ระบบสมการเชิงเส้น (Linear equation)
สมการเชิงเส้น หมายถึง สมการใด ๆ ที่มีตัวแปร 1 ตัว หรือ 2 ตัว หรือ 3 ตัว
แต่กำลังของตัวแปรนั้น ๆ ต้องเป็น 1 เสมอ เช่น aX + bY + Cz = d
สมการเชิงเส้น 2 ตัวแปร (Linear equation with two variable)คือ สมการที่มี
ตัวแปร 2 ตัว เลขชี้กำลังของตัวแปรแต่ละตัวเป็น 1 และไม่มีการคูณกันของตัวแปรรูปทั่วไปคือ Ax + By +C = 0 เมื่อ A,B,C เป็นค่าคงที่ A และ B ไม่เท่ากับศูนย์ เช่น 2x + 5y = 6 คำตอบสมการเชิงเส้น 2 ตัวแปรนิยมเขียนในรูปคู่อันดับ ( x , y )เช่น (4,8)จะได้ว่า x = 4 , y = 8
กราฟของสมการเชิงเส้น 2 ตัวแปร มีหลักการเขียนกราฟดังนี้
1) จัดรูปสมการที่กำหนดให้อยู่ในรูป y = ax + b เมื่อ a,b เป็นค่าคงที่
ใดๆ และ x , yเป็นตัวแปรที่กำหนดให้
สร้างตารางความสัมพันธ์ของค่า x กับ ค่า yจาก 1. โดยสมมุติค่า x
เพียง 3 ค่า เช่น
x |
x1 |
x2 |
x3 |
y=ax+ b |
y1 |
y2 |
y3 |
นำคู่อันดับ (x1,y1),(x2,y2),(x3,y3) มาลงจุดในกราฟแล้วลากเส้นผ่านจุดทั้ง 3 จะได้กราฟของสมการเชิงเส้น 2 ตัวแปรตามต้องการเช่น
y = x
y = 2
y = - 4
วิธีแก้ระบบสมการเชิงเส้น 2 ตัวแปร (โดยการคำนวณ)
ขั้นตอนที่ 1.ให้พยายามจัดระบบสมการที่กำหนดให้ เป็นสมการเชิงเส้น
ตัวแปรเดียว
ขั้นตอนที่ 2.แก้สมการหาค่าตัวแปรจากสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวในขั้น
ตอนที่ 1
ขั้นตอนที่ 3.นำค่าตัวแปรที่ได้ไปแทนค่าในสมการใดสมกาหนึ่งที่เหมาะสม
เพื่อหาค่าตัวแปรอีกตัวหนึ่ง
ขั้นตอนที่ 4.ตรวจคำตอบที่ได้
ตัวอย่าง จงแก้สมการ x + y = 10 และ x - y = 2
วิธีทำx + y = 10 ------(1)
x - y = 2 ------(2)
(1)+(2) ; 2x = 12
x = 12/2 = 6
แทนค่า x = 6 ใน (1) จะได้ 6 + y = 10 y = 10-6 = 4
x = 6 , y = 4
คำตอบของระบบสมการคือ (6,4)
5. โจทย์สมการเชิงเส้น
หลักในการทำ
อ่านโจทย์ปัญหา
ให้เข้าใจว่าโจทย์ต้องการอะไรและให้จำนวนใดมาบ้าง
สมมุติตัวแปรขึ้นมา 2 ตัว
เพื่อแทนจำนวนที่ต้องการหาทั้ง 2 จำนวน
แก้สมการ
คำตอบของสมการ
จะช่วยในการหาคำตอบของโจทย์ปัญหา
ตรวจสอบตำตอบ
ทดสอบความเข้าใจ
ข้อ 1. ผลบวกของเลข 2 จำนวนเป็น 35 ถ้าจำนวนหนึ่งมากกว่าอีกจำนวนหนึ่งอยู่ 5 จงหาจำนวนทั้งสองจำนวนนั้น
ข้อ 2. มีจำนวนอยู่ 2 จำนวน ถ้าครึ่งหนึ่งของจำนวนหนึ่งเป็น 5 เท่าของจำนวนอีกจำนวนหนึ่ง และ 5 เท่าของผลต่างของ 2 จำนวนนั้นเป็น 90 จงหาจำนวนทั้งสองจำนวนนั้น
ข้อ 3. ชาย 2 คนกับหญิง 5 คน ไถนาแปลงหนึ่งเสร็จใน 4 วัน และถ้าชาย 3 คนกับหญิง 4 คนไถนาแปลงเดียวกันนั้นเสร็จใน 3 วัน จงหาว่าชายคนเดียวจะไถนาแปลงนี้เสร็จในกี่วัน
เฉลยข้อ 1. ตอบ 20 กับ 15
ข้อ 2. ตอบ 20 กับ 2
ข้อ 3. ตอบ วัน