สาเหตุ น้ำท่วม - ดินถล่ม จ. อุตรดิตถ์

บุญถึง

ท่าน ผศ.ดร. วิบูลย์ วัฒนาธร ครับ

ผมเป็นคนหนึ่งที่เข้าไปช่วยเหลือในพื้นที่ ที่เกิดเหตุ ทั้งสองพื้นที่ คือ ท่าปลา และลับแล

ข้อมูลที่ เก็บได้ ชัดเจนมีสามส่วน

1. ฝนตกหนักต่อเนื่อง

2. ดินเป็นดินผาผุอุ้มน้ำได้ดี

3. พื้นที่ป่าถูกทำลาย ทั้งๆที่สองพื้นที่เป็นป่าต้นน้ำ

- ท่าปลา ถูกสัมปทานป่าทั้งหมด แล้วราชพฤษก เข้ามาส่งเสริมปลูกป่าสัก และชาวบ้านประกอบอาชีพปลูกกล้วยในพื้นที่ ป่า มีการถางหญ้าออกด้วย

- ลับแล เข้าทำประโยชน์ในพื้นที่ป่า ปลูกทุเรียน ลองกอง ลางสาด

กรณีน้ำท่วมชัด คือ ถูกกั้นทางน้ำโดยเศษไม้และต้นไม้ ที่ถล่มจากดอย ทำให้เหมือนเขื่อน แล้วรับไม่อยู่ แตกเหมือนกับเทน้ำออกกระทะ ละลักเข้าทำลายบ้านเรือน บางแห่ง น้ำเปลี่ยนทิศ นำความเสียหายมาก

สามส่วนนี้ผม วิเคราะว่า

เป็นสาเหตุการทำลายป่า ในวันที่ 22-23 ฝนตกหนักมาก ทำให้ดินซึ่ง เป็นดินผาผุ คือเกาะกันไม่ดี แต่อุ้มน้ำได้มาก แต่เมื่อมันอุ้มไม่ไหวก็เกิดการทรุดตัวลง แต่ว่า หากไม่มีการทำลายป่า น้ำฝนส่วนหนึ่งก็จะถูกต้นไม้ ต้นหญ้าซับไว้ แต่ เมื่อ ป่าหลักถูกทำลายไป ระยะเวลาถึง 20-30 ปี นานพอจะทำให้ รากของต้นไม้ ใหญ่ที่ถูกตัดไป ย่อยผุพัง เกิดช่องว่างในดิน

ทำให้ดินทรุดตัวลงอย่างรวดเร็ว กรณีนี้ ทำให้เห็นว่า ไหล่เขาจะทรุดตัวเร็ว ซึ่งนั้นก็เพราะดินเกาะตัวกันไม่ดีด้วย แล้วไม่มี รากต้นไม้ใหญ่ ช่วยดึงไว้ด้วย จากแนวทางนี้ ทำให้ ต้นไม้เศษไม้ ตกลงไปขวางทางน้ำ สร้างเป็น เขื่อน ไม่ มันแตกก็นำความเสียหายอย่างใหญ่หลวง

ในส่วนนี้ ในความเห็นผม ผมมองว่า

1. พื้นที่ท่าปลา ถูกสัมปทานป่า ทำให้ ป่าจริงถูกทำลาย แล้วส่งเสริมปลูกป่าเชิงเดี่ยว ส่วนชาวบ้านปลูกกล้วย ในส่วนนี้เป็นเหตุจำเป็นเพราะไม่รู้จะประกอบอาชีพอะไร ซึ่งอย่างไงก็เป็นสาเหตุนำมาสู่เหตุการณ์ครั้งนี้ "เป็นนโยบายของรัฐที่ส่งผลกระทบต่อประชาชน" รัฐต้องรับผิดชอบเต็มที่!!!!

2. พื้นที่ลับแล อำเภอที่มีรายได้ประชากรตัวหัวสูงที่สุด ในอุตรดิตถ์ หาเงินจากการเข้าไปทำประโยชน์จากป่าต้นน้ำ อยู่ใกล้ตัวจังหวัดด้วยซิ ไม่รู้ว่า เจ้าหน้าที่ ที่มีส่วนเกี่ยวข้องไม่มีความรู้ จริงๆ หรือตาบอดก็ไม่รู้นะครับ ปกติจะเคร่งเรื่องป่าต้นน้ำในกรณีนี้ต้อง มีการตรวจสอบ สาเหตุเกิดจากชาวบ้าน และเจ้าหน้าที่รัฐ งี่เง่า ไม่มีความรู้ ส่วนนี้ถือว่าผิดร่วมกัน เพราะ ส่วนหนึ่งต้องยอมรับว่าชาวบ้านรั้นเข้าไปด้วย

อยากถามอาจารย์ว่า อาจารย์วิเคราะห์การเกิดเหตุการนี้อย่างไร

ส่งบทวิเคราะห์จารย์ให้ผมทางเมลด้วยนะครับ

[email protected]

ความเห็น (5)

ไม่มีความเห็น

คำตอบ (1)

ผศ.ดร. วิบูลย์ วัฒนาธร

เขียนเมื่อ

ขอบคุณคุณบุญถึงครับ ที่กรุณาพูดคุยกับผมในเรื่องนี้ และต้องขอโทษด้วยที่ตอบช้าไปหน่อย

ผมไม่ทราบว่าคุณบุญถึงเข้าไปทั้งสองพื้นที่ในช่วงเวลาไหนครับ

ผมเข้าไปตอนที่ทุกอย่างมันสาหัส ต้องการน้ำใจจากเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน กลับมาเขียนบันทึกลง blog จึงไม่มีบทวิเคราะห์ที่จะต้องไปหาความผิดเอาอะไรจากใคร มันเป็นเรื่องของกาลเทศะ และถ้าจะให้วิเคราะห์กันในเชิงวิชาการจริง ๆ ผมก็ยอมรับว่า ผมไม่ใช่นักวิชาการด้านนี้ แต่เท่าที่ผมฟัง ๆ มาจากคนอื่น ๆ ก็จะมีความเห็นเหมือน ๆ กับที่คุณบุญถึงวิเคราะห์ทุกประการ ตัวผมเองก็เห็นด้วย

ปัญหาเรื่องการตัดไม้ทำลายป่ามีอยู่ทั่วไปในประเทศไทย ไม่เฉพาะแต่ที่ท่าปลากับลับแล เพียงแต่ว่าทั้งสองพื้นที่นี้โชคไม่ดีที่ฝนมาตกลงมาหนักมาก หนักติดต่อกันหลายวันเป็นประวัติการอีกด้วย และที่สำคัญคือเป็นช่วงต้นฤดูฝนอีกด้วย พื้นดินช่วงล่างยังแห้งอยู่ ส่วนช่วงบนเปียกมากและอุ้มน้ำไม่ไหว จึงเกิดการเลื่อนแยกตัวออกจากกัน

ในมุมมองของผม ผมคิดว่า ถ้าปริมาณน้ำฝนไม่หนักมากกว่าทุกปี และถ้าฝนไม่ตกหนักมากตอนต้นฤดูอย่างนี้ เหตุการณ์นี้อาจจะยังไม่เกิด และมันไม่ใช่เฉพาะที่ลับแลกับท่าปลาเท่านั้นครับ ทุกจังหวัดที่มีการตัดไม้ทำลายป่าก็มีโอกาสเกิดเช่นนี้ด้วยกันทั้งหมด

เรื่องการบุกรุกและตัดไม้ทำลายป่านี่ ผมจนปัญญาจริง ๆ ครับ ที่จะให้ความเห็นว่าจะแก้ไขได้อย่างไร ถ้าคุณบุญถึงมีความคิดดี ๆ จะกรุณาพูดคุยกันต่อ ก็จะขอบคุณมากเลยครับ จะได้แก้กันถึงต้นเหตุของปัญหากันจริง ๆ สักที

วิบูลย์ วัฒนาธร