“ชุมพรประตูภาคใต้ ไหว้เสด็จในกรม ชมไร่กาแฟ แลกล้วยเล็บมือ ขึ้นชื่อรังนก” เป็นคำขวัญประจำจังหวัดชุมพร คำว่า “ประตูภาคใต้” หมายความว่าจังหวัดชุมพรเป็นจังหวัดแรกที่ก้าวสู่ภาคใต้ ตั้งอยู่บริเวณด้ามขวานส่วนบนในแผนที่ประเทศไทย แต่ะเอ๊ะ! ที่ถูกนี่ชาวบ้านเขาเรียกด้ามขวานด้านบนหรือคอขวานก็ไม่รู้สินะ เป็นอันว่าเรามองไปที่จุดเดียวกันล่ะกัน
วันนี้จะพาทุกคนไปเที่ยวอำเภอสุดท้ายของจังหวัดชุมพรที่มีเขตแดนติดจังหวัดสุราษฎร์ธานี
นั่นก็คือ อำเภอละแม ที่นี่มีตลาดท้องถิ่นที่มีการบริหารจัดการตลาดที่ใช้ได้ทีเดียว เป็นตลาดรณรงค์ไม่ใช้พลาสติก และ
กล่องโฟมใส่อาหาร เน้นวัสดุอุปกรณ์มาจากธรรมชาติ พ่อค้าแม่ค้ายิ้มแย้มแจ่มใส วันนี้แม้จะมีฝนตกโปรยปรายลงมาก็ยังมีนักท่องเที่ยวแวะเข้ามาเยอะพอสมควร ตลาดนี้มีชื่อว่า “ตลาดใต้เคี่ยม”
...ซุ้มทางเข้าตลาด...
สงสัยกันแล้วใช่มั้ยล่ะ!!... ว่าทำไมเรียกตลาดใต้เคี่ยม ?
"ตลาดใต้เคี่ยม" ตั้งอยู่ หมู่ที่ 1 ตำบลละแม อำเภอละแม จังหวัดชุมพร เป็นตลาดประชารัฐ ชาวบ้านเลือกที่จะจัดการตลาดแบบบ้าน ๆ กันที่นี่
ที่เรียกว่าตลาดใต้เคี่ยมสาเหตุ เพราะตลาดอยู่ใต้ร่มเงาของต้นไม้ที่มีชื่อว่าต้นเคี่ยม (เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นไม้เนื้อแข็ง จัดได้ว่าเป็นไม้เนื้อดีที่นิยมมาใช้เป็นสิ่งปลูกสร้างชนิดหนึ่ง) เป็นไง ! เหตุผลพอฟังได้มั้ยค่ะ
พ่อค้าแม่ค้าเน้นการขายกันแบบง่าย ๆ มีทั้งตลาดขายของสด และซุ้มขายของกินของใช้ อ้อ ! ที่นี่มีของทะเลสด ๆ มาวางขายให้เลือกซื้อกันพอสมควรทีเดียว เพราะอยู่ใกล้ทะเล มีผักพื้นบ้านนานาชนิดมาวางขาย ไม่ว่าจะเป็น สะตอ หน่อเหรียง ลูกเนียง ถ้าใครเคยกินหรือรู้จักผักจำพวกนี้จะรู้ดีว่ากินเข้าไปแล้วกลิ่นจะ “แร๊งส์...” ขนาดไหน ตามมาด้วยผักตามฤดูกาลเหมือนชาวบ้านเขานั่นแหล่ะค่ะ ถัดมาเป็นร้านขายเครื่องจักสานประเภทไม้ไผ่ พันธุ์ไม้ดอกไม้ประดับ และพันธุ์ไม้เศรษฐกิจต่าง ๆ เช่น ทุเรียน ลองกอง รวมทั้งเข้าของมากมายที่แล้วแต่ใครจะสรรหามาขายกัน ร้านค้าแต่ละร้านจัดแบบสวยเก๋ สไตล์ใคร สไตล์มัน แต่มีการบริหารจัดการร้านอย่างเป็นระเบียบเรียบร้อย รูปแบบร้านเป็นแบบเดียวกันคือทำจากวัสดุจากธรรมชาติ ประเภท ไม้ไผ่ เน้นการขายตามธรรมชาติ ภาชนะที่ใช้ใส่อาหารก็มาจากธรรมชาติ เช่น กาบหมาก กาบกล้วย กระทงใบตอง กระบอกไม้ไผ่ กะลามะพร้าว แม้แต่เปลือกด้านนอกของหัวปลีที่เป็นสีชมพู ที่ใครๆ ต่างก็ไม่เห็นความสำคัญทิ้ง ๆ กันไป แต่ชาวบ้านที่นี่นำมาใช้ใส่อาหารขายกันไม่ต้องไปซื้อกล่องโฟม ประหยัดลดขยะ ใช้ชีวิตพอเพียงตามรอยพ่อ อยู่อย่างพอเพียง
บริเวณทางเข้าตลาด Welcome to หลาดใต้เคี่ยม
ตลาดใต้เคี่ยม มีการดำเนินงานตามแนวทางของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ที่ชาวบ้านเข้าใจ และเห็นความสำคัญ และนำไปใช้เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตประจำวันได้อย่างเป็นรูปธรรม อีกทั้งยังสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลที่ส่งเสริมการดำเนินงานในรูปแบบประชารัฐ ที่ชาวบ้านได้ประโยชน์ ชุมชนแข็งแรง มีความรักใคร่กลมเกลียว มีความรู้รักสามัคคีในชุมชน มันช่างวิเศษจริง ๆ
เมื่อเข้าไปบริเวณตลาด จะมีป้ายบอกทางน่ารัก ๆ เป็นภาษาใต้ มาเรียนรู้ภาษาใต้ง่าย ๆ จากป้ายบอกทางกันค่ะ คำว่า “หลาด” มาจาก ตลาด “ของเล” ก็คือ อาหารทะเลนั่นเองค่ะ คนใต้เป็นคนที่พูดสำเนียงสั้น เร็ว ค่ะ คำบางคำก็รวบคำจนสั้นเช่นตลาด พูดว่า หลาด , ทะเล พูดว่า เล , หนังตะลุง พูดว่า หนังลุง ถือเป็นเอกลักษณ์ทางด้านภาษาอย่างหนึ่ง
....แม้ฝนจะตก เมื่อตลาดเปิดคนยังเดินชมตลาดกัน..เฉย... และที่เห็นต้นไม้ด้านหลังเยอะ ๆ นั่นแหล่ะ คือ ต้นเคี่ยมค่ะ
"ปูใต้เคี่ยม" ..แฮ่ ๆ แอบตั้งชื่อเอง... เป็นซิกเนเจอร์ของตลาดนี้
เรามาลองดูร้านค้าต่าง ๆ ในตลาดกันค่ะ ว่าขายอะไรกันบ้าง
...ซุ้มกาแฟใต้เคี่ยม…
..ทุกคนผ่านมาก็อดไม่ได้ที่จะเก็บภาพ ณ จุดนี้กันทุกคน…
....ร้านขายน้ำหวานหลากหลายชนิด....
แม่ค้ามีไอเดีย เก๋ไก๋ใช้กระบอกไม้ไผ่มาบรรจุน้ำให้ลูกค้าแทนแก้วพลาสติก หรือถุงพลาสติก มีช่วงโปร ใครถือกระบอกมาเป็นครั้งที่สองแม่ค้าตักให้ฟรี อีกครั้งหนึ่ง (เขาบอกมา) อิอิ
.....ร้านขนมลูกชุบ....
แม้จะเป็นลูกชุบเหมือนในท้องตลาดทั่วไป แต่สะดุดตาตรงใช้กาบหมากมาทำเป็นกระเช้า
หรือภาชนะรูปเรือ น่ารักเชียวค่ะ
....ส่วนเจ้านี่ หน้าตาแปลก ๆ คือ เอากะปิมาทาในกะลามะพร้าวแล้วนำไปย่างบนไฟ เรียกว่า "กะปิย่างในกะลามะพร้าว" ตอนย่างกลิ่นกะปิหอมไปไกลทีเดียว. ชวนหิวข้าวเลยล่ะ วิธีกินก็ เอามาคลุกข้าวสวยร้อน ๆ สูตรนี้คุณยายกระซิบฝากมาว่า อร่อยเวอร์.... หรือ "หรอยแรงค่ะ"
....เมนูนี้ คือ กล้วยเล็บมือนาง ชุบแป้งทอด อร่อย...ย...ย…มาก เช่นกัน...
กล้วยเล็บมือนาง เป็นกล้วยประจำจังหวัดชุมพร รสชาดหอมหวาน
.ดอกดาหลา.
ก่อนจากกันไปขอมอบดอกดาหลาให้ทุกคน
ดอกดาหลาเป็นดอกไม้ที่ทั้งสวย และกินได้ คนปักษ์ใต้ใช้เป็นส่วนผสมในข้าวยำค่ะ...
อึม !! ไปละแมครั้งนี้ มีความประทับใจมากที่เดียวเชียว และเข้าใจคำว่า “ไปละแม นอนละเมอ ถึงละแม” แล้วว่าเป็นอย่างไร
สวัสดีค่ะ
น้ำลายสอ..อยากตามไปลิ้มรส….
มาเลยค่ะคุณยาย อิอื
อยู่ไม่ใกล้ ไม่ไกล สักวันคงได้ไปเยือนจ้ะ