๑๗๙. ปลูกผักสวนครัว ทำค้างถั่วฝักยาวแบบยั่งยืน

          จำได้ไม่เคยลืมเลือน ตั้งแต่เด็กยันโต อาหารที่แม่ชอบทำให้กิน สัปดาห์ละหลายครั้ง และก็อร่อยทุกครั้ง จำได้จนกระทั่งทำกินเองได้มาจนถึงทุกวันนี้

          โดยมีถั่วฝักยาวเป็นส่วนประกอบ มีทั้งผัดแบบจืด ใส่หมูและใส่ไข่ บางทีก็ใส่อย่างใดอย่างหนึ่ง และผัดพริกแกง อันนี้ต้องใส่หมูด้วย ส่วนที่เป็นน้ำๆ ก็มีแกงส้มถั่วฝักยาวรสชาติไม่เผ็ดมาก

          ทุกวันนี้ จึงไม่เคยรู้สึกเบื่อถั่วฝักยาวเลยแม้แต่น้อย ไปตลาดนัดครั้งคราใด เป็นต้องซื้อมาใส่ตู้เย็น ด้วยติดใจในรสชาติที่หวานกรอบ กินดิบก็ได้โดยเฉพาะกับส้มตำ เข้ากันดีแท้ๆ

          ถั่วฝักยาวเป็นส่วนหนึ่งของพืชผักสวนครัวรั้วกินได้ ปลูกง่ายไม่มีขั้นตอนที่ยุ่งยากแต่อย่างใด ยกเว้นจะปลูกเป็นไร่ อันนั้นก็ต้องดูแลมากเป็นพิเศษ บางแห่งถึงกับฉีดยาฆ่าแมลง

          จึงทำให้ถั่วฝักยาวหมดราศีไปบ้างเล็กน้อย ต้องคอยเฝ้าระวัง เมื่อไปหาซื้อจากตลาดสด ฝักถั่วที่หน้าตาดูดีและสวยงาม แต่อาจมีสารพิษเจือปนอยู่ก็เป็นได้

          อย่ากระนั้นเลย ลงมือปลูกเองจะดีกว่า แต่จะเริ่มที่จุดใด เพราะไม่มีประสบการณ์ในการปลูกเท่าที่ควร ที่ผ่านมาให้เวลากับการปลูกบวบและถั่วพูเพียงสองอย่างเท่านั้น

          ไหนๆก็จะปลูกอย่างจริงจัง ต้องวางแผนหน่อยจะเป็นไร มองซ้ายมองขวาเห็นแปลงผักชมจันทร์ ที่กำลังออกดอกสะพรั่ง จะรื้อทิ้งไปก็เสียดาย อย่าไปเบียดบังพื้นที่ที่ปลูกผักอยู่แล้วจะดีกว่า

          หันหน้าเข้าหายูทูปอีกตามเคย พบเจอถั่วฝักยาวบนค้างถั่วหลายรูปแบบ หลากหลายเกินคำบรรยาย ส่วนใหญ่ใช้ไม้ลวกไม้ไผ่ มีทั้งแบบที่ทำง่ายๆและแบบที่เลิศหรูอลังการ

          ทำให้นึกถึงวัสดุอุปกรณ์ที่โคกหนองนาว่ามีอะไรให้หยิบฉวยได้บ้าง พื้นที่ตระเตรียมไว้ในใจแล้ว เหลือแต่วัสดุที่จะทำค้างให้ถั่วฝักยาวเกี่ยวเกาะและเลื้อยพันไต่ระดับขึ้นไป

          หากใช้ไม้เหมือนที่เคยทำค้างให้ผักต่างๆ สักวันก็ต้องเปลี่ยนเพราะผุพังไปตามกาลเวลา ต้องทำให้มันยั่งยืน ทนทาน ใช้ปลูกผักได้หลายชนิดเป็นเวลานานๆ ตลอดปีหรือตลอดไป

          ผมนำเสาปูนหน้า ๔ นิ้ว มาปักลงดินบริเวณใกล้สระน้ำจำนวน ๔ ต้น ระยะห่าง ๒ เมตร จากนั้นนำไม้มาตอกเข้ากับหัวเสา สูงขึ้นไปอีก ๑ เมตร เป็นอันว่าความสูงจากพื้นถึงหัวเสา เสมอกันที่ ๒ เมตรพอดี บนสุดพาดด้วยลำไม้ไผ่อย่างยาวตลอดแนว

          นำสายยางเก่าจากสวน ที่เคยใช้ในระบบน้ำหยด มาขึงแนวขวางให้ตึงผูกกับเสาให้แน่น แล้วถักทอด้วยเชือกฟาง ในแนวตั้งเป็นตาข่ายที่สมบูรณ์และแน่นหนา

          ต่อไปนี้ เสาจะไม่มีวันผุ ปลวกจะรังแกก็คงไม่ได้แล้ว แต่ละช่วงเสาจะปลูกผักหลายชนิดปะปนกันไปก็ได้ แต่ต้องมีถั่วฝักยาวยืนพื้น ถ้าเชือกเปื่อยก็เปลี่ยนได้ เชือกเก่าๆแบบไหนก็ได้ที่ใช้แล้วจะนำมาใช้อีกก็ย่อมทำได้

          หรือไม่ ต่อไปอาจปรับเปลี่ยนเป็นการนำกิ่งก้านไผ่มาล้อมแต่ละเสา ก็สามารถเป็นค้างให้ผักตระกูลเลื้อยได้พันตัวเองขึ้นไปสู่หัวเสา เพื่อรับแสงตะวัน งานนี้ถือว่าทูอินวันได้อย่างลงตัว

          งานลำดับต่อไปคือการเตรียมดิน โดยหมักดินให้ร่วนซุย ในขณะเดียวกันก็จะต้องนำเมล็ดถั่วฝักยาวมาเพาะเสียก่อน คิดว่าใช้เวลาเพียง ๑๐ วัน ก็คงลงมือปลูกได้อย่างแน่นอน

          เสร็จสิ้นกระบวนการจัดทำค้างถั่วเป็นที่เรียบร้อย ประหยัดเรียบง่ายไม่ยุ่งยากมากนัก รักที่จะปลูกผักสวนครัว ต้องมีดีไซน์ จะทำให้ผักที่ดีมีประโยชน์ เกิดก่อผลิตผลที่สวยงาม ควรค่าแก่การจดจำ

ชยันต์  เพชรศรีจันทร์

๒  ตุลาคม  ๒๕๖๕