"ทางสายใน" ... (ข้าวเม็ดน้อย : เสกสรรค์ ประเสริฐกุล)
ผมเดินทางขึ้นดอยปุย เพื่อไปนั่งจิบกาแฟ ณ ร้านกาแฟเล็ก ๆ
สถานีวิจัยเกษตรพื้นที่สูงขุนช่างเี่คี่ยน คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
เป็นที่สูงหลายพันเมตรจากระดับทะเล
"ดอกนางพญาเสือโคร่ง" ที่คนเฝ้าติดตามยังไม่บาน
นี่ก็ค่อนเดือนมกราคมไปแล้ว
"ป้าแดง" ที่ึุคุ้นเคยเล่าว่า
"ปีนี้ไม่หนาวมาก น้ำค้าง น้ำเหมยไม่ลง ดอกก็เลยยังไม่ค่อยออก
วาเลนไทน์น่าจะออกพอดี"
กาแฟแก้วหนึ่ง ขนมสามชิ้น หนังสือเล่มหนึ่งที่พกพาจากพื้นราบขึ้นมาอ่าน
ตั้งใจว่า พลิกบทไหน อ่านบทนั้น
"ทางสายใน" ข้อเขียนบทหนึ่งของอาจารย์เสกสรรค์ ประเสริฐกุล
ที่ลึกซึ้งต่อการมองชีวิตมาก ๆ
ทางสายใน
แต่ก็อีกนั่นแหละ...
ในโลกมีกี่คนที่รู้ว่าตัวเองเป็นใคร เกิดมาทำไม และมีความหมายอันใด?
หลายท่านจากไปพร้อมกับข้อสงสัยบ้างจบลงด้วยคำตอบเพียงครึ่งเดียว
โศกนาฏกรรมอย่างหนึ่งของมนุษยชาติ คือ ผู้คนจำนวนมากล้วนหาทางเลี่ยงคำถามเหล่านี้
ด้วยวิธีการต่าง ๆ นานา
ทว่าดำน้ำหลบสายฝน หรือจะช่วยให้คนพ้นเปียกปอน
ใช่หรือไม่ว่าบางท่านทำราวชีวิตเป็นเรื่องง่าย เพียงแต่งแต้มด้วยยศศักดิ์ก็เปี่ยมล้นด้วยความหมาย
หลายคน กระทั่งฝากมันไว้กับเครื่องแต่งกาย และมีไม่น้อยที่แต่งจริตเพื่อคำชม
แต่แต่งแต้มกับเติมเต็มไหนเลยจะคล้ายกัน คนเราเมื่ออยู่กับผิวนอก ย่อมมิอาจสงบนิ่งอยู่กับความลำพัง
ในเมื่อทั้งชีวิตอุทิศให้กับการถูกสังเกต หากวันใดไม่ถูกใครมองเห็น ก็เหี่ยวเฉาราวกับผักต้ม
มีบ้างบางรายที่ไม่ใส่ใจเรื่องชื่อชั้น หากเชื่อว่าชีวิตที่ดีคือการมีราคา ตราบใดที่สิ่งตอบแทนเคลื่อนเข้าหา
ก็พร้อมรับไม่เลือกวิธี พี่น้องเหล่านี้เชื่อในการครอบครองมากกว่าชื่นชม
แต่นั่นก็ใช่จะไม่มีปัญหา ดึกสงัดดาวพราวฟ้าเธอจะสัมผัสดวงดาราด้วยรู้สึกใด
เช่นนี้แล้วจึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ผู้ประสบความสำเร็จมากรายต้องอาศัยสุรารดราดหัวใจ
ตกค่ำร่ำไห้โหยหาคนไยดี
มหาเศรษฐีผู้เปลี่ยวเหงามีมากพอ ๆ กับขุนนางที่ว่างกลวง
บางคนยามตื่นเพียงพยักหน้าก็ได้ทุกอย่างตามต้องการ แต่ยามนอนกลับขดกอดตัวเองไว้แน่น
ราวทารกที่ไม่อยากออกจากครรภ์มารดา
บางท่านถึงขึ้นไม่อยากหลับ เพราะเกรงว่าฝันร้ายจะมาจากใต้หมอน ห้องหอเย็นฉ่ำ
ไม่อาจทำให้ข้างในหายร้อน บางคนพบว่า คู่นอนมิใช่คนเดียวกับคู่ใจ
แม้เฉลี่ยชนคนปานกลางก็เถอะ ความมั่นคงที่แลกมาด้วยอิสรภาพ ถึงที่สุดแล้วก็ไม่เคยนำมา
ซึ่งความมั่นใจต่อให้มีกินมีใช้ บางอย่างยังขาดแคลน
เธอกลายเป็น "มนุษย์มือสอง" มีไว้สนองตัณหาผู้อื่นเป็นสัตว์พาหนะที่หัวใจถูกข่มขืน
จะนั่งจะยืนล้วนต้องก้มค้อมยอมจำนน
ใช่หรือไม่ว่า ทุกวันเธอไม่เคยเลือกเส้นทางไปทำงานได้ อย่าว่าแต่จะเลือกเส้นทางชีวิต
หลายคนกลายเป็นแค่เครื่องการผลิต บางคนติดอยู่ในห้องห้องเดียว
ตกเย็นคลานกลับบ้านช่องเคหา ไม่มีทั้งเรื่ยวแรงและเวลาที่จะสนทนากับตัวเอง
ถามว่าแล้วทำไมจึงต้องเป็นเช่นนี้ ทั้งยากไร้และมั่งมี ไยต้องลงเอยคล้าย ๆ กัน ?
คำตอบคือไม่จำเป็นเลยที่ต้องเป็นเช่นนั้น หากเริ่มต้นจากข้างใน
ข้อแรก อย่าได้เลือกทางที่ผู้อื่นกำหนด ไม่ว่าจะดูสวยสดแค่ไหน
เธอพึงเลือกทางที่ตัวเองพร้อมมอบใจ แม้จะไร้สิ่งตอบแทน
ตราบใดที่รักในสิ่งที่ทำ ตราบนั้นจะได้ทำในสิ่งที่รักต่อให้ชีวิตต้องแตกหัก
ก็ยังมีความหมายให้จดจำ
ข้อสอง ต้องกล้าหาญ เพราะในโลกไม่มีใครถูกรุกรานเท่ากับวิญญาณแห่งอิสระจำนง
บางครั้งเธออาจถูกหยามหยัน บางวันเธออาจถูกมุ่งร้าย กระทั่งบางทีตกอยู่ในห้วงอันตราย
หลายคนอยากให้เธอแพ้พ่าย เพียงเพื่อเธอความพอใจ
อย่างไรก็ดี อย่าลืมว่าเส้นทางนั้นเปลี่ยนได้ หากจุดหมายยังคงอยู่ ไม่มีใครเกิดมาพร้อมความรู้
เธอต้องฝึกเป็นของตัวเอง
ผิดพลาดเริ่มต้นใหม่ ผิดไปเริ่มต้นอีก อุปสรรคไม่ใช่สิ่งที่ควรหลบหลีก
หากต้องถือเป็นโรงเรียนแห่งความจริง
อย่าเกลียดตัวเองเมื่อล้มเหลว อย่าหลงตัวเองเมื่อสำเร็จ แต่จงเรียนรู้จากเรื่องราวเหล่านั้น
และใช้มันเป็นเป็นแสงสว่าง เมื่ออยากเป็นหนึ่งเดียวกับเส้นทาง ต้องกำจัดสิ่งกีดขวางคือ อัตตา
ชีวิตที่นำโดยอหังการ์ ย่อมไม่มีวันได้ก้าวไกล
จงอาศัย "ดวงจิตของผู้เริ่มต้นใหม่" เผาสลายอวิชชา
จงเดินทางดั่งสายน้ำที่ไม่ยึดในรูปลักษณ์ พร้อมไหลเชี่ยวกลางภูผา พร้อมไหล่บ่าจากขุนเขา
สงัดนิ่งซ่อนเงาในหุบเหวใต้ร่มวนา
ทั้งคดเคี้ยวและเลี้ยวโค้ง ทั้งเหยียดตรงและแผ่กว้างผ่านทุ่งโล่งอ้างว้าง เพื่อคืนกลับท้องทะเล
แล้ววันหนึ่งเมื่อถูกถามว่าคือใคร เธออาจให้คำตอบ เธอมิใช่สิ่งนั้น เธอมิใช่สิ่งนี้
เธอมิใช่ความชั่ว เธอมิใช่ความดี
หากเธอคือเธอ...เท่าที่เป็นอยู่ เป็นมา และเป็นไป
ใช่... เธอคือความเคลื่อนไหว ดั่งดวงดาวเคลื่อนโคจร
วันที่พบตัวเองคือวันที่เธอรู้สึกดีกับตัวเองโดยไม่ต้องชี้แจงต่อผู้ใด
ในวันนั้นเธออาจกอดกับหมาข้างถนน หรือแบ่งความจนกับเพื่อนมนุษย์
ทั้งหมดนี้หากเกิดขึ้นอย่างพิสุทธิ์ แล้วมันจะเป็นไร
ความรู้สึกดี ๆ...ไม่มีคำอธิบาย
แล้วความจริงจะปรากฎ
เมื่อเปลี้องปลดจากเปลือกนอก
คือห้วงยามที่เธอเดินออก เพื่อเข้าสู่ภายใน
คำตอบของชีวิต
ถูกลิขิตไว้ตรงนี้
เธอจะพบกับคัมภีร์ ที่ฟ้าดินมอบให้
เธอต้องเรียนรู้...ที่จะกระทำโดยไม่กระทำ
จึงจะพบกับถ้อยคำ
ที่ศาสดาฝากไว้
ตัวตนที่เธอค้นพบ
คือบทจบแห่งจินตนาการ
ไร้ถ้อยคำเรียกขาน เพราะไม่ขึ้นต่อผู้ใด
ตัวตนที่เธอค้นหา
เมื่อได้มาจะไม่มี
เพราะมันไม่ใช่สิ่งนั้นสิ่งนี้ เมื่อไร้ภายนอกก็สิ้นภายใน
เธอกลายเป็นอิสรภาพอันหมดจด
ในบริบทแห่งดินฟ้า
คือเพลงเอกภพที่แว่วมา...ไขปริศนาอันยิ่งใหญ่
แต่ก็อีกนั่นแหละ...
ในโลกนี้มีกี่คนที่พร้อมจะเลือกทางสายนี้
ส่วนใหญ่ยอมให้โลกโบ้ยตี เพื่อแลกกับการไม่ต้องมีคำถาม
ส่วนหนึ่งเลือกเฆี่ยนกำราบผู้อื่นให้เชื่องตาม เพื่อระบายความในใจ
......................................................................................................................................................................
ช่องไฟในความคิด
คงไม่มีอะไรดีกว่าการค้นพบเส้นทางเดินชีวิตของตัวเองด้วยตัวเอง
ไม่ว่าใครจะบอกว่า ทางนั้นดี ทางโน้นดี
แต่ก็หาใช่เส้นทางที่เราปรารถนาไม่
การเลือกเส้นทางนั้น เมื่อเลือกแล้ว ไม่ว่าหนทางข้างหน้าจะเป็นอย่างไร
เราจะต้องยอมรับมันให้ได้ มิใช่ ตีโพยตีพาย เหมือนเด็กไม่รู้จักโต
อิสรภาพจากการเลือกเส้นทางชีวิตนี้ ทำให้เราเติบโต
ผมคิดได้เพียงแค่นั้น
บุญรักษา ทุกท่านครับ
......................................................................................................................................................................
ขอบคุณหนังสือดี ๆ
เสกสรรค์ ประเสริฐกุล. ข้าวเม็ดน้อย. กรุงเทพฯ : ประพันธ์สาส์น, ๒๕๕๕.
ความเห็น (18)
ไม่ว่าใครจะบอกว่า ทางนั้นดี ทางโน้นดี
แต่ก็หาใช่เส้นทางที่เราปรารถนาไม่
การเลือกเส้นทางนั้น เมื่อเลือกแล้ว ไม่ว่าหนทางข้างหน้าจะเป็นอย่างไร
เราจะต้องยอมรับมันให้ได้ มิใช่ ตีโพยตีพาย เหมือนเด็กไม่รู้จักโต
ชอบบันทึกนี้ของคุณมากค่ะ
กับเสกสรรค์ ประเสริฐกุล ชอบงานเขียนเค้าจริงๆ ค่ะ และเมื่อติดตาม นรสิงห์ลูกชาย ก็ยิ่งชอบเข้าไปใหญ่ค่ะ เด็กอายุแค่นั้น ทำรายการได้ขนาดนั้น สุดยอดของคนที่ปั้นเค้ามาค่ะ
ชื่นชอบมากค่ะ นักเขียนที่มีอุดมการณ์ มีแฟนงามขนาดเจ้า ..ลูกชายก็เก่งจริงๆ ..แต่ที่แน่ๆ ภาพที่ อ. เสือ นำมาให้ชม สวยสุดยอด นะคะ ขอบคุณที่แบ่งปันให้ได้ชมค่ะ....
ขอบคุณมากครับ พี่ Bright Lily ;)...
ขอบคุณมากครับ คุณครูตุ่ม krutoom ;)...
ณ 03.07 น. พึ่งได้ใช้อินเตอร์เน็ทครับ เปิดเข้ามาดู ไม่เสียดายเวลานอนเลยครับ ชอบทุกตอนเลยครับ
โอ้..ความคิดสว่างไสวอิ่มเอิบจังเลยค่ะ
ทุกถ้อยคำมีความลึกซึ้งเข้าถึงง่าย
ขอบคุณผู้เขียนและผู้นำมาฝากนะคะ
เจรริญจิตเจริญใจแต่เช้าเลย
ขอบคุณมากครับ คุณ ราเชนทร์ โจครับ ;)...
ชอบมากเช่นกันครับ พี่ ตันติราพันธ์ ;)...
ขอบคุณมากครับพี่
หนังสือดีดี กาแฟสักแก้ว ท่ามกลางบรรยากาศเช่นนี้
ใคร่ครวญเข้าข้างใน...
สุดยอดค่ะ...
แต่ก็อีกนั่นแหละ...
ในโลกมีกี่คนที่รู้ว่าตัวเองเป็นใคร เกิดมาทำไม และมีความหมายอันใด?
หลายท่านจากไปพร้อมกับข้อสงสัยบ้างจบลงด้วยคำตอบเพียงครึ่งเดียว
โศกนาฏกรรมอย่างหนึ่งของมนุษยชาติ คือ ผู้คนจำนวนมากล้วนหาทางเลี่ยงคำถามเหล่านี้
ด้วยวิธีการต่าง ๆ นานา
...........
อ่านถึงตรงนี้ ถูกใจ...มอบดอกไม้ก่อน :))
คนอ่านหนังสือ จิบกาแฟ ขนมปัง ซึมซับความหมาย ลึกล้ำ บนดอย(เชียว)
คนอ่านบันทึก ขอละเลียดอ่าน... พร้อมจิบชาสมุนไพร และผลไม้แล้วกัน :))
ขอบคุณมากมาย...ทั้งอาหารใจ...ความหมายในบันทึกภาพชุด... แสงสุดท้าย
และคุณค่าอาหารสมอง + วิญญาณยามเช้า
ขอบคุณอีกครั้งค่ะ
....ขอบพระคุณข้อความ อันทรงคุณค่า..ที่ส่งต่อมาจากใจ.....อ่านบันทึก....อ่านความเห็น งดงามทั้งผู้ให้..และผู้รับ... ^ _____ ^
ยังไม่ได้อ่านหนังสือเล่มนี้เลยครับ มีแต่ทางช้าง สงสัยต้องไปหาดู ขอบคุณครับที่แนะนำ
บรรยากาศเช่นนั้นที่อยู่ในฝันเลยครับ อาจารย์ ...ปริม ทัดบุปผา... ;)...
ขอบคุณมากครับ
ยินดียิ่งนักครับ คุณ Tawandin ;)...
เป็นเป้าหมายสำหรับการแบ่งปันบันทึกที่มีข้อเขียนดี ๆ ครับ
ขอบคุณครับ
ขอบคุณ คุณครู ไอดิน ที่สามารถรับความหมายอันทรงคุณค่าในบันทึกนี้ได้อย่างเต็มหัวใจนะครับ
ขอบคุณครับ ;)...
"ข้าวเม็ดน้อย" เป็นหนังสือที่รวบรวมข้อเขียน ถ้อยธรรม และ เรื่องเล่า จากหลายเล่มของอาจารย์เสกสรรค์ ประเสริฐกุล ครับ เป็นหนังสือเล่มโปรดของผมอีกเล่มไปแล้วครับ อาจารย์ ขจิต ฝอยทอง ;)...
ขอบคุณมากครับอาจารย์ ;)...
อ่านแล้วมีพลัง ขอบคุณค่ะ :)
ยินดีครับ คุณ Boo ;)...