ตะกร้าหมากยาย ตอนที่ 1
ตะกร้าหมากยายตอนที่ 1
ใครที่เกิดเป็นคนบ้านนอก อย่างดิฉันนี่คงไม่มีใครที่ไม่รู้จักตะกร้าหมาก แน่ มันเหมือนเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตในครอบครัวที่เดียว ตอนเด็กๆเป็นโรคเดียวกันมั๊ย ชอบเล่นตะกร้าหมากมากเลย สมัยนี้หมวยน้อยลูกสาวก็ยังชอบเล่นของยายข้างบ้านน่ะ เป็นโรคติดต่อหรือเปล่านี่ การได้มีส่วนร่วมในการกินหมากของยายเป็นอะไรที่สนุกมากๆ ตอนเด็กนี่ไม่คิดอะไร แต่พอเริ่มแก่นี่รู้สึกว่าเรามีตะกร้าหมากบ้างคงดีลูกหลายคงชอบมานั่งคลอเคลียไร้เดียงสาน่าดู อาจเบี่ยงเบนความสนใจจากหน้าจอคอมพิวเตอร์ หรือ tablet ได้บ้าง ก็เป็นได้
ที่ลุกขึ้นมานั่งเขียนเรื่องนี้นี่ บังเอิญมานอนเฝ้าพ่อที่ผ่าตัดที่ รพ. นอนหลับได้สักครู่ ฝันว่าตัวเองนั่งอยู่กับยายและกำลังเล่นตะกร้าหมากยายอยู่ ให้นึกว่า เราทำบุญไปให้ยายนี่ลืม ทำบุญด้วยหมากให้ยายหรือเปล่ายายคงหิวหมากก็เลยมาเกริ่นให้นึกถึง เพราะตอนเด็กๆ นี่ชอบเล่นมาก เดี๋ยวออกจาก รพ.ต้องเอาหมากไปถวายพระที่วัด ( แต่เอ ! ถวายพระแล้วมันจะถึงยายมั๊ยนี่ )
ให้นึกย้อยหลังถึงตะกร้าหมากยายว่ามีอะไรบ้าง เสียดาย ไม่ได้ถ่ายรูปไว้ ยายเสียมา 20 กว่าปีแล้วสมัยนั้นยังไม่มีกล้องดิจิตอล ให้เก็บภาพได้ แต่ไปค้นใน อินเตอร์เน็ต โอเคใกล้เคียงเอามาให้คนเมืองที่ไม่เคยเห็นตะกร้าหมากดูกัน
ภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต
แต่อันนี้มีน้อยไปของยายมากกว่านี้ ในนั้นจะประกอบไปด้วย กระป๋องใส่ ปูน มีทั้งขาวและแดง กระป๋องยาเส้นไว้สีฟัน กระป๋องใส่สีเสียด กระป๋องแก่นคูณ หมากจะมีทั้งชนิดสนและแห้ง ใบพลูทั้งชนิดสด และ ใบพลูที่นึ่งแล้ว ตะไก ครก+สาก เล็กไว้ตำหมาก ตลับขี้ผึ้งไว้ทาปาก ยาดม ยาหม่อง ผ้าเช็ดปาก กระป๋องยาพาราฯ ยานวด มีดตัดหมาก อาจนึกออกไม่หมดแต่ประมาณนี้แหล่ะ
ความสนุกของการเล่นตะกร้าหมาก ในสมัยเด็กนั้นมันเหมือนการเล่นขายของ รอตำหมากให้ยายกิน เฝ้ารอถามยายว่าจะกินหมากหรือยัง พร้อมรอว่ายายอยากได้รสชาติไหน หมากสดหรือตากแห้ง ปูนขาวปูนแดง หรือ พลูสดหรือนึ่ง มันเป็นความสนุกในการปรุงรสหมากให้ยาย ซึ่งยายเองก็ชอบที่จะให้ลูกหลานมาทำให้ จริงๆ มันเป็นความรักความผูกพันผ่านตะกร้าหมากที่หลายคนมองข้ามจริงๆ แม้แต่ดิฉันเองก็ไม่ได้นึกถึงเลย ในวัยนั้น จวบจนเวลาผ่านเลยมาเรานึกได้ แต่ก็ไม่มียายมีตะกร้าหมากให้เราได้เล่นอีกแล้ว นอกจากนี้ยังมีความรู้ที่อาจไม่มีในตำราเรียน หรือค้นหาใน google ได้ด้วยซ้ำ มันคือเทคนิคการกินหมากของยายที่ น่าทึ่ง หมากหนึ่งคำนั้นมันมีเรื่องราวจริง มันมีที่มาของแต่ละชิ้นที่เรานึกไม่ถึงว่านี่เป็นตำนานที่น่าจดจำมาก เช่น กระป๋องใส่หมากอันนี้ใครซื้อมาให้ ครกสากคู่นี้มีที่มาที่ตำเมื่อไร อร่อยได้ใจกว่า อันอื่นๆ การหุงขี้ผึ้งไว้ทาปาก การทำปูนขาวและปูนแดง การทำหมากตากแห้ง การนาบพลู ที่ไม่ใช่การนึ่งพลู ฯลฯ ดิฉันพยายามนึกและเก็บเรื่องราวเหล่านี้ถ่ายทอดเป็นบันทึก ที่มีชีวิตขึ้นมาใหม่ผ่านตะกร้าหมากของยายต่อไป ค่ะ
ชลัญธร
ความเห็น (8)
เด็กผู้หญิงชอบเล่นตระกร้าหมาก ทำให้ผมย้อนนึกตอนเป็นเด็ก ให้รู้ว่าเด็กผู้ชายชอบเล่นอับยาสูบของพ่อ
และนั่นคือที่มาของการเลียนแบบ..
มาอ่านบันทึกนี้ั ทำให้คิดถึงคุณยายของดิฉันจังเลยค่ะ ประมาณนี้ล่ะค่ะ กินหมาก 24 ชม. ค่ะ
ยกเว้นก็ตอนนอนค่ะ
ตะกร้าหมากเป็นจุดอ่อนของคุณยายค่ะ น้องชายดิฉันซนมาก โดยคุณยายดุว่ากล่าวบ่อยๆ ค่ะ
เค้าจะแกล้งด้วยการเอาตะกร้าหมากไปซ่อนไว้นานๆ คุณยายก็จะโวยวาย 3 บ้าน 8 บ้าน จนคุณยายเหนื่อย
เค้าถึงเอามาคืน " อีตอนเอามาคืนนี่ล่ะ อีกรอบค่ะ "
...จะคอยติดตามเรื่องราวดีๆจาก "ตะกร้าหมากยาย" นะคะ...ขอบคุณค่ะ
Sssshhhu, before Gouchy catch on the idea and make high-priced betel nut carry bags for sale to Thai ladys ;-)
น่าสนใจมากค่ะ ... เคี้ยวหมาก ฟันทน
บ้านผมเรียกตะกร้าหมากว่า "เชี่ยนหมาก" มีพระเอกในเชี่ยนหมาก คือ ยลตำหมาก (ผมไม่รู้ว่าเป็นยน หรือ ยล คำไหนแน่) สิ่งที่จะได้คือ ชอบกินหมากเหลือชานจากยาย หรือ หมากที่ตำแล้วเหลือเศษนิดหน่อยติดยลที่ตำอ่ะครับ อร่อยดี ชอบตำหมากด้วย เป็นเด็กได้แสดงพลังแล้วภูมิใจ อิอิ
ไม่ได้เห็นมาเนิ่มนานแล้วค่ะ หลังจากที่ย่า-ยายเสียชีวิตไปแล้ว
อ่านแล้วทำให้ระลึกถึง.. วันเดือนปีเก่าๆ
จำได้ว่าเคยตำหมากในครกหมากทองเหลืองทรงสูงพอดีคำให้คุณยาย..และลองชิมหมากด้วย..ขมๆคายแทบไม่ทันค่ะ