การวิจารณ์เรื่องความตกลงทั่วไปว่าด้วยการค้าบริการ (GATS) เกี่ยวกับธุรกิจการธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทย

GATS คือการค้าบริการระหว่างประเทศมีการขยายตัวภายใต้เงื่อนไขของความโปร่งใสและเป็นการเปิดเสรีแบบก้าวหน้าเป็นลำดับ

                  ความตกลงว่าด้วยการค้าบริการคือ กฎเกณฑ์ที่ใช้กำกับดูแลการค้าบริการระหว่างประเทศสมาชิก WTO โดยเริ่มมีผลใช้บังคับเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ.2538  และ GATS มีวัตถุประสงค์เพื่อให้การค้าบริการระหว่างประเทศมีการขยายตัวภายใต้เงื่อนไขของความโปร่งใสและการเปิดเสรีแบบก้าวหน้าเป็นลำดับ โดยขอบเขตของ GATS จะกำหนดหลักการให้รัฐบาลของประเทศสมาชิกถือปฏิบัติและกำหนดให้มีการเจรจายื่นข้อเสนอการเปิดตลาดระหว่างกัน           

                  ในการเจรจาการค้ารอบอุรุกวัยนอกจากมีการสร้างความตกลงว่าด้วยการค้าบริการ การสร้างคำจำกัดความของการค้าบริการ และขอบเขตของการค้าบริการไว้แล้ว  ยังได้กำหนดบัญชี จำแนกประเภทสินค้าและบริการเป็นสาขาต่างๆ ได้ 12  สาขา ดังนี้

                  1.       สาขาบริการด้านธุรกิจ/วิชาชีพ

                  2.       สาขาบริการด้านสื่อสารคมนาคม

                  3.       สาขาบริการด้านการก่อสร้างและวิศวกรรมที่เกี่ยวเนื่อง

                  4.       สาขาบริการด้านการจัดจำหน่าย

                  5.       สาขาบริการด้านการศึกษา

                  6.       สาขาบริการด้านสิ่งแวดล้อม

                  7.       สาขาบริการด้านการเงิน

                  8.       สาขาบริการด้านสุขภาพและบริการทางสังคม

                  9.       สาขาบริการด้านท่องเที่ยวและบริการที่เกี่ยวเนื่อง

                 10.    สาขาบริการด้านนันทนาการ วัฒนธรรม และการกีฬา

                 11.    สาขาบริการด้านการขนส่ง

                 12.    สาขาบริการอื่นๆ

                  จะเห็นได้ว่าสาขาของการค้าบริการทั้ง 12  สาขา แทบจะครอบคลุมชีวิตประจำวันของพวกเราแต่จะครอบคลุมมากน้อยแค่ไหนก็ขึ้นอยู่กับแต่ละคนมีภารกิจที่จะต้องเกี่ยวพันกับการค้าบริการด้านไหน ซึ่งการค้าบริการในแต่ละสาขาก็มีความสำคัญแตกต่างกันไป แต่ผู้เขียนขอเลือกวิจารณ์การค้าบริการในสาขาบริการด้านการเงินในส่วนของการประกอบธุรกิจธนาคารพาณิชย์เพราะธนาคารพาณิชย์เป็นสถาบันการเงินที่มีความสำคัญกับการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศและเป็นเครื่องมือสำคัญในการกำหนดทิศทางแนวนโยบายทางการเงินเพื่อกระตุ้นระบบเศรษฐกิจให้มีการเจริญเติบโตแบบมั่นคงและมีเสถียรภาพ ผู้เขียนขอวิจารณ์โดยจำแนกเป็นเรื่องๆ ดังนี้

การปรับตัวของธนาคารพาณิชย์เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลง 

                  จากการที่ประเทศไทยเปิดเสรีการค้าด้านบริการกับต่างประเทศ ประเทศไทยต้องมีการปรับตัวทางธุรกิจการเงินเพื่อรองรับนโยบายเสรีทางการเงินโดยมีการปรับตัวทางด้านประสิทธิภาพของคนและขององค์การให้มีความสากลเพื่อให้แข่งขันกับธนาคารพาณิชย์ของต่างประเทศได้ ผู้เขียนเห็นว่าการปรับตัวของธนาคารพาณิชย์ในเรื่องนี้เป็นผลดีกับคนไทยที่จะได้รับการบริการที่ดีเพราะทั้งธนาคารพาณิชย์ไทยและธนาคารพาณิชย์ต่างประเทศที่ได้รับอนุญาตให้เข้ามาประกอบกิจการในประเทศไทยต้องมีการแข่งขันกันให้บริการเพื่อรักษาฐานลูกค้าของธนาคาร ผลดีจึงตกเป็นของผู้รับบริการที่ได้รับการบริการที่ดีขึ้นกว่า

                  แต่ก่อนแต่การเปิดเสรีทางการเงินตามพันธกรณีใน GATS นั้น ประเทศไทยมิได้เปิดเสรีทั้งหมด เพราะเรื่องของธนาคารพาณิชย์เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศเช่นกัน ประเทศไทยจึงได้ขอสงวนในหลักการเรื่อง การเปิดตลาดโดยจำกัดการเข้าสู่ตลาด (Market  Access) และการปฏิบัติเยี่ยงคนชาติ(National Treatment) โดยทำเป็นข้อยกเว้นไว้ในภาคผนวกว่าด้วยการบริการการเงิน เนื่องจากสาขาบริการการเงินมีความเฉพาะในตัวเองทำให้ไม่สามารถนำหลักการทั่วไปใน GATS  มาใช้ได้ทั้งหมด

นอกจากนี้ประเทศไทยยังได้อ้างหลักมาตรการกำกับควบคุมเพื่อความมั่นคงต่อประเทศภาคีอื่น(Prodential reasons) เพื่อเป็นการคัดเลือกองค์กรธุรกิจที่จะเข้ามาดำเนินธุรกิจธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทยและยังเป็นการพิจารณาอำนาจและฐานะการเงินขององค์กรเหล่านั้นที่จะมาเปิดสถานทำการในประเทศไทยว่าจะก่อให้เกิดความเสียหายและกระทบต่อความมั่นคงของประเทศไทยมากน้อยเพียงใด

โปรดอ่านต่อที่ http://gotoknow.org/file/saisaard/view/47402