คำถามหนึ่งจากวันสุดท้ายของงาน R2R forum ครั้งที่ 4 ที่มาจากผู้เข้าชมงาน และเป็นคำถามเดียวกันกับคำถามที่รบกวนใจผมมาเป็นเวลานานเช่นกันก็คือ

การเก็บข้อมูลจากงานประจำมีความซ้ำซ้อน มีหลายโปรแกรม มีหลายหน่วยงานต้องการ ต้องคีย์ข้อมูลงานเดียวกันถึงสองฐานข้อมูล บางครั้งคีย์ข้อมูลเพื่อแลกกับเงินตอบแทนจากบางหน่วยงาน แล้วก็ไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลเหล่านั้นได้ในภายหลัง

เป็นคำถามที่ผมเคยถามหลายท่านมาแล้วว่า ข้อมูลที่เก็บเพื่ออะไร เพื่อใคร แล้วเราในฐานะผู้เก็บ นำมาใช้ประโยชน์อย่างไร

คำตอบที่ผมได้ก็คือ ผู้เก็บไม่ได้ใช้ข้อมูล หรือเก็บแล้วก็เข้าถึงข้อมูลไม่ได้ รวมทั้งไม่รู้จะวิเคราะห์ผลอย่างไร และเหตุผลที่เก็บข้อมูลเพราะถูกสั่งลงมา ไม่ใช่เก็บเพราะตนเองอยากจะรู้

ไม่ทราบว่าจะถึงเวลาหรือยังที่เราน่าจะมาร่วมกันปฏิรูปกระบวนการการเก็บข้อมูลกันเสียใหม่ จากการที่ถูกสั่งให้เก็บข้อมูล มาเป็นเก็บรวมรวบข้อมูลเพราะอยากจะรู้ อยากจะพัฒนากระบวนการของตนเอง

คำถามที่ตามมาก็คือ แล้วผู้ปฏิบัติงานควรจะทำอย่างไร และเครื่องมือใดบ้างที่จะมาช่วยในการวิเคราะห์ข้อมูล

ความจริงคำเฉลยของคำถามเหล่านี้ ผมได้บรรยายไว้ในห้องประชุม Jupiter 11 เมื่อวันที่ 21 กค 2554 ใน R2R Clinic หัวข้อการบรรยายเรื่อง "Statistical Process Control Chart กับงาน R2R"

ผมดีใจมากที่เห็นผู้เข้าฟังประมาณ 60 ท่าน ตั้งใจฟังอย่างใจจดใจจ่อในเรื่อง "การวิเคราะห์ข้อมูลจากงานประจำด้วย control chart "และ "เดินที่ละก้าวกับขั้นตอนการทำ control chart" และยิ่งในช่วงของการนำตัวอย่างข้อมูลทางสาธารณสุขและจากงานประจำ มาสร้าง control chart ด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป ผมเห็นแววตาแสดงความมุ่งมั่นของผู้ฟังแล้วรู้สึกประทับใจมาก ไม่คาดคิดว่าจะมีอีกหลายๆท่านเห็นพ้องกับการที่ปฏิรูปการเก็บข้อมูลกันใหม่อย่างที่ผมได้กล่าวไว้ข้างต้น

ผมไม่ได้กำลังเชิญชวนให้ทุกท่านมาศึกษาเกี่ยวกับเรื่อง Control Charts แต่ผมอยากจะเชิญชวนให้ผู้ที่สนใจลองศึกษาว่า มีตัวอย่างใดบ้างที่มีผู้นำ Control Charts มาใช้วิเคราะห์ข้อมูลทางการแพทย์และทางสาธารณสุข และได้ประโยชน์อย่างไรบ้าง ถ้าท่านเห็นประโยชน์แล้วจึงกลับมาทบทวนกระบวนการเก็บข้อมูลของท่านและปรับปรุงการเก็บข้อมูล แล้วจึงค่อยนำ Control chart ไปใช้ประโยชน์ต่อไป

สุดท้ายนี้ผมขอขอบคุณทางผู้จัดงาน R2R forum ครั้งที่ 4 ที่ได้ให้โอกาสผมไปเผยแพร่สิ่งที่ผมคิดและนำเสนอให้เห็นประโยชน์การนำ Control chart ไปใช้ในงานประจำ ถึงแม้ผู้เข้าฟังเรื่องนี้จะน้อยนิดเมื่อเทียบกับผู้เข้าฟังทั้งหมดที่เข้าลงทะเบียนในงาน แต่อย่างน้อยผมก็ได้จุดประกายให้กับหลายท่านที่ และคิดว่าพวกเขาคงจะได้นำแนวคิดนี้ไปต่อยอดในหน่วยงานของตนเองต่อไป

ทนง ประสานพานิช

23 กค 2554