เลี้ยงวัวง่ายๆ หยวกกล้วย

              เมื่อวันที่ 5  พฤษภาคมที่ผ่านมา มีโอกาสออกไปเยี่ยมเยียนเครือข่ายเกษตรกรที่ถือได้ว่าเป็นกลุ่มศึกษาในงานวิทยานิพนธ์ถึง 3  ท่าน  ซึ่งก็มีคุณแม่สมบัติ  คุณพ่อสมพงษ์  และคุณพ่อวิจิตรที่อำเภอพุทไธสง 

          จุดแรกที่ฝ่าสายฝนไปถึงก็คือบ้านคุณแม่สมบัติ คุณแม่ของน้องกิ่งที่หลาย ๆ ท่านคุ้นเคยกันดี 

          มองไปรอบ ๆ บ้านก็มีทั้งเล้าเป็ด  คอกวัว แปลงผักนานาชนิด รวมทั้งต้นกล้วยรอบสวน  และคุณแม่สมบัติก็กำลังเก็บกวาดเล้าไก่อย่างขมักเขม้น เพราะกลัวเล้าไก้สกปรก ไก่ไข่ที่บ้านนี้จึงสะอาดและอารมณ์ดีเป็นพิเศษ  ขนาดแย่งกันไข่รังละสามตัวยังไม่ทะเลาะกันเลย 

        ขณะที่รอพรรคพวกเดินทางมาสมทบก็ถือโอกาสสอบถามแม่สมบัติไปพราง ๆ เกี่ยวกับเรื่องเลี้ยงวัว เพราะมองไปที่แปลงหญ้าแพงโกลาก็มีวัวคู่ใจอยู่ 5  ตัว กำลังเล็มหญ้าอย่างมีความสุขถึงแม้หญ้าจะไม่งามนัก  ถามแม่สมบัติว่าเหตุใดจึงปล่อยให้วัวเล็มหญ้าในแปลงเร็วจัง  หญ้ายังไม่งามดีเลย  ทำไมไม่ใช้วิธีปล่อยให้หญ้าโตและยาวกว่านี้แล้วค่อยเกี่ยวให้วัวกิน

       แม่สมบัติท่านบอกว่า "ทำงานอยู่คนเดียวเกี่ยวให้วิวกินไม่ไหว ต้องปล่อยให้วัวกินในแปลงเอง ก็ไม่ได้กินหญ้ามากนักในช่วงแล้งที่ผ่านมาเพราะหญ้าขาดน้ำ แต่วัวแม่ไม่ผอมนะ เพราะแม่มีต้นกล้วยหรือหยวกกล้วยให้วัวกินแทน  ตอนแรกก็กลัวว่าวัวจะไม่ได้รับสารอาหารเพียงพอ  ก็ใช้วิธีเอารำอ่อน ๆ  โรยหยวกกล้วยที่สับแล้ว  หยวกกล้วยก็จะหอม  ตอนนี้วัวชอบมาก  ถึงเวลาเป็นต้องวิ่งกลับคอก  ทุกวันนี้คนจะกินหยวกกล้วยยังต้องแย่งกับวัวเลย  ที่ต้องใช้วิธีนี้เพราะที่สวนมีต้นกล้วยมาก พอตัดเครือกล้วยแล้วไม่รู้จะเอาต้นไปทิ้งที่ไหนก็เอามาใช้เป็นอาหารวัวแทน  ทดลองแล้วก็ใช้ได้ดี  ตอนนี้ก็ไม่ยุ่งยากแล้ว  ตอนเช้าก็ปล่อยให้วัวออกกำลังกายเล็มหญ้าที่แปลง  พอเที่ยงวัวก็กลับเข้าคอกเอง ไม่ต้องไปไล่ให้เมื่อย  เดี่ยวอีกสักหน่อยหญ้าก็จะงามแล้วเพราะได้ฝน แล้วจะใส่ปุ๋ยเพิ่มอีก"

         จากสูตรอาหารวัว หยวกกล้วยสับผสมรำของแม่สมบัตินี้ไม่แน่ใจในคุณค่าทางอาหารมากนัก ก็ได้แนะนำว่าควรหาใบกระถินที่อยู่ตามรั้วมาผสมในอาหารเพื่อเพิ่มโปรตีนเข้าไปอีก  เพราะกระถินมีอยู่เยอะไม่ต้องซื้อหาและลงทุนเพิ่ม

         เมื่อพูดถึงปุ๋ยก็นึกได้ว่าคอกวัว  เล้าเป็ด เล้าไก่  อยู่ไม่ห่างจาก   แปลงหญ้ามากนัก จึงแนะนำแม่สมบัติว่า น่าจะลองขุดร่องน้ำจากคอกวัว เล้าเป็ด เล้าไก่ ไปที่แปลงหญ้า  เวลาฝนตกน้ำจะได้ชะล้างเอาปุ๋ยลงแปลงหญ้าได้เลย  ไม่ต้องเสียเวลาใส่ปุ๋ยให้ยุ่งยาก   คุยไปคุยมายังไม่ถึง 20  นาที ฝนก็เทลงมาทำเอาคนถามคนตอบอยากจะวิ่งไปขุดร่องให้ฝนตกขี้วัวไหลให้รู้แล้วรู้รอด

        จากกรณีวิธีการให้อาหารวัวของแม่สมบัติแล้วจะเห็นว่าแม่สมบัติมีวิธีการแก้ปัญหาการขาดแคลนอาหารเลี้ยงวัวในหน้าแล้งที่เหมาะสมกับทรัพยากรที่ตนเองมีเป็นอย่างมาก  เพราะทรัพยากรที่ว่าก็คือต้นกล้วยที่มีจนล้นเหลือ

       ใครจะลองเอาวิธีนี้ไปใช้ก็ไม่สงวนลิขสิทธิ์นะค่ะ

       ขอบคุณค่ะ

    

            

 

 

[ขจิต ฝอยทอง]

• กลับไปบ้านจะลองดูครับ
• น่าสนใจ
• หญ้านี่ด้วย
• แปลงหญ้าแพงโกลาก็มีวัวคู่ใจอยู่ 5  ตัว
• ขอบคุณครับผม

[นาง พันดา เลิศปัญญา]

สวัสดีค่ะ  อาจารย์ขจิต

          อาจารย์เลี้ยงวัวด้วยหรือค่ะ  การหาอาหารเลี้ยงโคนั้นสำคัญอยู่ที่ว่าเราจะจัดการทรัพยากรที่เรามีอยู่ให้คุ้มค่าที่สุดค่ะ เพราะบางครั้งคนที่เลี้ยงวัวส่วนใหญ่ก็มองข้ามสิ่งที่อยู่ใกล้ตัว แล้วมองหาแต่สิ่งไกลตัวที่ราคาแพง  เลี้ยงวัวจึงกลายเป็นปัญหาได้

         อาจารย์จะมาบุรีรัมย์วันไหนค่ะ  ตอนนี้กำลังอบรมเกษตรกรตัวน้อย ๆ ที่สวนป่า หลายคนบ่นคิดถึงอาจารย์ขจิตด้วยค่ะ

        สวัสดีค่ะ