กลอนประกอบงานศพ
๒๕/๑๒/๒๕๕๕
กลอนที่สามารถปรับใช้ในงานศพได้
(จากหนังสือสวดมนต์แปลของวัดถ้ำพระบำเพ็ญบุญ
อ.พาน จ.เชียงราย)
สกุลเอ๋ยสกุลสูง ชักจูงจิตฟูชูศักดิ์ศรี
อำนาจนำความสง่าอ่าอินทรีย์ ความงามนำให้มีไมตรีกัน
ความร่ำรวยอวยสุขให้ทุกอย่าง เหล่านี้ต่างรอตายทำลายขันธ์
วิถีแห่งเกียรติยศทั้งหมดนั้น แต่ล้วนผันมาประจบหลุมศพเอย
(จากหนังสือสวดมนต์แปลของวัดถ้ำพระบำเพ็ญบุญ
อ.พาน จ.เชียงราย)
ตัวเอ๋ยตัวหยิ่ง เจ้าอย่าชิงติซากว่ายากไร้
เห็นจมดินน่าสลดระทดใจ ที่ระลึกสิ่งไรก็ไม่มี
ไม่เหมือนอย่างบางศพญาติตบแต่ง เครื่องแสดงเกียรติยศเลิศประเสริฐศรี
สร้างสานการบุญหนุนพลี เป็นอนุสาวรีย์สง่าเอย
(บทนำพิกรงานฌาปนกิจศพของคุณน้ำชา)
ทุกชีวิตมีเกิดในเบื้องต้น แล้วก็วนเจ็บแก่ให้แลเห็น
ในตอนกลางทุกอย่างต่างๆ เป็น ไม่ยกเว้นตอนท้ายตายทุกคน
(ความดี)
ดินจะกลบลบกายวายสังขาร ไฟจะผลาญชีพให้มลายสูญ
แต่ความดีที่ทำได้ค้ำคูณ ย่อมเทิดทูนแทนซากเมื่อจากไป
(มาเปล่าไปเปล่า)
เมื่อเจ้ามามีอะไรมาด้วยเจ้า จะโลภมากมัวเมาไปถึงไหน
เมื่อเจ้าตายก็มิได้อะไรไป เจ้าก็ไปมือเปล่าเหมือนเจ้ามา
(ทรัพย์สมบัติ)
อันทรัพย์สินถิ่นฐานทั้งบ้านช่อง อีกเงินทองไร่นามหาศาล
เป็นสมบัติของตัวได้ชั่วกาล จะต้องผ่านจากกันเมื่อวันตาย
ส่วนความดีมีความสัตย์สมบัติแท้ ถึงตัวแก่กายดับไม่ลับหาย
จะสถิตย์ติดแน่นแทนร่างกาย ชนทั้งหลายสรรเสริญเจริญพร
(ยศลาภ)
ยศและลาภหาบไปไม่ได้แน่ เว้นก็แต่ต้นทุนบุญกุศล
ทิ้งสมบัติทั้งหลายให้ปวงชน ร่างของตนเขายังเอาไปเผาไฟ
(ความไม่เที่ยงแท้ของสังขาร)
อนิจจังสังขาราว่าไม่เที่ยง เกิดเท่าไรตายเกลี้ยงไม่เหลือหลอ
ทั้งผู้ดีเข็นใจตายเตียนยอ แม้นตัวหมอยังต้องตายวายชีวาต์
(หนีไม่พ้นความตาย)
อันความตายชายนารีหนีไม่พ้น ถึงมีจนก็ต้องตายกลายเป็นผี
ถึงแสนรักก็ต้องร้างห่างทันที ไม่วันนี้ก็วันหน้าช้าหรือเร็ว
(ไม่แน่นอน)
หากคนเราได้ทุกอย่างดั่งที่คิด สิ้นชีวิตจะเอาของกองไว้ไหน
มีได้บ้างเสียงบ้างช่างปะไร เราตั้งใจทำดีเท่านี้พอ
(เปรียบเทียบสัตว์กับคน)
พฤษภกาสร อีกกุญชรอันปลดปลง โททนต์เสน่งคง สำคัญหมายในกายมี
นรชาติวางวายมลายสิ้นทั้งอินทรีย์ สถิตย์ทั่วแต่ชั่วดีประดับไว้ในโลกา
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระปรมานุชิตชิโนรส : กฤษณาสอนน้องคำฉันท์)
(เปรียบเทียบสัตว์กับคน)
อันวัวควายตายเล่า เหลือเขาหนัง ช้างตายยังเหลืองาสง่าศรี
คนเราตายเหลือไว้แต่ชั่วดี บรรดามีประดับไว้ในโลกา
*รูปัง ชีรติ มจฺจานํ นาม โคตฺตํ น ชีรติ* (ไทยกลาง)
อันร่างกายตายแล้วก็สูญสิ้น ถมแผ่นดินหมดไปไร้ความหมาย
ส่วนชื่อเสียงชั่วดีไม่มีวาย เป็นที่หมายกล่าวขานนิรันดร
(ไทยเหนือ ; pornphot)
ปล๋ากล๋ายเป๋นฮ๊า คนกล๋ายเป๋นหยัง ต๋ายแล้วเหม็นดัง กลิ่นกลบทั่วบ้าน
ถึงเป็นเมียผัว เปิ้นยังผ่าจ้าน ตัดสายวิญญาณ เรียกร้อง
สิ่งตี้บ่าต๋าย ชื่อเสียงปี้น้อง ดีชั่วติดต้อง ตั๋วไป
แม้นว่าไปต๊ก อยู่ห้องแหนไหน จื่อเสียงบ่าไป โตยใจ๋หนาเจ้า ๆ
(ความตาย ; หลวงตาแพรเยื่อไม้)
เมื่อตอนเช้าเคล้าชื่นระรื่นรส พอสายหมดลมลับลงดับขันธ์
เมื่อตอนสายได้สนุกสุดสุขครัน พอบ่ายพลันชีวาตม์ลงขาดรอน
เมื่อตอนบ่ายรายล้อมพร้อมหน้าญาติ พอเย็นขาดชีวาลงคาหมอน
เมื่อตอนเย็นเล่นสนุกไม่ทุกข์ร้อน พอค่ำมรณ์ม้วยมิดอนิจจัง
**ความไม่แน่นอนของชีวิต** โคลงโลกนิติ(ไทยกลาง)
เช้ายังแลเห็นหน้า สายตาย สายยังอยู่สุขสบาย บ่ายม้วย
บ่ายยังรื่นเริงกาย เย็นดับชีพนา เย็นยังหยอกลูกด้วย ค่ำม้วยอาสัญ
(ไทยเหนือ ; pornphot)
ก็เมื่อตะเจ๊า เฒ่าบ่าเป็นหยัง ขวายมาตึงตัง สิ้นลมเหียจ้อย
ตอนขวายก็หั๋น นั่งกั๋นเรียบร้อย บ่ายมาเงียบวอย ว่าอั้น
ตอนบ่ายไค่หัว ลูกคอเป๋นจั๊น เย็นดับชีพพลัน กั๋นไป
อย่าว่ากั๋นเต๊อะ เย็นไกว๋เปลไหว หยอกลูกหลานไป สิ้นใจ๋ต๋อนค่ำ ๆ
(ค่าว ; ปี่หนานชาติ ใจแก้ว)
งัวควายจ๊างม้า ต๋ายแล้วเหลือหนัง ดูกเขาขนยัง เอาใจ๊ก๋านได้
มาจ๋าลงสุด ขี้มีในไส้ คนยังเอาไป เลี้ยงต๊อง
คนเฮาถ้าต๋าย สหายปี่น้อง ไผบ่อ่วงข้อง อาลัย
สุดแต่ดูกพั๊วะ เอาขว้างแสนไกล๋ กลั๋วจักเป็นภัย ผีมาหลอกบ้าน
(ผู้รวบรวมแต่งต่อจาก ปี่หนานชาติ ใจแก้ว)
จะเป๋นป้อก๊า หรือว่าอาจ๋ารย์ ข้าราชการ คนดีบ้าใบ้
ความชั่วรีบหนี ความดีรีบใกล้ รีบหาเร็วไว ปี้น๊อง
ความดีมีหลาย ไผก็แซ่ซ้อง อยากจะเกี่ยวข้อง จ้วยงาน
เป็นคนขาวจั๊วะ หล่อสวยเอาก๋าน เลวเหลือประมาณ ไผอยากเข้าใกล้ ๆ
(อะไร ที่ไหน ; ท่านพุทธทาส)
อันความงาม มีอยู่ตาม หมู่ซากผี
อันความดี อยู่ที่ละ สละยิ่ง
ความเป็นพระ อยู่ที่เพียร บวชเรียนจริง
นิพพาน ดิ่ง อยู่ที่ตาย ก่อนตาย เอยฯ
(ความตาย; ninjahatori ภูเก็ต)
ความตาย....ไม่.....มีแบ่ง...........แยกเรื่องเพศ
ความตาย....ไม่.....มีขอบเขต.....เรื่องศาสนา
ความตาย....ไม่.....จำกัด...........วันเวลา
ความตาย....ไม่.....นำพา...........เรื่องของวัย
ความตาย....ไม่.....กำหนด.........เรื่องชนชั้น
ความตาย....ไม่.....สำคัญ...........ตายที่ไหน
ความตาย....ไม่.....มีแบบอย่าง....ตายอย่างไร
ความตาย....ไซร้...เท่านั้น..........นิรันดร
ความเห็น (21)
กล่าวถึงมรณานุสสติเลยในครรวนี้
สุทธิดา วังคีรี
เป็นอานิสงฆ์อย่างยิ่ง สามารถปรับใช้ให้เป็นประโยชน์ได้มากเลย ในฐานะพิธีกรงานศพนับครั้งไม่ถ้วน(แต่ไม่รับค่าจ้าง เพราะถือเป็นการทำบุญอย่างหนึ่ง) ได้นำไปใช้เพื่อไว้อาลัยให้กับผู้วายชนม์ ขออานิสงฆ์ผลบุญจงเกิดกับผู้ประพันธ์บทกลอนนี้ให้ท่านมีความเจริญก้าวหน้าในชีวิต ประสบแต่ความสุขตลอดไปเทอญ
สุทธิดา
- ขอขอบคุณอาจารย์โสภณ เป็นท่านแรกเลยนะครับที่เข้ามาแสดงความคิดเห็นและให้กำลังใจ
- ขอขอบคุณ คุณวอญ่า-ผู้เฒ่า ที่ให้กำลังใจมากนะครับ
- ขอขอบคุณมณีเทวาที่ติดตามอ่านและให้กำลังใจอีกท่านหนึ่ง
- ขอขอบคุณ คุณค้างคาว อีกท่านที่ให้กำลังใจนะครับ
- ผมอาจจะเข้ามาตอบช้าไป ก็ต้องขออภัยนะครับ
-
ขอขอบคุณคุณสุทธิดา วังคีรี ที่เข้ามาแสดงความคิดเห็น และผมเองก็ต้องขออนุโมทนาบุญกับคุณด้วยที่มีใจกรุณาต่อผู้ตกทุกข์จากการสูญเสียคนที่รักไปอย่างไม่มีวันกลับ โดยไม่รับค่าจ้าง ถือเป็นมหากุศลแล้วครับ
- ส่วนตัวผมเองก็เป็นพิธีกรงานฌาปนกิจศพที่หมู่บ้านมาตั้งแต่ปี 2553 แล้ว ก็ไม่รับค่าจ้างเหมือนกันครับ ถ้ามีคำกล่าวไว้อาลัยแบบอื่น นอกเหนือจากที่ผมใช้อยู่ก็รบกวนขอนำมาปรับใช้บ้างนะครับ หรือเมล์ [email protected] จักขอบพระคุณอย่างสูงครับ
เพ็ญนภา สอดโคกสูง
ดีมากค่ะซึ่งมากค่ะได้ใจความ
ขอขอบคุณ คุณเพ็ญนภา สอดโคกสูง อีกท่านที่กรุณาเข้ามาอ่านและให้คำชมมา ณ ที่นี้มากครับ
วงเดือน จอมอาษา
ขออนุญาตนำกลอนไปใช้ในงานศพของญาติน่ะค่ะ เพื่อใช้เตือนสติผู้ที่ยังมีลมหายใจอยู่
ขอขอบคุณคุณวงเดือน จอมอาษา อีกท่านที่เข้ามาอ่าน และนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์เห็นผลได้ ไม่ว่ากันครับ
ขออานิสงส์จงบังเกิดมีแก่เจ้าของบทกลอนทุกท่านด้วยครับ
วรัชยา จวงเงิน
กลอนอาลัย ดาบประครอง หลงมา
คือฝันใฝ่ ฝันให้ไกล ไปให้ถึง
ดุจประหนึ่ง ตำรวจไทย ใจประสงค์
เป็นศักดิ์ศรี รุ่งเรืองนาม ตามจำนง
เกียรติดำรง ได้คงอยู่ คู่ตระกูล
พ่อและแม่ จะพึ่งพา เวลายาก
พี่น้องฝาก ความหวังด้วย ช่วยเกื้อหนุน
อนิจจา ชีวาพลาด แทบขาดจุล
หากเป็นบุญ เหลือเพียงกาย ชายนิททรา
เจ้าจะเป็น อย่างใดฤา ก็คือลูก
แม่จะผูก จูงเจ้าไป ใจห่วงหา
ลมหายใจ จุดสุดท้าย จากดวงตา
หลับเถิดหนา หลับเถิดเจ้า เศร้าชีวี
อธิฐาน เทพเทวา สิ่งศักดิ์สิทธิ์
ขอน้อมจิต ส่ง...ลูกประครอง จงผ่องศรี
ให้เรืองยศ จรดแคว้น แดนมณี
ประสบศรี ศิริสันต์ นิรันตร์เทอญ
เรียบเรียงโดย....นางบุญเลียม เจนชัย ผู้ช่วยแพทย์แผนไทยโรงพยาบาลส่งเสริสสุขภาพประจำตำบลหลุบโพธิ์
ขอขอบคุณ คุณวรัชยา จวงเงิน อีกท่าน ที่ได้นำกลอนอาลัย ดาบประครอง หลงมา มาร่วมเป็นแนวในการเขียนแต่งเพื่อไว้อาลัยท่านอื่น ๆ ต่อไปมาไว้ในที่นี้
ศิรินภา เมินดี
ขอเอากลอนไปใช้นะคะ :D
ยินดีครับคุณศิรินภา หากเห็นว่าเกิดประโยชน์
เกษม สิทธิพันธ์
ขออนุญาตนำคำกลอนบางอย่างมาใช้นะครับอาจารย์ เป็นพิธีกรงานศพมาก็หลายปีแล้วไม่มีกลอนอ่านแบบชื้งๆให้เจ้าภาพได้ฟังเลย ขอบคุณอาจารย์ล่วงหน้า
ยินดีมากครับ...หากเห็นว่าเกิดประโยชน์ก็เชิญได้ตามความเห็นชอบนะครับ
ประสานแม่สอด ขอบคุณทุกบทกลอนขอนำไปใช้นะครับ
\
วรัชยา จวงเงิน
ดวงชะตา มีบุญนำ เหมือนกรรมซัด
แม้ลมพัด จิตก็ลอย ใจคล้อยไหว
ตะวันดับ ลับขอบฟ้า ดูรำไร
เหมือนเป็นภัย ให้ชีวิต ต้องมืดมน
แทบขาดใจ เห็นลูกยา มานอนนิ่ง
หวังแต่สิ่ง ปฎิหารย์ ประทานผล
หากได้รู้ วันเวลา มาปิดบุญ
จะหยุดหมุน แลกด้วยกาย แม้นตายแทน
โอ้สวรรค์ ชั่งบันดล เป็นเช่นนี้
ร้าวชีวี เมื่อสิ้นเจ้า เฝ้าหวงแหน
จากไปแล้ว โอ้แก้วใจ ใครมาแทน
อีกหมื่นแสน แม้นวันหน้า หาใดมี
พวงมาลา วางรายล้อม น้อมดวงจิต
ทั้งญาติมิตร ส่งอาลัย ในภพนี้
สิ่งศักดิ์สิทธิ์ ขออธิฐาน ผ่านธรณี
หาก..ชาติหน้ามี เกิดร่วมกัน นิรันดร......
ขออนุญาตคุณวรัชญาปรับกลอน..นิดหน่อยนะครับ
...
ดวงชะตา มีบุญนำ เหมือนกรรมซัด
แม้ลมพัด จิตล่องลอย ใจคล้อยไหว
ตะวันดับ ลับขอบฟ้า ครารำไร
เหมือนเป็นภัย ให้ชีวิต คิดมืดมน
แทบขาดใจ เห็นลูกยา มานอนนิ่ง
หวังแต่สิ่ง ปาฎิหาริย์ ประทานผล
หากได้รู้ วันเวลา มาปลิดชนม์
จะเป็นคน แลกร่างกาย แม้นตายแทน
โอ้สวรรค์ ชั่งส่งผล ดลเช่นนี้
ร้าวชีวี เมื่อสิ้นเจ้า เฝ้าหวงแหน
จากไปแล้ว พ่อ(แม่)แก้วใจ ใครมาแทน
สุดเจ็บแสน ตรอมตรม ขื่นขมดี
พวงมาลา วางรายล้อม น้อมดวงจิต
ทั้งญาติมิตร ส่งอาลัย ในภพนี้
สิ่งศักดิ์สิทธิ์ อธิษฐาน ผ่านนที
ชาติหน้ามี เกิดร่วมกัน นิรันดร....
...
ขอขอบคุณที่นำมาลงไว้ให้พิธีกรรุ่นใหม่ๆ ได้มีข้อมูลนำไปใช้ได้อย่างสะดวกในโอกาสต่อไปนะครับ
ไม่ว่ากันนะครับผม
ประพันธ์ จันทร์อับ
ขอบคุณผู้ประพันธ์กลอนทุกท่าน ผมขออนุญาตนำบทกลอนไปใช้ และขออนุญาตปรับให้เข้ากับบริบทของผู้วายชนม์ เช่น ชื่อของผู้วายชนม์และครอบครัวเพื่อความสอดคล้องกันครับ แต่ไม่ลืมที่จะมอบเครดิตให้กับเว็บนี้ครับ
ขอบคุณท่านอาจารย์มากเลยครับ..กำลังหาและทดลองเป็นพิธีกรครับ
น.ส รัตนา ทรัพย์ประเสริฐ
บทกลอนไว้อาลัยคุณแม่ผู้วายชนม์
อันพระคุณของแม่นี้มีใดเปรียบ แม้ฟ้าเทียบมหาสมุทรสุดไพศาลมิอาจกล่าวได้หมดสุดประมาณ ขอเอ่ยขานว่าแม่เป็นเช่นพระพรหมเพราะแม่คือผู้ให้กำเนิดบังเกิดบุตร มอบความรักบริสุทธิ์วิเศษสมโอ้แม่จ๋าลูกคิดถึงค่าน้ำนม เลือดในอกแม่ผสมกลั่นออกมาเลี้ยงดูลูกจนเติบโตถึงวันนี้ ลูกได้ดีเพราะมีแม่ที่เก่งกล้า คุณความดีของแม่ลูกซาบซึ้งยังตรึงตรา ขอบูชาพระคุณแม่ไว้ในกมลแสนอาลัยในวันแม่ลาจาก ความตายพรากแม่ไปใจลูกหม่น ก้มกราบแนบแทบเท้าแม่ผู้วายชนม์ ขอกุศลผลบุญช่วยนำพาส่งวิญญาณของแม่สู่แดนสรวง หลุดพ้นบ่วงทุกข์เขนเห็นแสงจ้าพบพระพุทธองค์ พระธรรม พระสงฆ์ดังเจตนา สถิตยังแดนฟ้านิรันดร์กาล
ประพันธ์โดย น.ส รัตนา ทรัพย์ประเสริฐ