ดร.อุทัย อันพิมพ์
ดร. อุทัย ดร.อุทัย อันพิมพ์ อันพิมพ์

ปลูกอะไรดีในพื้นที่ 1 ไร่


การปลูกเพื่ออยู่เพื่อกิน ต้องปลูกให้พอเพียงสำหรับการดำรงชีพในครัวเรือน อีกทั้งต้องปลูกให้หลากหลายไม่ว่าจะเป็นพืชผักสวนครัว ไม้ผล ไม้ยืนต้น

พื้นที่หนึ่งไร่ หรือ 400 ตารางวา หรือ 1,600 ตารางเมตร มีคนถามว่าน้อยไปไหม หรือมากเกินไปไหม สำหรับการทำอาชีพเกษตรกรรม ก่อนที่จะบอกว่ามากหรือน้อยไหมนั้น ขอเรียนอย่างนี้ครับว่าเราจะปลูกอะไร เพื่ออะไร เราคงต้องมาดูรายละเอียดกันก่อนนะครับ นอกนั้นยังไม่พอนอกจากบอกว่าเราอยากปลูกโน่น ปลูกนี่แล้วเรามีความรู้เพียงพอในการี่จะจัดการในเรื่องที่เราอยากจะทำหรือไม่ อย่างไร ขอยกตัวอย่างที่จังหวัดอุบลราชธานี ครั้นเมื่อหลายปีก่อน ที่เราเรียกว่าศูนย์ลาว (ศูนย์อพยพ) เป็นพื้นที่ที่หน่วยงานราชการแบ่งที่ให้กลุ่มคนเหล่านั้นครอบครัวละ 1งาน (100 ตารางวา) สำหรับประกอบอาชีพโดยการปลูกผักขายหมุนเวียนตลอดทั้งปี  และเขาก็สามารถเลี้ยงครอบครัวได้อย่างสบายๆ แถมยังมีเงินสะสมอีกต่างหาก ดังนั้น ในพื้นที่เท่าไหร่คงไม่สำคัญเพียงแต่ว่าเราจะจัดการอย่างไรให้เกิดประโยชน์สูงสุด

ปลูกอะไรดีในระบบเกษตรกรรมแบบประณีต "ปลูกทุกอย่างที่กิน กินทุกอย่างที่ปลูก" เป็นแนวคิดของการทำเกษตรกรรมแบบประณีต ที่เกษตรกรได้เน้นกิจกรรมที่มีความจำเป็นต่อการดำรงชีพ ไม่ว่าจะเป็นในส่วนของอาหาร ยารักษาโรค และต้นไม้ใหญ่ๆ สำหรับการใช้ประโยชน์ในการสร้างที่อยู่อาศัย และการออมเพื่อลูกหลาน และในส่วนที่เหลือก็จะนำไปขายเพื่อแลกเปลี่ยนเป็นปัจจัยอื่นๆ จากแนวคิดดังกล่าวเราสามารถแยกกิจกรรมการผลิตได้ดังนี้

1. กลุ่มของพืชผักสวนครัวและไม้ดอก เพื่อใช้ในการบริโภคหลัก และใช้ประโชน์ในครอบครัว เช่น ผักเครื่องเทศ (หอม สระแหน่ แมงลัก โหรพา ขิง ข่า ตระไคร้ ฯลฯ) ไม้ดอก (ดาวเรือง ดาวทานตะวัน ชโอม ผักหวาน บวบ มะระ ฯลฯ

2. กลุ่มสมุนไพร เพื่อใช้ในการปฐมพยาบาลเบื้องต้น การป้องกัน และรักษาโรคต่างๆ เช่น เสลดพังพอน ว่านชักมดลูก เทวดาเผย และอื่นๆ อีกมากมาย

3. กลุ่มไม้ผล ได้แก่พวกมะกรูด มะนาว มะพร้าว ส้มโอ มะม่วง มะขาม และที่ขาดไม่ได้เห็นจะเป็นอาหารหลักอย่างมะละกอ และกล้วย เป็นต้น

4. การผลิตเห็ด นับเป็นอีกกิจกรรมหนึ่งที่มีศักยภาพทั้งการผลิต การบริโภค ทั้งเป็นเห็ดที่อยู่ในโรงเรือนและเพาะเลียนแบบธรรมชาติ ได้แก่ เห็ดบด เห็ดขอนขาว นางฟ้า นางรม หูหนู เห็ดเผาะ เห็ดผึ้ง เห็ดระโงก และเห็ดปลวก (เห็ดโคน) เป็นต้น

5. การเลี้ยงสัตว์ เพื่อเสริมกิจกรรมและเป็นอาหาร เช่น เป็ด ไก่ สุกร โค กระบือ และปลา เป็นต้น นอกจากนั้นจากกิจกรรมการเลี้ยงสัตว์ยังเอื้อเอื้อประโยชน์กับการปลูกพืช กล่าวคือ มูลสัตว์ต่างๆ ได้นำมาใช้ในการปรับปรุงบำรุงดิน และเป็นอาหารพืชโดยตรง

เน้นการเกื้อกูลซึ่งกันและกัน จากกิจกรรมการผลิตที่หลากหลายดังกล่าว จะเน้นกิจกรรมที่เกื้อกูลต่อกัน อีกทั้งเพื่อลดต้นทุนการผลิต เช่นการปลูกกล้วยควบคู่กับการปลูกมะละกอ การปลูกผักระหว่างต้นไม้ผลเพื่ออาศัยร่มเงา เป็นต้น ซึ่งสามารถให้เราสามารถใช้ประโยชน์จากที่ดินได้อย่างคุ้มค่า

เน้นการออม ในระบบการผลิตนี้จะเน้นในเรื่องของการออม ไม่ว่าจะเป็นการออมเงิน การออมทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม เพื่อยังประโยชน์ต่อรุ่นลูกรุ่นหลาน ดังตัวอย่างของพ่อคำเดื่อง ภาษี ปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดบุรีรัมย์ ได้ชี้ให้เห็นว่าในการผลิตในระบบนี้ได้มีการปลูกไม้ยืนต้น เช่น ยางนา ตะเคียนทอง กว่า 50 ต้น สำหรับเป็นการออมในระยะยาวเพื่อลูกหลานจะได้มีไม้ใว้ใช้ประโยชน์ ในการสร้างบ้าน และรายได้ในอนาคต อันเป็นการปูพื้นฐานที่มั่นคงที่ดี

จากแนวทางการทำเกษตรกรรมแบบประณีตดังกล่าว แสดงให้เห็นว่าการดำเนินกิจกรรมการผลิตในพื้นที่ 1 ไร่ นั้น เกษตรกรต้องมีการจัดการความรู้ได้เป็นอย่างดี มีชุดความรู้ที่หลากหลาย (Knowledge Assets) ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการจัดการดิน ชนิดของพืชที่ปลูก การวางผังฟาร์มเพื่อลดการแก่งแย่งกันในเรื่องของแสง ตลอดทั้งการจัดการเรื่องอาหารของสัตว์ ซึ่งชุดความรู้ต่างๆ เหล่านี้มีความสำคัญอย่ายิ่งอันจะส่งผลถึงความสำเร็จ ดังนั้นท่านจะปลูกอะไร เลี้ยงอะไร ตัดสินใจได้หรือยัง หากนึกไม่ออกโปรดติดตามตอนต่อไปครับ

ขอบคุณมากครับ

อุทัย อันพิมพ์

4 ธันวาคม 2549

หมายเลขบันทึก: 70800เขียนเมื่อ 4 มกราคม 2007 10:57 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 ธันวาคม 2012 13:40 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (26)

ลงลึกได้แล้วครับ

  • ขี่เครื่องบินจับตั๊กแตนมันยากครับ
  • ไม่มีใครทำได้หรอก
  • ปีหนึ่งได้สักหมกหนึ่งก็ถือว่าเซียนแล้วครับ

หรือจะลองก็เชิญ

          อาจารย์อุทัยค่ะ พิมพ์ผิดค่ะ  1งาน ( 100 ตางราวา) ค่ะ

          เกษตรกรประณีตไม่จำเป็นต้องเป็น  1  ไร่ ใช่ไหมค่ะอาจารย์ สำคัญที่จะจัดการพื้นที่อย่างอย่างไรให้เกษตรกรประณีตเกิดได้และยั่งยืน

         เป็นกำลังใจให้ค่ะ จะไม่มีแรงไล่ตีตั๊กแตนที่แปลงเกษตรกรประณีต

ขอบคุณมากครับอาจารย์

แก้ไขแล้วครับ

อุทัย

  • อ.อุทัยครับขี่เครื่องบินนานๆ เสียวหรือปล่าวครับ
  • น่าจะจัดการกับพื้นที่อย่างไรจึงจะเรียกว่า   ปราณีต    ครับ

ขอบคุณมากครับ อาจารย์ศิริพงษ์

กำลังจะลงสู่การจัดการแล้วครับ

อุทัย

สวัสดีค่ะ

ดิฉันมีที่อยู่อำเภอเสิงสาง จ.โคราชประมาณ 1 ไร่ ปล่อยว่างๆไม่ได้ทำอะไร จึงคิดอยากปลูกผลไม้หรืออะไรก็ได้เพื่อใช้ประโยชน์จากพื้นที่ และไม่ปล่อยให้เป็นที่รกร้าง แต่เนื่องจากไม่เคยทำสวนหรืออะไรเลย จึงอยากขอคำแนะนำค่ะว่าดิฉันควรปลูกอะไรดี ที่ไม่ต้องการการดูแลทุกวันเพราะอยู่กรุงเทพค่ะ

ขอบคุณค่ะ

ปาริชาติ

0876912323

สวัสดีค่ะ

ดิฉันมีที่ดินอยู่อำเภอภูเพียง จังหวัดน่าน ประมาณ 9 ไร่ ปล่อยให้คนเช่าตั้งหลายปี คิดว่าจะปลูก.............(ยังคิดไม่ออก)

เพราะดิฉันไม่มีเวลาดูแล อยากปลูกอะไรที่ดูแลง่ายและได้ผลผลิตดี จึงอยากขอคำแนะนำจากท่านด้วยค่ะ

พื้นที่ดังกล่าวน่าจะเป็นพื้นที่ปลูกบ้านด้วยจะสมบูรณ์ยิ่งขึ้น หรือสร้างกระท่อมไว้พักผ่อนวันหยุดก็ดูดีไม่น้อย

เป็นแนวคิดที่ดีครับ

หวัดดีครับ

ผมมีที่ประมาณ 5 ไร่ ห่างจากสวนสัตว์โคราชไปทาง อ.ปักธงชัย 5 กม.

ควรปลูกอะไรดีครับเพราะ พท. แถวนั้นจะปลูกอ้อย-มันสำปะหลัง อยากจะปลูกอะไรที่

ไม่ซ้ำกับคนอื่น และใช้เวลาปลูกไม่นานเกิน 4-6 เดือน

หากมีเวลาน้อยในการดูแล และมีอาชีพหลักอยู่แล้วให้ปลูกป่า ปลูกเห็ด สมุนไพร โดยทำเป็นวนเกษตร

หากมีเวลา ไม่มีรายได้หลักจากที่อื่อน ต้องมาดูแล้วครับว่า เขตพื้นที่นั้นต้องการอะไรมาก และยังขาดอะไร และอะไรจะเป็นพืช หรือกิจกรรมที่เลี้ยงเราและครอบครัว ต้องมีเวลาคุยกันพอควรนะครับ แต่ผมเชื่อว่ามีทางออก และไปรอดครับ

จัดการได้ดีครับ สำหรับชีวิตพอเพียงสรรมถะ

แต่ไม่สามรถ ตอบโจทย์ชีวิตได้ทั้งหมด

น่าจะมีที่สามารถทำเงินได้บ้างแบบ มีกิน มีใช่ มีออม

แบบนี้สิสุดยอดเลยครับ คุณภาพชีวิตดีแบบไทย

ขอบคุณมากครับสำหรับแนวทางแห่งปัญญา

ดวงดวงฟรีแม่นๆค่ะ 0862974678 บอกต่อๆกันนะคะ

ขอบคุณสำหรับคำแนะนำ ผมยังไม่มีที่ดินเป็นของตัวเอง กำลังคิดจะซื้อ ไม่มากมายอะไรแค่ 1 ไร่เท่านั้น(มีปัญญาเท่านี้) ฝันว่าจะย้ายไปสร้างกระต๊อบเล็กๆ อยู่(เบื่อกรุงเทพฯ) ที่เหลือจะหาวิธีทำให้เกิดประโยชน์สูงสุด กลังคิดหาวิธีอยู่เปิดพบ ตั้งใจจริงๆครับ อายุมากแล้ว อีกอย่าง ค่อนข้างมั่นใจว่าจะทำได้ อย่างไรก็ตามช่วยแนะนำให้ด้วยครับ ขอบคุณล่วงหน้า

ผมแนะนำให้ปลูกมะยงชิดผลใหญ่กว่าไข่คับ ผมปลูกเป็นงานอดิเรกนอกเหนือจากงานประจำ เนื่องจากที่บ้านมีเนื้อที่ว่างอยู่ แล้วตอนนี้ได้รับผลตอบแทนคุ้มมากๆคับ ที่บ้านคุณพ่อทำเกษตรแบบเศรษฐกิจพอเพียง มีผลไม้ ผักหลายอย่างอยู่ในสวนของเรา มีหลายท่านแวะเวียนมาเยี่ยมชมอยู่เสมอ เพราะของผมเป็นเกษตรแนวท่องเที่ยวด้วยร่วมกับ ททท.จะแนะนำมาตลอด ถ้ายังไงลองมาชมได้ที่บล็อกผมก่อนนะคับ ยินดีต้อนรับ www.mayongchid.blogspot.com

นี่คับมะยงชิด ลูกใหญ่น่าปลูกมากคับ กิโลละ 200-250บาท

ไซต์ใหญ่ 11 ลูกโลเลยนะคับ

 

 

 

ขอบคุณที่บอกนะคะขอบคุณจริงๆ

 

ขอคุณมากๆคะสำหรับแนวทางแห่งความพอเพียง

มะยมชิดที่บ้าน ปลูกสองต้น โตแล้ว ใบงาม ออกดอกก็ล่วงหาย รอมา 4 ปีแล้วไม่ได้กินสักลูกเลยครับ ขอคำแนะนำท่านผู้รู้หน่อยจะจัดการยังไง คิดว่าถ้าปีนี้ไม่ได้กินอีกจะโค่นทิ้งแล้วครับ

สวัสดีครับ อ. คนรุ่นใหม่ครับ  เกษตรปราณีต กับ 1ไร่ 1 แสนที่เป็นกระแสตอนนี้ต่างหันยังไงครับ

ชอบครับสำหรับเกษตรประณีต

โจน จันได พูดออกทีวีวันก่อนว่า

ไม่มีน้ำก็ปลูกหญ้าก่อน

แล้วปลูกกล้วย

ตัดหญ้ามาห่มโคนกล้วย

ตัดต้นกล้วยหมกโคนกล้วย

แล้วค่อยปลูกพืชชนิดอื่นตาม

ไม่นานก็เป็นป่า แม้น้ำน้อยก็ได้


มีที่ว่าง 120 ตรว. ในเขตเทศบาล ปล่อยหญ้าขึ้นมานาน ปลูกกล้วยน้ำว้า แค ผักหวาน กำลังรอดู

น้องกันมีที่อยู่แม่ฮ่องสอนประมาณ 3 ไร่ ปลูกมะม่วงแก้ว มะม่วงสามปี มะยงชิด ขนุน ลำไย มะขามเปรี้ยว  มะขามหวาน  มะยม มะเฟืองหวานใต้หวัน ฝรั่งไร้เมล็ด มะไฟอีดก ชมพู่ทับทิมจันทร์ ลูกหม่อน(blackberry)  อย่างละ 2-3 ต้น ปลูกผักเสี้ยว ดอกแค ชะอม ผักกุ่ม ไผ่ลวก ไผ่หวาน กล้วยน้ำว้า กล้วยหอม อย่างละ 4-5 ต้น พืชผักสวนครัว ขิง ข่า ตะไคร้ มะเขือพวง ตำลึง โหระพา กระเพรา ผักปัง  เน้นปลูกพริกขี้หนู  มะนาวแป้นรำไพ  แป้นพิจิตร 1 เยอะหน่อย  กำลังทดลองเลี้ยงไก่ดำแม่ฟ้าหลวง และมีโครงการว่าจะทำบ่อเลี้ยงกบ  ปลาดุก  ปลาทับทิม  และกำลังซื้อพันธุ์ไก่กระดูกดำภูพาน  ยูนาน   มองโกเลียมาทดลองเลี้ยงดู  และกำลังศึกษาว่าจะปลูกเห็ดนางฟ้า  และเห็ดฟาง เพราะชอบกิน แล้วเหลือก็กะไว้เผื่อขายด้วย  มีใครอยากแนะนำให้น้องกันปลูกอะไรเพิ่มอีกบ้างคะ   

คุณกันคะปลูกทุกอย่างแล้วผลผลิตออกมาเป็นไงบ้างคะ  น้ำมีที่อยู่3 กว่าไร่ มีสะน้ำ อยู่ที่สันกำแพงเชียงใหม่

อยากลงผลไม้ไว้กิน ตอนนี้ลงมะม่วงเอาไว้ 

 


 

นองกนอยแถวไหนของแมฮองสอนเผอไดไปเทยวสวน

ปลูกตะไคร้ค่ะ ลงทุนเรื่องพันธ์ุครั้งเดียว ให้ผลระยะยาว คืนทุนตั้งแต่ให้ผลผลิดครั้งแรก ไม่ต้องกลัวว่าจะไม่มีตลาด

ปลูกแบบคอนแทรคฟาร์มค่ะ มีสัญญารับซื้อชัดเจน ของเราประกันราคาขั้นต่ำ 3 บาทค่ะ คือว่าถ้าราคาตลาดต่ำกว่า 3 บาท เราให้ 3 บาท แต่ถ้าราคาตลาดสูงกว่านี้ เราให้ตามราคาตลาดค่ะ

กำไรอยู่ที่ประมาณ 20,000-60,000บาทต่อไร่//ขึ้นอยู่กับราคาตลาด

คำนวนคร่าวๆแบบนี้ค่ะ

1ไร่ปลูกได้ประมาณ 10,000กก. หากคิดขั้นต่ำกิโลละ 3 บาท จะได้ 30,000บาท

ลงทุนค่าพันธุ์ 8,000บาท +ค่าขนส่งค่ะฮอร์โมนอีกประมาณ 2,000บาท ต้นทุนอยู่ที่ 10,000บาท (อันนี้คิดในราคาขั้นต่ำให้เห็นภาพคร่าวๆแต่จริงๆแล้วราคาน่าจะสูงกว่า 3 บาทซี่งเราก็ยินดีจ่ายตามนั้นค่ะ)

ปล.ใครสนใจติดต่อหลังไมค์เข้ามาได้ค่ะ หรือสนใจเลี้ยงสุกรก็สามารถติดต่อเข้ามาได้นะคะ เรายินดีแนะนำค่ะ

ปล2. เราทำงานบริษัทและเสาร์อาทิตย์ขับรถกลับบ้านไปดูเกษตรที่บ้านทุกเสาร์อาทิตย์ค่ะ

ปล3.ติดต่อสอบถาม 091-776-1707,085-983-4571

ขอบคุณค่ะ^^

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท