ข้อมูลทั่วไปของอำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี

ข้อมูลทั่วไปของอำเภอท่าวุ้ง

 

ลักษณะที่ตั้ง

        อำเภอท่าวุ้ง ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของอำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี อยู่ห่างจากศาลากลางจังหวัดลพบุรี ๑๕ กม. ตั้งอยู่บนถนนสายหมายเลข ๓๑๑ สายลพบุรี-สิงห์บุรี เป็นอำเภอที่อยู่ในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนบนกลุ่มที่ ๒ อันประกอบด้วย : จังหวัดลพบุรี จังหวัดสระบุรี จังหวัดสิงห์บุรี และจังหวัดชัยนาทซึ่งศักยภาพและลักษณะทางกายภาพเป็นแหล่งผลิตอาหารทางการเกษตร โดยมีประเด็นทางยุทธศาสตร์ เป็นแหล่งผลิตและแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร การเชื่อมโยงการตลาดผลผลิตทางการเกษตรกับจังหวัดในพื้นที่ราบลุ่มภาคกลาง สภาพพื้นที่โดยทั่วไปเหมาะสำหรับทำการเกษตร มีศักยภาพในการพัฒนาการผลิต และมีแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ และประวัติศาสตร์ที่สำคัญมากมาย โดยมีวัดไลย์ และเขาสมอคอน เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญตามประเด็นยุทธศาสตร์ เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์วัฒนธรรม

ภูมิประเทศของอำเภอท่าวุ้ง

        อำเภอท่าวุ้งมีพื้นที่ประมาณ ๒๔๒ ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ ๑๕๑,๗๖๓ ไร่ สภาพพื้นที่เป็นที่ราบลุ่มเหมาะแก่การทำการเกษตร ทำนา และทำสวน มีแม่น้ำไหลผ่านสองสาย คือ

        -แม่น้ำลพบุรี เป็นแม่น้ำสาขาของแม่น้ำเจ้าพระยา แยกจากแม่น้ำเจ้าพระยาที่ตำบลบางพุทรา อำเภอเมืองสิงห์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี ไปบรรจบกับแม่น้ำป่าสักที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยาแล้วไหลลงสู่แม่น้ำเจ้าพระยาที่จังหวัดเดียวกัน

        -แม่น้ำบางขาม(คลองบางขาม) รับน้ำจากพื้นที่อำเภอโคกสำโรง อำเภอบ้านหมี่ อำเภอหนองม่วง รวมเป็นลำบางขามหรือแม่น้ำบางขาม ไหลผ่านตำบลบ้านชี อำเภอบ้านหมี่ผ่านตำบลเขาสมอคอน ตำบลมุจลินท์ ตำบลบางลี่ไปสู่แม่น้ำลพบุรีที่ทิศตะวันตกของวัดมณีชลขันธ์ ตำบลพรหมาสตร์ อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี

เขตการปกครอง

การปกครองท้องที่แบ่งเขตการปกครองออกเป็น ๑๑ ตำบล ๑๒๘ หมู่บ้าน คือ

       ๑ ตำบลท่าวุ้ง ๑๒ หมู่บ้าน              ๒ ตำบลบางคู้ ๑๕ หมู่บ้าน

       ๓ ตำบลโพตลาดแก้ว ๑๐ หมู่บ้าน      ๔ ตำบลบางลี่ ๑๖หมู่บ้าน

       ๕ ตำบลบางงา ๑๓ หมู่บ้าน              ๖ ตำบลโคกสลุด ๗ หมู่บ้าน

       ๗ ตำบลเขาสมอคอน ๑๓ หมู่บ้าน        ๘ ตำบลหัวสำโรง ๑๕ หมู่บ้าน

       ๙ ตำบลลาดสาลี่ ๗ หมู่บ้าน              ๑๐ ตำบลบ้านเบิก ๑๑ หมู่บ้าน

       ๑๑ ตำบลมุจลินท์ ๙ หมู่บ้าน

การปกครองท้องถิ่น

-เทศบาลตำบล ๕ แห่ง คือ

        ๑ เทศบาลตำบลท่าวุ้ง

        ๒ เทศบาลตำบลท่าโขลง

        ๓ เทศบาลตำบลโคกสลุด

        ๔ เทศบาลตำบลโพตลาดแก้ว

        ๕ เทศบาลตำบลบางงา

-องค์การบริหารส่วนตำบล ๗ แห่ง คือ

        ๑ องค์การบริหารส่วนตำบลท่าวุ้ง๒ องค์การบริหารส่วนตำบลบางคู้-ลาดสาลี่

        ๓ องค์การบริหารส่วนตำบลบางลี่๔ องค์การบริหารส่วนตำบลเขาสมอคอน

        ๕ องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเบิก๖ องค์การบริหารส่วนตำบลหัวสำโรง

        ๗ องค์การบริหารส่วนตำบลมุจลินท์

มีอาณาเขตติดต่ออำเภอและจังหวัดข้างเคียงดังนี้

        ทิศเหนือ จดพื้นที่ อำเภอบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี

        ทิศใต้ จดพื้นที่อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี อำเภอบ้านแพรก จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

                 และอำเภอไชโย จังหวัดอ่างทอง

        ทิศตะวันตก จดอำเภอเมืองสิงห์บุรี อำเภอพรหมบุรี จังหวัดสิงห์บุรี และอำเภอไชโย จังหวัดอ่างทอง

        ทิศตะวันออก จดอำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี

อาชีพ

       เนื่องจากอำเภอท่าวุ้งมีสภาพพื้นที่เป็นที่ราบลุ่มเหมาะแก่การทำนา ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทางการเกษตร โดยมีพื้นที่การเกษตรจำนวน๑๕๐, ๕๕๓ ไร่ คิดเป็นร้อยละ ๘๘.๙๘ ของพื้นที่ทั้งหมด เกษตรกรสามารถทำนาปีและนาปรังได้ปีละ ๒ ถึง ๓ ครั้ง

จำนวนประชากร (ณ วันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๕๖)

       มีประชากรทั้งสิ้น ๔๙,๘๖๓ คน ชาย ๒๓,๙๗๓ คน หญิง ๒๕,๘๙๐ คน จำนวนครัวเรือน ๑๕,๗๘๑ ครัวเรือน

การเกษตรกรรม

 อำเภอท่าวุ้งมีพื้นที่การเกษตรแยกตามพืชเกษตรสำคัญ ดังนี้

       ๑ พื้นที่นาปลูกข้าว ๑๒๘,๐๒๖ ไร่ คิดเป็นร้อยละ ๙๕.๕๗

       ๒ พื้นที่ปลูกไม้ผลและไม้ยืนต้น ๒,๒๑๕ ไร่ คิดเป็นร้อยละ ๒.๕๔

       ๓ พื้นที่ปลูกพืชผัก ๘๙๒ ไร่ คิดเป็นร้อยละ ๐.๖๗

       ๔ พื้นที่ปลูกไม้ดอกไม้ประดับ ๓๐๒ ไร่ คิดเป็นร้อยละ ๐.๒๓

       ๕ พื้นที่ปลูกข้าวปลอดสารพิษ จำนวน ๒,๕๐๐ ไร่

โรงสีที่เข้าร่วมโครงการรับจำนำข้างเปลือกฤดูการผลิต ปี ๒๕๕๕ /๒๕๕๖ มีจำนวน ๓ โรง

       ๑ โรงสีธีรโชติเจริญกิจ ตั้งอยู่หมู่ที่ ๒ ตำบลท่าวุ้ง อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี

       ๒ โรงสีโชควรลักษณ์รุ่งเรืองกิจ ตั้งอยู่หมู่ที่ ๙ ตำบลโพตลาดแก้ว อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี

       ๓ โรงสีทีเอ็มพีไลซ์มิลล์ ตั้งอยู่หมู่ที่ ๙ ตำบลเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี(หยุดกิจการชั่วคราว)

การอุตสาหกรรม

       ๑ โรงงานอุตสาหกรรมขนาดเล็ก (ทุนจดทะเบียนน้อยกว่า ๑๐ ล้านบาท)จำนวน ๓ แห่ง

       ๒ โรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่(ทุนจดทะเบียนมากกว่า ๑๐๐ ล้านบาทขึ้นไป)จำนวน ๕ แห่ง

       ๓ โรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่มาก(ทุนจดทะเบียนมากกว่า ๑,๐๐๐ ล้านบาทขึ้นไป)จำนวน ๑ แห่ง

การพานิชย์

       มีธนาคาร จำนวน ๔ แห่ง

สถานีบริการน้ำมัน

       มีสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง จำนวน ๑๕ แห่ง

สหกรณ์

       มีสหกรณ์การเกษตร จำนวน ๒ แห่ง

สถานที่การบริการ

       ๑ โรงแรม จำนวน ๔ แห่ง

       ๒ สถานบริการ ตามมาตรา ๓(๔) จำนวน ๑ แห่ง

ห้างสรรพสินค้า และร้านสะดวกซื้อ

       ๑ ห้างโลตัส ๑ แห่ง ตั้งอยู่หมู่ที่ ๖ ตำบลบางงา

       ๒ ห้างโลตัส เอกเพรส ๑ แห่ง ตั้งอยู่หมู่ที่ ๑ ตำบลบางคู้

       ๓ ห้างเซเว่นอีเลฟเว่น ๔ แห่ง

ด้านการศึกษามีข้อมูลดังนี้

       ๑ โรงเรียนระดับประถมศึกษา ของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา จำนวน ๒๘ แห่ง

       ๒ โรงเรียนระดับมัธยมศึกษา รวมโรงเรียนขยายโอกาส จำนวน ๙ โรงเรียน

       ๓ โรงเรียนเอกชน จำนวน ๓ โรงเรียน

การศาสนา และศิลปวัฒนธรรม

       ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ มีวัดทั้งสิ้น ๓๒ วัด และศาลเจ้า ๒ แห่ง

การสาธารณสุข

       มีการให้บริการด้านสาธารณสุขโดยสถานบริการ ดังนี้

       ๑ โรงพยาบาล ขนาด ๖๐ เตียง จำนวน ๑ แห่ง

       ๒ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพชุมชน จำนวน ๑๒ แห่ง (อยู่ในความรับผิดชอบของกระทรวงสาธารณสุข ๑๑ แห่ง อยู่ในความรับผิดชอบของการปกครองท้องถิ่นในรูปองค์การบริหารส่วนตำบลเขาสมอคอน ๑ แห่ง)

ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน

      มีสถานีตำรวจภูธร ๓ แห่ง คือ

      ๑ สถานีตำรวจภูธรท่าวุ้ง      ๒ สถานีตำรวจภูธรท่าโขลง      ๓ สถานีตำรวจภูธรบ้านเบิก

โบราณสถาน และ สถานที่ท่องเที่ยว

        มีดังนี้ คือ

        วัดไลย์ เป็นวัดตั้งอยู่ริมแม่น้ำบางขาม ในเขตเทศบาลตำบลท่าโขลง ตำบลเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง มีสิ่งที่น่าสนใจ เช่น พระวิหารซึ่งเป็นสถาปัตยกรรมแบบอยุธยาตอนต้น มีลักษณะเจาะช่องผนังแทนหน้าต่าง ภายในมีพระประธานขนาดใหญ่ปางมารวิชัย ลงรักปิดทอง มีซุ้มเรือนแก้วแบบพระพุทธชินราช จังหวัดพิษณุโลก ด้านหน้าและด้านหลังของพระวิหารมีภาพปูนปั้นเรื่องทศชาติ และเรื่องปฐมสมโพธิ ซึ่งนับว่าเป็นภาพประติมากรรมฝาผนังขนาดใหญ่ ที่มีความสำคัญยิ่งชิ้นหนึ่งของชาติ นอกจากนี้ยังมีพระอุโบสถ และวิหารรูปมณฑปยอดปรางค์อยู่ใกล้ๆ กับพระวิหารและพิพิธภัณฑ์ประจำวัด ซึ่งมีของเก่ามากมายให้ชม เช่น พระพุทธรูป เครื่องหมาย เครื่องลายคราม เครื่องมือ เครื่องใช้โบราณ และอื่นๆ อีกมากมาย ประเพณีที่สำคัญ คือประเพณีชักพระศรีอาริย์ หรือพระศรีอาริยเมตไตร วัดไลย์ ในวันขึ้น ๑๔ ค่ำเดือน ๖ ของทุกปี

        เขาสมอคอน : เขาสมอคอนอยู่ในเขตหมู่ที่ ๒ ตำบลเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง ไปทางทิศตะวันตกของเส้นทางสายลพบุรี-สิงห์บุรี ถึง กม.ท่ี ๑๘ เลี้ยวขวาไปอีก ๑๒ กม. จะมีป้ายบอกเส้นทางไปจนถึงเขาสมอคอน เขาสมอคอนเป็นเทือกเขาท่ีมีความสำคัญด้านประวัติศาสตร์ มีตำนานเกี่ยวกับเขาสมอคอนอยู่หลายเรื่องที่น่าสนใจจากหนังอักขรานุกรมภูมิศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิต เล่ม ๒ พ.ศ.๒๕๒๖ หน้า ๑๖๕ กล่าวไว้ว่า "เขาสมอคอนนี้เป็นที่อยู่ของสุกกทันตฤาษี อาจารย์ของพระเจ้ารามคำแหงมหาราช และพระยางำเมือง กษัตริย์เมืองพระเยา ซึ่งน่าจะเป็นราชวงศ์หนองแสโยนก เชียงแสน ทั้งสองพระองค์ เพราะเมื่อทรงพระเยาว์ ได้เสด็จมาศึกษาศิลปวิทยาท่ีเขาสมอคอนนี ซึ่งสมัยน้ันกษัตริย์เมืองลพบุรีก็เป็นราชวงศ์เดียวกัน"

        มีวัดที่เทือกเขาสมอคอนที่น่าสนใจดังนี้ : ๑ วัดเขาสมอคอน ๒ วัดถ้ำตะโก ๒ วัดถ้ำช้างเผือก ๔ วัดบันไดสามแสน