การเรียนรู้เริ่มต้นประมาณบ่ายโมง... จากครั้งก่อน เรียนรู้ทางปัญญา for TonKra ; ปฐมบท เป็นการทำความรู้จักกัน ทั้งในประเด็นความรู้ความเข้าใจในเรื่องยาเสพติด และบุคลิกภาพ
ในรอบนี้ข้าพเจ้ามีแผนในใจที่อยากจะทราบถึงกระบวนการคิด ที่เป็นธรรมชาติของแต่ละบุคคลว่ามีธรรมชาติของการคิดเป็นอย่างไร คิดเป็นระบบมากน้อยเพียงไร เป็นเหตุเป็นผลไหม คิดเชื่อมโยง หรือคิดลึกซึ้งเพียงไร
อีกทั้งเป็นการให้เด็กๆ ต้นกล้าฟื้นฟูฯ ทั้งหลายได้ย้อนกลับมาทบทวนและมองใจตนเอง ค้นหาใจตนเองผ่านความรู้สึกที่ปรากฏ
เป็นภาพเริ่มต้น...
ทำให้เห็นความเป็นอิสระของกระบวนการคิด บางรายก็เขียนไม่เชื่อมโยง บางรายก็เขียนสะท้อนมุมมองที่ลุ่มลึก บางรายก็เขียนถึงความรู้สึกที่เกิดขึ้นในขณะนั้น
ทำให้เราเข้าใจเด็กในสภาวะภายในมากขึ้นว่า ใครคิดฟุ้งซ่าน ใครมีเหตุและผล ใครเพ้อฝัน หรือใครคิดไม่เป็นระบบบ้าง...
แต่ในหลายคนก็เขียนได้ดี เช่นโป้ เขียนได้ละเอียดลึกซึ้งมีมุมมองที่ลุ่มลึก แต่ตอนจบก็สะท้อนถึงความไม่เป็นจริง เช่น กลับไปพูดเรื่องร้อนเท้าและนกไม่ใส่รองเท้า เมื่อพูดคุยซักถามกันข้าพเจ้าก็ตั้งสมมติฐานว่าโป้น่าจะเคยใช้สารระเหย ... แต่ถามไปถามมาก็เป็นเช่นนั้นจริงๆ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็อาจไม่ได้หมายถึงโป้มีอาการหลอน หากแต่อาจเกิดจากจินตนาการที่คิดเพ้อฝันมากไปเท่านั้น และเมื่อดึงกลับมาสู่ความเป็นจริง ก็มีสติ...ซึ่งถ้าหาก "โป้" ได้รับการฝึกสติมากๆ ก็สามารถช่วยฟื้นฟูได้พอสมควร
บางคนเขียนเป็นลำดับเรื่องราวดีและสะท้อนข้อคิดของตนเองออกมา มีการเปรียบเปรยตนเองเป็นดั่งนก ซึ่งส่วนใหญ่หลายๆ คนก็จะมองว่านกคือ สัญลักษณ์ของความเป็นอิสระ
แต่ก็มีที่ยังมีการจัดลำดับความคิดกระจัดกระจายไม่เป็นเนื้อหาเดียวกัน
และที่น่าขำมีมีรายหนึ่ง...เขียนวนไปวนมาในเรื่องอาหารและความหิวเมื่อถามเอาความปรากฏว่าตนเองกำลังหิวข้าว...
ส่วนภาพนกเป็ดน้ำ...
มีเป้าหมายเพื่อให้เด็กได้ฝึกสำรวจเข้ามามองใจตนเอง แล้วถ่ายทอดออกมา และการเขียนถ่ายทอดความคิดที่สะท้อนการมองชีวิตทำให้มองเห็นกระบวนการคิด ความเป็นเหตุเป็นผล การเชื่อมโยง และจินตนาการ
ในกิจกรรมนี้ข้าพเจ้าให้เด็กๆ ได้ฝึกพูดคุยแบ่งปันประสบการณ์ในกลุ่มเล็กๆ ๒-๓ คน
มีกลุ่มหนึ่งสะท้อนภายในได้น่าอ่านมาก
"จากภาพมันน่าจะเป็นนกชนิดหนึ่ง กำลังลอยน้ำ ลอยเล่นหาอาหารอยู่ตัวเดียวลำพัง ข้าพเจ้ารู้สึกว่า มันมีความรู้สึกโดดเดี่ยววังเวงอยู่ไม่น้อย
เมื่อเปรียบเทียบชีวิตของข้าพเจ้าจากรูปนกตัวนี้ ข้าพเจ้ามองชีวิตของข้าพเจ้ามีทั้งด้านมืดกับด้านสว่าง ที่เหมือนกันนกตัวนี้ที่มีเงาอยู่ ๒ ด้าน มีทั้งด้านที่ดีกับไม่ดี ด้านบนสุดเป็นรูปนกที่มีตัวสีขาวน่าจะเปรียบกับข้าพเจ้าในด้านดี ส่วนเงาสะท้อนสีดำด้านล่าง อาจจะเปรียบเสมือนด้านที่สะท้อนในด้านที่ไม่ดีของข้าพเจ้า และอยู่ที่ตัวข้าพเจ้าจะคิดเองได้ว่า ควรจะเลือกเอาด้านไหนดีในการดำรงชีวิต ในด้านที่เหมือนกับเงาบนพื้นน้ำที่สะท้อน "ด้านดำ" กับ "ด้านสว่าง"
นี่เป็นเพียงบทสะท้อนในส่วนหนึ่งของเด็กๆ...
สำหรับข้าพเจ้าแล้วนี่คือ การสร้างความตระหนักรู้...ที่ย้อนกลับเข้ามามองใจตนเอง
...
๙ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๖