นิลรัตน์
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นิลรัตน์ นวกิจไพฑูรย์

สมรรถนะคืออะไร


สมรรถนะหลักเป็นเครื่องมือที่นำมาใช้ในการบริหารทรัพยากรบุคคลซึ่งถือว่าเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในการบริหารงานขององค์กรที่ประกอบด้วยปัจจัยที่สำคัญ 4 ประการคือ คน เงิน วัสดุ และการบริหารจัดการ ปัจจัยที่ถือว่าสำคัญที่สุดคือคน ดังนั้นในการบริหารคนจะต้องอาศัยเครื่องมือ กลยุทธิ์ หรือวิธีการต่าง ๆ  เพื่อที่จะจัดการกับคนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ความหมายของสมรรถนะ

           

        สก็อต  บี  พารี  (Scott B. Parry) นิยามคำว่าสมรรถนะว่าคือ  กลุ่มของความรู้ (knowledge)  ทักษะ(skills) และคุณลักษณะ (attributes)  ที่เกี่ยวข้องกัน  ซึ่งมีผลกระทบต่องานหลักของตำแหน่งงานหนึ่ง ๆ โดยกลุ่มความรู้  ทักษะ  และคุณลักษณะดังกล่าว  สัมพันธ์กับผลงานของตำแหน่งงานนั้น ๆ และสามารถวัดผลเทียบกับมาตรฐานที่เป็นที่ยอมรับ  และเป็นสิ่งที่สามารถเสริมสร้างขึ้นได้  โดยผ่านการฝึกอบรมและการพัฒนา (สุกัญญา  รัศมีธรรมโชติ  ,2004)

        อานนท์  ศักดิ์วรวิชญ์ (2547) ได้สรุปคำนิยามของสมรรถนะไว้ว่า  สมรรถนะ คือ  คุณลักษณะของบุคคล  ซึ่งได้แก่  ความรู้  ทักษะ  ความสามารถ  และคุณสมบัติต่าง ๆ   อันได้แก่  ค่านิยม  จริยธรรม  บุคลิกภาพ  คุณลักษณะทางกายภาพ  และอื่น ๆ ซึ่งจำเป็นและสอดคล้องกับความเหมาะสมกับองค์การ  โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้องสามารถจำแนกได้ว่าผู้ที่จะประสบความสำเร็จในการทำงานได้ต้องมีคุณลักษณะเด่น ๆ อะไร  หรือลักษณะสำคัญ ๆ อะไรบ้าง  หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งคือ  สาเหตุที่ทำงานแล้วไม่ประสบความสำเร็จ  เพราะขาดคุณลักษณะบางประการคืออะไร  เป็นต้น

ดังนั้น สมรรถนะจึงเป็น  ความรู้  ทักษะ  และคุณลักษณะที่จำเป็นของบุคคลในการทำงานให้ประสบความสำเร็จ  มีผลงานได้ตามเกณฑ์หรือมาตรฐานที่กำหนดหรือสูงกว่า

          David C. McClelland  กล่าวว่า Competency  คือ บุคลิกลักษณะที่ซ่อนอยู่ภายใต้ปัจเจกบุคคล ซึ่งสามารถผลักดันให้ปัจเจกบุคคลนั้น สร้างผลการปฏิบัติงานที่ดีหรือตามเกณฑ์ที่กำหนด ในงานที่ตนรับผิดชอบ ความสามารถตามกรอบแนวคิดเรื่องขีดความสามารถ ซึ่งสามารถอธิบายได้โดยใช้โมเดลภูเขาน้ำแข็ง 

สามารถอธิบายได้ว่าคุณลักษณะของบุคคลนั้นเปรียบเหมือนภูเขาน้ำแข็งที่ลอยอยู่ในน้ำ โดยมีส่วนหนึ่งที่เป็นส่วนน้อยจะอยู่เหนือน้ำ ได้แก่ ความรู้ที่บุคคลมีในสาขาต่างๆ ที่เรียนรู้มา และส่วนของทักษะ ได้แก่  ความเชี่ยวชาญ  ชำนาญพิเศษในด้านต่างๆ   ส่วนที่ลอยอยู่เหนือน้ำนี้เป็นส่วนที่สังเกตและวัดได้ง่าย    สำหรับส่วนของภูเขาน้ำแข็งที่อยู่ใต้น้ำนั้นเป็นส่วนที่มีปริมาณมากกว่าสังเกตและวัดได้ยากกว่า และเป็นส่วนที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของบุคคลมากกว่า ส่วนต่างๆ นี้ได้แก่ บทบาทที่แสดงออกต่อสังคม (Social Role) ภาพลักษณ์ของบุคคลที่มีต่อตนเอง (Self-Image)  คุณลักษณะส่วนบุคคล (Traits) และแรงจูงใจ (Motives) ส่วนที่อยู่เหนือน้ำนั้นเป็นส่วนที่สัมพันธ์กับเชาวน์ปัญญาของบุคคล ซึ่งการที่บุคคลมีเพียงความฉลาดที่ทำให้เขาสามารถเรียนรู้องค์ความรู้ และทักษะได้เท่านั้น ซึ่งยังไม่เพียงพอที่จะทำให้เขาเป็นผู้ที่มีผลการปฏิบัติงานที่โดดเด่น บุคคลจำเป็นต้องมีแรงผลักดัน เบื้องลึก คุณลักษณะส่วนบุคคล  ภาพลักษณ์ของบุคคลที่มีต่อตนเองและบทบาทที่แสดงออกต่อสังคมที่เหมาะสมด้วยจึงจะทำให้เขาสามารถเป็นผู้ที่มีผลงานที่โดดเด่นได้

หมายเลขบันทึก: 501770เขียนเมื่อ 10 กันยายน 2012 13:58 น. ()แก้ไขเมื่อ 10 กันยายน 2012 13:58 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (1)

ตามมาเป็นลูกศิษย์ของอาจารย์ค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท