ผลลัพธ์ การดูแลด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์
การดูแลด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ คือรูปแบบการรักษาพยาบาลที่บูรณาการสุขภาพกับความเป็นมนุษย์ เชื่อมโยงมิติทางสังคม อ่อนโยนต่อชีวิต มีความเป็นกัลยาณมิตร ( อ.นพ.โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์) ระหว่างผู้ดูแลรักษากับคนป่วย หน่วยโรคเอดส์ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ ใช้แนวคิด ‘การดูแลด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์’ ในผู้ติดเชื้อ/ผู้ป่วยเอดส์เพราะเป็นกลุ่มที่ได้รับผลกระทบทางจิตสังคมสูง โดยมีเป้าหมายเพื่อให้การดูแลรักษาทั้งโรค ความเจ็บป่วย ความทุกข์ และส่งเสริมการมีคุณภาพชีวิตที่ดี
น้อง ‘น้ำหวาน’ (นามสมมุติ) เป็นเด็กกำพร้า น้องได้รับผลกระทบจาก พ่อแม่ที่ป่วยเป็นเอดส์และเสียชีวิตมาหลายปีแล้ว ทิ้งให้น้องต้องอยู่กับป้าซึ่งฐานะไม่ดีนัก ไม่นานป้าก็ฝากน้องไว้กับบ้านสงเคราะห์เด็กกำพร้าในจังหวัดแห่งหนึ่ง ข้าพเจ้ารู้จักและมีโอกาสดูแลน้องร่วมกับทีมสหสาขาเด็กที่คลินิกโรคติดเชื้อมาหลายปี ที่ผ่านมาน้องดูแลตนเองดีมาตลอด จวบจนน้องขอให้คุณหมอส่งตัวไปรับยาใกล้บ้าน เพราะดูแลตนเองได้ดี ไม่มีปัญหาอะไร และที่โรงพยาบาลใกล้บ้าน ก็สามารถดูแลรักษาน้อง ได้ จากนั้นมาผู้เขียนก็ไม่ได้เจอน้องเลย ทราบแต่ข่าวคราวว่า น้องไม่ได้อยู่ในบ้านที่สงเคราะห์เด็กแล้ว และในขณะเดียวกันน้องก็ไม่ได้กินยาเป็นปีแล้ว ผู้เขียนได้รับฟังได้แต่รู้สึกเป็นห่วง
จวบจนวันหนึ่งเมื่อเดือนเมษายน ที่ผ่านมาได้รับทราบข่าวจากอาจารย์แพทย์ทีมที่เคยรักษาน้องว่าช่วยไปเยี่ยมน้องหน่อย น้อง admit ที่ แผนกอายุรกรรมด้วยโรคติดเชื้อฉวยโอกาส (เยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อรา) จึงทำให้ข้าพเจ้ามีโอกาสได้เจอและมีส่วนช่วยดูแลน้องอีกครั้ง
เมื่อข้าพเจ้าเจอน้องอีกครั้งหลังจากไม่ได้เจอกันมาหลายปี น้องนอนอยู่เตียง ในสภาพที่ผอมแห้ง มาก ท่าทางอ่อนเพลีย และมีสายระโยงระยางหลายอย่าง แวบแรกผู้เขียนเกือบจำน้องไม่ได้ เพราะน้องผอมลงมาก แต่ทันทีที่น้องเห็นข้าพเจ้า น้องยิ้มและยกมือไหว้ ข้าพเจ้ารับไหว้ และเข้าไปทักทาย ถามไถ่อาการ ให้กำลังใจน้อง แนะนำให้ข้อมูลต่างๆ หลังจากนั้นมาด้วยภารกิจที่แน่นจึงห่างหายไม่ได้ไปเยี่ยมน้องหลายวัน ได้แต่ถามข่าวคราวกับทีมคนอื่นๆได้รับทราบเพียงว่า น้องอาการยังทรงๆ
วันหนึ่งผู้เขียน ไปค้นหาของในลิ้นชักเจอ การ์ด อวยพรปีใหม่เก่าแผ่นหนึ่ง ข้าพเจ้าหยิบมาอ่าน “ขอให้ป้าแจ๋วมีความสุขมากๆนะคะ ปีใหม่นี้หนูไม่มีอะไรจะให้นอกจากคำอวยพรเล็กๆน้อยๆค่ะ” ข้าพเจ้าอ่านแล้วความรู้สึกแรกคือน้ำตาซึม จึงรำพึงกับตัวเองว่าไม่รู้ว่า น้องเป็นอย่างไรบ้าง ตั้งใจไว้ว่าหลังเสร็จคลินิกเช้าแล้วจะแวะไปเยี่ยมน้องอีก เมื่อไปถึงข้าพเจ้าเจอน้องกำลังนั่งเช็ดตัวอย่างทุลักทุเล น้องบอกว่านั่งไม่สะสะดวก นั่งนานไม่ได้ ผลพวงจากต้องถูกเจาะหลังบ่อยๆจากโรคติดเชื้อฉวยโอกาส ติดเชื้อราในเยื่อหุ้มสมอง ที่น้องเผชิญอยู่ ข้าพเจ้าเลยรีบเข้าไปช่วยเช็ดตัวและช่วยเปลี่ยนเสื้อผ้าให้จนเสร็จ ระหว่างที่เช็ดตัวข้าพเจ้าสังเกตเห็นว่าน้องยังซูบผอมเหมือนเดิม เพิ่มเติมคือความรู้สึกท้อแท้ หม่นหมอง ไร้พลัง ข้าพเจ้าพยายามให้กำลังใจเธอ ต่อสู้โรคในขณะเดียวกัน ก็ กระตุ้นให้พยายามทานอาหารให้มากๆ เพราะน้องผอมมาก ฯ น้องรับปากว่าจะพยายามกิน และเข็มแข็งต่อสู้โรค (ทั้งที่ในใจของข้าพเจ้าก็อดหวั่นใจไม่ได้ว่าน้องจะไหวมั๊ย) ข้าพเจ้ารับปากกับน้องว่าจะมาเยี่ยมบ่อยๆ เพราะดูน้องยังมีปัญหาทั้งด้านกาย จิตใจ ซึ่งต้องได้รับการดูแลต่อเนื่อง ข้าพเจ้าได้แวะมาเยี่ยมติดตามน้องอีก หลายครั้งและทุกครั้งก็จะมีของติดไม้ติดมือไปด้วยเพราะน้องบอกว่าทานอาหารไม่อร่อย จากการติดตามแวะเยี่ยมให้กำลังใจน้องพบว่าช่วงหลังน้องเริ่มอยากอาหารและรับประทานอาหารได้เพิ่มขึ้น สีหน้าท่าทางดูมีสดชี่นขึ้น ครั้งสุดท้ายที่ข้าพเจ้าแวะเยี่ยมน้องไม่ได้เจอน้อง ได้รับแจ้งจากพยาบาลว่าน้องดีขึ้น หมอส่งตัวไปรักษาใกล้บ้าน ผู้เขียนรู้สึกดีใจกับน้องยิ่งนักที่น้องสามารถฝ่าฟันและเอาชนะภาวะวิกฤตครั้งนี้ไปได้
ล่าสุดข้าพเจ้า เจอน้องที่ หน้าโรงพยาบาล น้องวิ่งมาหาด้วยสีหน้าสดใส บอกว่า ‘ป้าแจ๋วหนูหายดีแล้วนะคะ” ข้าพเจ้าจับมือของน้อง บอกว่า “ป้าดีใจด้วยนะคะ ต่อไปหนูจะดีขึ้นเรื่อยๆ สำคัญอย่าขาดยาอีก ป้าให้กำลังใจนะคะ”
บทสรุปการดูแลด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ ช่วยให้การดูแลครั้งนี้สำเร็จไปได้ด้วยดี เพราะการดูแลเป็นทีม ที่ ครอบคลุมทุกมิติ การได้รับกำลังใจสม่ำเสมอ การได้รับการดูแลที่เอื้ออาทร ด้วยความเป็นกัลยาณมิตร ทำให้เกิดผลลัพธ์ในการรักษาที่ดี ถึงแม้วันนั้นข้าพเจ้าจะเหน็ดเหนื่อยจากภารกิจทั้งวัน แต่การได้เห็นน้อง กลับมาแข็งแรง และมีกำลังที่ดีเช่นนี้ ทำให้ข้าพเจ้า รู้สึกมีพลังและตั้งปณิธานกับตนเองไว้ว่าจะมุ่งมั่น ทำงานดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีต่อไป
การดูแลด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์https://www.gotoknow.org/dashb...
ความเห็น (5)
ตามมาเชียร์ครับ
สาธุค่ะพี่แจ๋ว อนุโมทนาบุญ กับงาน บุญอีกงานนะคะ
ขอบคุณอาจารย์ขจิตและน้องกุ้งที่มาเชียร์และให้กำลังใจคนทำงานนะคะ
เก่งมาก เขียนต่อไปค่ะ
ขอบพระคุณค่ะพี่แก้วที่มาให้กำลังใจ