คณะนักศึกษา ปร.ด.สาขานวัตกรรมเพื่อการพัฒนาท้องถิ่นนำ ม.ราชภัฏมหาสารคาม ศึกษาเรียนรู้และนวัตกรรมท้องถิ่น ณ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพาน จังหวัดสกลนคร วันที่ 22 มิ.ย.2554 นำโดย ดร.ศักดิ์พงศ์ หอมหวล ซึ่งเป็นการจัดแสดงนิทรรศการ การสัมมนา แสดงผลงานการพัฒนาด้านเกษตรกรรม วัตกรรมที่เกี่ยวข้องผสมผสานกับภูมิปัญญาท้องถิ่น ภูมิปัญญาไทยอย่างเหมาะสมของแต่ละท้องถิ่น แนวทางบริหารจัดการและพัฒนาอาชีพด้านเกษตรกรรมทั้งระบบ ตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ สร้างอาชีพ รายได้ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงระหว่าง คน พืช สัตว์ ป่าไม้ รวมกันอย่างลงตัวเหมาะสมโดยมีน้ำเสมือนเป็นหัวใจโอบอุ้มสรรพสิ่งทั้งหลาย
เย็นๆ ได้รับบรรยากาศอบอุ่น ประทับใจ เป็นกันเองระหว่างคณาจารย์และนักศึกษาร่วมรับประทานอาหารเย็นและแลกเปลี่ยนเรียนรู้แนวคิดที่เป็นประโยชน์ต่อแนวทางปรัชญาของหลักสูตรนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อการจัดการเรียนการสอนด้วย ขอบคุณ ผอ.สวรรณ บัวพัน ผู้อำนวยการศูนย์การศึกษาพิเศษกาฬสินธุ์ และคณะเจ้าหน้าที่ของศูนย์ฯ ทุกท่านที่เอื้อเฟื้อสถานที่ บรรยากาศอบอุ่นและประทับใจ

"โง่เหมือนควาย" มักจะเป็นคำที่นำมาใช้ด่าว่าคนอื่นเปรียบเปรยโง่ เซ่อซ่า ชักจูงได้เหมือนควาย หากมองอีกมิติพบว่าควายเป็นสัตว์ฉลาด ฝึกฝนเพื่อช่วยงานมนุษย์ รู้ไหมว่าคุณคือคนหนึ่งที่เติบโตมาจากข้าวที่ผ่านกระบวนการตั้งแต่ปักดำจนถึงเก็บเกี่ยวด้วย "ควาย" เป็นแรงงาน ไม่แต่เฉพาะคนไทยเท่านั้นที่กินข้าวจากแรงงานควาย น่าจะทั่วโลกที่ซื้อข้าวไปเลี้ยงพลเมือง ความเก่ง ฉลาด บุณคุณควาย ควรได้รับการยกย่องเชิดชูมิใช่หรือ  

"แก๊สขี้ควาย" นวัตกรรมที่ทุกครัวเรือนควรให้ความสนใจติดตั้งไว้หลังครัว ใครเล่าจะคิดว่าขี้ควายทำเป็นแก๊สหุงต้มประกอบอาหารได้ หลักการแค่นำขี้ควายสดมาผสมกับน้ำให้เกิดกระบวนการหมัก (fermentation) ในที่จำกัดเพื่อให้เกิดแรงดันแก๊ส อนาคตขี้ควายคงมีค่ามากเป็นพลังงานทดแทนได้หากว่าพลังงานแก๊สในโลกนี้หมดลงคงแย่งขี้ควายกัน "ใครสนใจมาเก็บขี้ควายที่ร้อยเอ็ดครับ"  

"น้ำโอบอุ้มดิน" ดินเสมือนสรรพสิ่งมีชีวิต น้ำทำหน้าที่โอบอุ้ม หล่อเลี้ยง เมื่อมีน้ำทุกชีวิตคงอยู่ได้ แนวทางที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ พระราชทานแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง 12 มิ.ย.54 นั่งรับประทานอาหารเที่ยงริมฝั่งแม่น้ำชี บรรยากาศดีมาก น้ำ คน ดิน ต้นไม้ เป็นเพื่อนร่วมกัน สายน้ำไหลไปหล่อเลี้ยงสรรพสิ่งมีชีวิตรอบลำน้ำมาเนิ่นนาน 

 
"ควายไถนา" ภูมิปัญญาไทยที่เลือนหายไปจากท้องทุ่งนาไทยไม่น่าจะน้อยกว่า 2 ทศวรรษแล้ว ถูกนวัตกรรมใหม่ภายใต้อิทธิพลเทคโนโลยีสมัยใหม่กลืนหายไปจากท้องถิ่น
ณ ท้องทุ่งบ้านหนองเทิง ตำบลหนองแวง อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด ชาวนากลุ่มหนึ่งรวมกลุ่มกันขึ้นเพื่อจัดแหล่งเรียนรู้ "ภูมิปัญญาควายกับวิถีชาวนาไทย" ดำเนินกิจกรรมภูมิปัญญาอาชีพชาวนา ความสัมพันธ์ระหว่างควายกับคน ภูมิปัญญาท้องถิ่นระหว่างควาย คน และวัฒนธรรมประเพณี นวัตกรรมผลผลิตจากควาย เช่น ปุ๋ยขี้ควาย แก๊สชีวภาพจากขี้ควาย
ในสถานการณ์โลกที่เปลี่ยนแปลง ชาวนาต้องดิ้นรนเพื่อช่วยเหลือตนเองมากขึ้นให้หลุดพ้นจากจากความทุกข์ยากทางเศรษฐกิจโดยพึ่งพาตนเองอย่างยั่งยืน