กุฏิโมกข์

ช่วงนี้อากาศร้อน  สถานที่ที่หลบร้อนได้ดีเยี่ยมคือ ในสวน

หลังจากที่ได้ร่วมกันพลิกฟื้นสวนสมุนไพร จากพื้นดินที่แห้งแล้งก็ชุ่มฉ่ำ ต้นไม้หนึ่งที่ข้าพเจ้านิยมปลูกมาตั้งแต่ไหนแต่ไร แม้ที่บ้านแม่พื้นที่อันน้อยนิดที่ว่างเปล่าข้าพเจ้าก็นำต้นโมกข์ไปปลูก หรือในบ้านแม่ชี ที่อาศัยเป็นพื้นที่ในการขัดใจตนเอง

"ต้นโมกข์หอม" 

ชื่นใน ฉ่ำใจ เสมอทุกคราที่ได้เห็นได้ชมได้กลิ่น

ป่าโมกข์ ทำให้นึกถึงวัดสวนโมกข์ของท่านพุทธทาส

"โมก (ชื่อวิทยาศาสตร์: Wrightia religiosa Benth.) เป็นดอกไม้ มีลักษณะดอกเป็นช่อสีขาว มี 3-5 กลีบ ใบมีขนาดเล็ก ใบเดี่ยว เนื้อใบบางรูปรี หรือรูปหอกกว้าง 0.8-2.0 ทำการขยายพันธุ์โดยการปักชำ หรือ เพาะเมล็ด

โมกยังมีชื่อพื้นเมืองอื่นอีกดังนี้ ปิดจงวา (เขมร สุรินทร์) โมกซ้อน (กลาง) โมกบ้าน (กลาง) และ หลักป่า (ระยอง)^[1]

ลักษณะทั่วไป

โมกเป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลำต้นมีความสูงประมาณ 5-12 เมตร ผิวเปลือกสีนำตาลดำ ลำต้นกลมเรียบมีจุดเล็ก ๆสีขาวประทั่วต้น แตกกิ่งก้านสาขาออกรอบลำต้นไม่เป็นระเบียบใบเป็นใบเดียวออกเรียงกันเป็นคู่ตามก้านใบลักษณะใบ เป็นรูปไข่ รี ปลายใบมนแหลม โคนใบแหลม ขอบใบเรียบ เนื้อใบบางสีเขียว ขนาดใบกว้างประมาณ 2 เซนติเมตร ยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร ออกดอกเป็นช่อสั้น ๆ อยู่ตามปลายกิ่ง ช่อหนึ่งมีดอก 4-8 ดอก ลักษณะดอกจะคว่ำหน้าลงสู่พื้นดินมีกลีบดอก 5 กลีบ มีสีขาวกลิ่นหอม ดอกบานเต็มที่มีขนาด ประมาณ 2 เซนติเมตร ผลเป็นฝักรูปทรงกระบอกจะออกมาเป็นคู่ ลักษณะโค้งงอเข้าหากัน ภายในมีขี้เรียงอยู่จำนวนมาก ขนาดความยาวของฝักประมาณ 10-15 เซนติเมตร

[แก้]

ความเชื่อ

คนไทยโบราณเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นโมกไว้ประจำบ้านจะทำให้เกิดความสุขความบริสุทธิ์เพราะโมกหรือโมกขหมายถึงผู้ที่หลุดพ้นด้วยทุกข์ทั้งปวง สำหรับส่วนของดอกก็มีลักษณะ สีขาว สะอาด มีกลิ่นหอมสดชื่นตลอดวัน นอกจากนี้ยังช่วยคุ้มครองปกป้องภัยอันตรายเพราะต้นโมกบางคนเรียกว่าต้นพุทธรักษาดังนั้นเชื่อว่าต้นโมกสามารถคุ้มกันรักษาความปลอดภัยทั้งปวงจากภายนอกได้เช่นกัน และยังเชื่ออีกว่าส่วนของเปลือกต้นโมกสามารถใช้ป้องกันอิทธิฤทธิ์ของพิษสัตว์ต่างๆ ได้ เพื่อเป็นสิริมงคลแก่บ้านและผู้อาศัย ควรปลูกต้นโมกไว้ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ผู้ปลูกควรปลูกในวันเสาร์ เพราะโบราณเชื่อว่าการปลูกไม้เพื่อเอาคุณทั่วไปให้ปลูกในวันเสาร์

(อ้างอิงความรู้เรื่องต้นโมก ใน http://th.wikipedia.org/wiki/โมก)

ข้าพเจ้านั้นไม่ได้มีความคิดความเชื่อใดใดในการปลูกต้นโมกข์ เพียงแค่ว่าครั้งหนึ่งที่บ้านพักที่ขอนแก่น ได้นำต้นไม้ชนิดนี้มาปลูกแล้วไม่ค่อยจะได้รดน้ำแต่เมื่อกลับเข้าบ้านพักก็รดน้ำทีจากห่างไป ๔-๕ วัน แล้วเขาก็ฟื้นตัวเร็วมาก จึงรู้สึกประทับใจในต้นไม้ต้นนี้อย่างมาก

และเมื่อกลับมาอยู่บ้านอย่างเต็มตัวกับแม่ก็ได้หาต้นนี้มาปลูก บ้านก็ดูสดชื่นและกลิ่นหอมอ่อนๆ ทำให้เกิดความผ่อนคลาย

เมื่อมาทำกระต๊อบน้อยในสวนสมุนไพร ก็เลยหาต้นโมกข์มาปลูกแทรกแซมเข้าไปด้วย ล้อมหน้าล้อมหลังคละกันไป พอตกเย็นกลิ่นหอมอ่อนๆ ก็โชยมา

...