปที่ศรัทธาที่กอร์ปด้วยความก้าวหน้าควบคู่ไปกับการโต้แย้งอำนาจเก่าในการตีความพระคัมภีร์  ในทัศนะของลูเธอร์เห็นว่า  “การยอมรับความเชื่อที่ครอบงำมาก่อนหรือการยอมรับผู้อ่านที่ทรงอำนาจในเวลาไม่นำไปสู่การเข้าใจตัวบท  แต่การทำความเข้าใจความหมายของ  และความจริงของตัวบทต้องขึ้นอยู่กับวิถีทางของผู้อ่านเอง”[7]  ทำให้การอ่านเริ่มเป็นประเด็นใหม่ในทัศนะของลูเธอร์                วิโค  นักปรัชญาอีกท่านที่ค่อนข้างมีที่มาแตกต่างจากลูเธอรแต่ก็เป็นบุคคลสำคัญในการพัฒนาอรรถปริวรรตศาสตร์ในยุคแรกในหนังสือชื่อ Scienza nouva (1725) แสดงการโต้แย้งอย่างชัดแจ้งต่อโลกทัศน์แบบ Cartesian[8]  โดยเขาให้เหตุผลว่า “ความคิดต้องมีรากฐานมาจากบริบททางวัฒนธรรมนั้น ๆ เสมอ”  บริบทนั้น ๆ มีทั้งความเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์และพัฒนาการของภาษา  ดังนั้นการจะเข้าใจตัวเอง จึงต้องมองหาตัวตนผ่าน “การสืบสาวเรื่องราว” ความเกี่ยวโยงทางภูมิปัญญาของตัวเอง  ความโดเด่นของวิโคในประเด็นนี้เองที่ทำงานแนวคิดของเขามีความแตกต่างอยางชัดเจนต่อนักคิดแบบวิทยาศาสตร์ที่แยกความเข้าใจ  กับผู้เข้าใจออกจากกัน  แต่วิโคเห็นว่า  “ผู้เข้าใจกับความเข้าใจเป็นสิ่งเดียวกัน” ไม่เพียงแต่จะแตกต่างจากโลกทัศน์แบบ Cartesian อย่างสิ้นเชิง  แนวคิดเรื่องอรรถปริวรรตศาสตร์ของวิโค ยังมีความแตกต่างจากมุมมองของ สปิโนซ่า ในรายละเอียด                สปิโนซ่า ไม่ได้มุ่งไปที่ “การรับรู้แบบหนึ่งเดียว” เหมือนวิโค  ในหนังสือของเขาที่ชื่อว่า Tractatus theologico-politicus (1670) บทที่ ๑๗ กล่าวไว้อย่างชัดเจนว่า  “เพื่อที่จะเข้าใจส่วนที่ยากที่สุดของพระคัมภีร์ศักดิ์สิทธิ์  ผู้อ่านพึงระลึกเสมอถึงความเกี่ยวโยงทางประวัติศาสตร์ในยุคสมัยที่มีการเขียนพระคัมภีร์นั้น  เช่นเดียวกับที่พึงระลึกเสมอว่าวิธีการเขียน”  หรือกล่าวโดยสรุปว่า  ต้องเข้าใจทั้งภาพรวมทั้งหมดและเข้าใจภาพย่อย  หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งได้ว่า  สปิโนซ่าเชื่อว่า  การเข้าใจภาพย่อยมีส่วนช่วยให้การเข้าใจภาพรวมทั้งหมดได้  ซึ่งต้องมาจากการเข้าใจภาพย่อยเท่านั้น  วิธีการดังกล่าวนี้ของสปิโนซ่าเป็นที่รู้จักกันในนามของ “วงจรแห่งความหมาย” (hermeneutic circle)  ดังนั้น  การศึกษาประวัติศาสตร์ตามทัศนะของสปิโนซ่าจึงเห็นว่า “เป็นวิธีการที่ไม่สามารถแยกขาดจากกันได้ของกระบวนการถอดรหัสระหว่างความหมายที่ซ่อนอยู่กับการใช้ภาษาในการสื่อความ”  ซึ่งผู้เขียนสันนิษฐานว่า  ฮาเบอร์มาส และ กิดเดนส์[9] น่าจะได้รับอิทธิพลจากวิธีการดังกล่าวของสปิโนซ่าด้วย                แม้ว่าที่นักปรัชญาที่กล่าวมาแล้วทั้งสามท่านคือ ลูเธอร์ วิโค และสปิโนซ่า  จะมีอิทธิพลอย่างมากต่อความเป็นอัตวิสัยในศาสตร์ใหม่เกี่ยวกับมนุษย์  ด้วยการทำความเข้าใจในแง่มุมเชิงประวัติศาสตร์  ซึ่งเป็นทิศทางสำหรับอรรถปริวรรตศาสตร์สมัยใหม่  แต่ว่าในบรรดานักปรัชญาทั้งสามท่านนี้ไม่มีท่านใดเลยที่สร้างความรู้ในทฤษฎีการเข้าใจอย่างชัดแจ้ง   “ชลาดีเนียส” เป็นคนแรกและคนเดียวที่พยายามสร้างวิธีการหรือบรรทัดฐานสำหรับกระบวนการตีความ  ในงานที่ชื่อว่า Einleitung zur richtigen Auslegung vernünftiger Reden und Schriften (1742) ได้ชี้ให้เห็นอรรถปริวรรตศาสตร์จากวิธีการทางตรรกะควบคู่ไปกับทัศนะของผู้ตีความ  ที่ได้รับอิทธิพลจากไลบ์นิซและวอล์ฟ์  ชลาดีเนียสอธิบายว่า  “ทัศนะที่ต่างกันในการมองปรากฏการณ์และปัญหา  เป็นอุปสรรคสำคัญในการทำความเข้าใจตัวบทและถ้อยแถลงของผู้อื่น” ซึ่งที่จริงอาจจะไม่ใช่ปัญหาเรื่องวิธีวิทยาเชิงประวัติศาสตร์แต่เกี่ยวกับการรับรู้ที่ใช้ในกระบวนการตีความต่างหาก  ชลาดีเนียสสรุปว่า  ก่อนที่จะทำความเข้าใจอะไร  อันดับแรกต้องค้นหาสิ่งที่เป็นอุปสรรคต่อการทำความเข้าใจก่อน  แล้วให้ความสำคัญกับความรู้เดิมที่มีผลต่อทัศนะและการตั้งสมมติฐานของผู้ตีความ  จึงจะสามรถเข้าถึงความจริงหรือความเข้าใจตามเจตนารมณ์ของสิ่งที่ถูกตีความ  ในจุดนี้เองที่ทำให้อรรถปริวรรตศาสตร์ในทัศนะของชลาดีเนียนต้องทำควบคู่ไปกับทฤษฎีความรู้  ที่มุ่งค้นหาความจริงและความเข้าใจในปรากฏการณ์ทางสังคม  ที่เขาหวังว่าจะเป็นมุ่งเน้นที่สำคัญของอรรถปริวรรตศาสตร์ในศตวรรษ ๒๐  มีนักปรัชญาอีกคนที่มีกระบวนทัศน์คล้ายกับชลาดีเนียสได้แก่ ไมเยอร์ เพราะได้รับอิทธิพลทางปรัชญาจากไลบ์นิซ์และวอล์ฟเช่นเดียวกัน                ในขณะที่อรรถปริวรรตศาสตร์ของชลาดีเนียสให้ความสนใจกับถ้อยคำและข้อความ  อรรถปริวรรตศาสตร์ของไม่เยอร์กลับมุ่งไปที่ “สัญญะ” ทุกแบบ  ไม่ว่าจะเป็นสัญญะไร้ถ้อยคำ (อวจนะ สัญญะ) หรือสัญญะตามธรรมชาติ  ในงานของไมเยอร์ที่ชื่อว่า versuch einer Allgemeinen Auslegungskunst (1757) เขาโต้แย้งว่า  “สัญญะ  ไม่ได้หมายหรืออ้างอิงถึงความมุ่งหมาย  หรือความหมายอื่นเป็นการเจาะจง  แต่สัญญะเชื่อมโยงมนุษย์สู่ระบบภาษาทั้งหมด” [10]  สิ่งสำคัญที่กำหนดความหมายของสัญญะคือความเชื่อมโยงกับสัญญะอื่น ๆ คุณูปการของไมเยอร์ต่ออรรถปริวรรตศาสตร์คือการเชื่อมโยงอรรถปริวรรตศาสตร์กับภาษา  และนำความเป็น “วิทยาศาสตร์สู่ภาษา” โดยใช้ “อรรถศาสตร์องค์รวม” ในการเข้าถึงความหมายที่เป็นอิสระจากเจตจำนงของผู้ใช้ภาษา  ซึ่งอาจถือได้ว่าเป็นวิวัฒนาการอีกขึ้นหนึ่งของอรรถปริวรรตศาสตร์  ซึ่งในยุคคลาสสิกนี้  มีอีกสองท่านที่จะเว้นกล่าวถึงในที่นี้ไม่ได้คือ  แอสท์ กับ วอล์ฟ