หลายวันที่ไม่ได้มานั่งบันทึกแลกเปลี่ยนกับสมาชิกชาวบล๊อก มันสุดแสนจะอึดอัดมากๆ วันน้ีมีโอกาสจึงเขียนสักหน่อยหนึ่งครับ...

       "ตั้งลูกขี้" เป็นคำพูดของคนใต้ หมายถึงการเริ่มต้นทำ หรือเริ่มต้นปฏิบัติสิ่งใดสิ่งหนึ่ง  เป็นสำนวนที่มาจากการทำ เครื่องจักสาน โดยที่หากใครจะจักสานอะไรสักอย่างก็ต้อง มีจุดเริ่มของการจักสานซึ่งเรียกกันว่า  การ "ตั้งลูกขี้" ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วการจักสานอะไรก็แล้วแต่มักจะเริ่มมาจาก  ส่วนท้าย หรือส่วนก้นของภาชนะ ครับ...

         ถ้ามาเปรียบเทียบการทำงานอื่นก็คงจะมองออกนะครับว่า  คำว่า "ตั้งลูกขี้"  หรือการเริ่มต้นทำงานอย่างใดอย่างหนึ่ง ไว้แล้วเพื่อที่จะได้ดำเนินการ ทำอย่างต่อเนื่องจนแล้วเสร็จ   จากประสบการณ์ที่ผ่านมา ไม่ว่าจะเป็น งานของ  กศน.  เอง   หรือหน่วยงานต่าง ๆ  ได้มองข้ามเรื่องของการ "ตั้งลูกขี้"  ซึ่งถือเป็นจุดสำคัญของ การเริ่มต้นทำงาน  ส่วนใหญ่ จะไปจับตรงกลางเสียมากกว่า  หรือมองข้ามในส่วน ก้น หรือส่วนท้าย  บางคน  บางหน่วยงานไม่ได้ ทำส่วนน้ี  ก็จะเดินกิจกรรมด้วยความ ทุลักทุเล  ไม่ราบรื่น   หรือบางครั้ง     หน่วยงานหนึ่งได้เริ่มไว้แล้ว  ก็มีหน่วยงานหนึ่งไปต่อยอดแต่ไม่รู้ว่าเดิมนั้นทำอะไรอยู่ก็ทำให้ การเดินกิจกรรมลำบาก 

        ในความคิดของผม  คิดว่า  ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมของหน่วยงาน ตัวเอง หรือไปต่อยอดกิจกรรมของหน่วยงานอื่น สิ่งสำคัญที่ต้องรู้ก่อน คือต้องรู้ว่า 

• "ตอก หรือซี่" ที่จะนำมาใช้จักสานนั้นเป็นตอกอะไร หวายหรือไม้ไผ่
• ภาชนะที่จะทำคืออะไร
  
• จะเริ่มต้นสาน หรือ"ตั้งลูกข้ี" อย่างไร
  
• ใครบ้างที่จะมาช่วยทำช่วยสาน
• ทำเสร็จแล้วจะพาไปใช้ประโยชน์อย่างไร
• ยังจะพาไปให้ใครช่วยเสริมให้แข็งแรงและใช้ต่ออีกหรือไม่ 
  

       เมื่อมองอย่างน้ีแล้วคิดว่าเราน่าจะหันมามอง เรื่องของการ "ตั้งลูกข้ี" ให้มากยิ่งขึ้น  หลายกรณีที่ทำโดยไม่มีการ "ตั้งลูกข้ี"เดินกิจกรรมต่อไป เช่น กรณี เมื่อดำเนินการไปแล้วก็ล้มเหลว ไม่เป็นท่าไม่เห็นทางที่จะ

การจัดกิจกรรมการศึกษาดูงาน เพื่อจะไปดูนั่น ดูนี่ บอกว่าเพื่อที่จะกลับมาพัฒนาหน่วยงานให้ก้าวหน้า  ทั้งๆที่หน่วยงานไม่ได้เริ่มต้นทำอะไรเกี่ยวกับเรื่องที่จะไปดูงานเลย สักนิดเดียว เมื่อไปดูของที่อื่นแล้วจะกลับมาพัฒนาอะไร  ผมมองไม่เห็นทาง เมื่อคิดจะทำก็เขียนโครงการขึ้นมาเพื่อของบประมาณจากหน่วยงาน

หรือกรณีไปต่อยอดกิจกรรมกับกลุ่มของชาวบ้านจัดตั้งกลุ่มของชาวบ้าง เพียงแต่นำกิจกรรมลงไปจัดทำให้ ไม่ตรงกับความต้องการของชาวบ้าน เพราะเราไม่ได้คำนึง   ถึงจุดเริ่มต้น ไม่ได้มองถึงเป้าหมาย  เห็นเป็นกลุ่มอยู่แล้วน่าจะ ทำต่อได้ ซึ่งถ้าให้ถูกต้องเดินงานได้ราบรื่นต้องไปร่วม "ตั้งลูกขี้" กับกลุ่มชาวบ้าน หรือศึกษา ข้อมูลพื้นฐานของกลุ่มให้ดีเสียก่อน ที่จะดำเนินกิจกรรมอะไรลงไป โดยไม่สนใจวัตถุประสงค์ของ การจัดตั้งกลุ่ม หรือเป้าหมายของการ

        ผมคิดว่าไม่ว่าเราจะทำอะไรมันก็จะต้องเริ่มต้นที่การ "ตั้งลูกข้ี" แล้วจึงจะเดินต่อไปได้  แต่หากเราทำลัดขั้นตอนโดยไม่คำนึงถึงการ "ตั้งลูกขี้" สิ่งที่ทำไปก็ไม่มีความหมายนำไปเป็นประโยชน์ไม่ได้ คนอื่นจะเอาไปทำต่อก็ลำบากมาก ยากที่จะทำให้สำเร็จ

        แต่ในทางกลับกัน  หากเราเตรียม "ตอก หรือซี่" (ข้อมูลพื้นฐานของชุมชน กลุ่ม ฯลฯ)  รู้ว่าเป็นใคร คนใหน กลุ่มใหนทำอะไรได้บ้าง  และสามารถที่จะนำ สิ่งเหล่าน้ันมา "ตั้งลูกขี้" เพื่อที่จะดำเนินงานตามเป้าหมายที่วางไว้ และหากเรา "ตั้งลูกขี้" หรือทำโดยการเริ่มต้นที่ดีและพร้อม ก็สามารถที่จะสาน  หรือดำเนินกิจกรรมได้อย่างต่อเนื่องแล้วเสร็จตรงตามเป้าหมาย 

        บรรดา  กูรู  ทั้งหลายคิดว่าอย่างไรบ้างครับ....  กรุณาช่วยเสริมเติิมต่อให้สมบูรณ์ด้วยครับ