เตรียมน้ำเขียว สร้างอาหารธรรมชาติก่อนปล่อยกุ้งปลา

 

เกษตรกรที่เตรียมบ่อเลี้ยงปลาอย่างรอบคอบ โดยการสำรวจตรวจตราวัดค่าพีเอชของดินและน้ำให้อยู่ในช่วงที่เหมาะสม โดยดินและน้ำจะต้องมีค่ากลางๆ (เมื่อทำการตรวจด้วยน้ำยาหยดเทียบสีแล้วจะต้องมีค่าอยู่ใกล้เคียงกับ 7) ไม่เป็นกรดหรือด่างจัดเกินไป ถ้าตรวจพบว่าดินและน้ำมีค่าที่น้อยหรือมากกว่า 7 มากเกินไปจะต้องทำการแก้ไขปรับปรุงให้ค่าพีเอชกลับมาอยู่ในจุดที่เหมาะสม ปลาน้ำจืดส่วนใหญ่จะชอบน้ำและดินที่เป็นกลาง ส่วนปลาหรือกุ้งน้ำเค็มจะชอบน้ำที่มีค่า 8.5 อย่างน้อยในช่วงอนุบาลหรือในสองหรือสามสัปดาห์แรกก็จะต้องใช้น้ำทะเลและหลังจากนั้นค่อยๆเปลี่ยนเป็นน้ำจืดจนปลาและกุ้งโตสามารถเลี้ยงแบบน้ำกร่อยได้ ถ้าให้ความสำคัญกับการเตรียมบ่อที่ดีสามารถช่วยลดความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นกับปลาในการให้อยู่รอดปลอดภัยไปได้มากพอสมควร

 

ทั้งดินและน้ำจะต้องทำการตรวจเช็คให้ตระนี่ถี่ถ้วนก่อนที่จะมีการเติมปูนชนิดต่างๆ โดยเฉพาะปูนขาว เพราะถ้าค่าพีเอชอยู่ในช่วงที่เหมาะสมดีแล้วคือมีค่า 7 ตามกระดาษเทียบสีจากชุดตรวจวัดเรายังมัวห่วงที่จะไปใส่ไปเพิ่มปูนด้วยความเคยชินอีก ทีนี้จะทำให้ดินมีค่าพีเอชสูงขึ้นไปจนกลายเป็นด่าง จะยิ่งมีความยากลำบากในการปรับให้ลดต่ำลงมาเสียเวลาเปลืองเงินโดยใช่เหตุจึงควรทำการตรวจสอบให้ดีเสียก่อน ควรใส่ปูนเมื่อตรวจวัดน้ำและดินมีคีาเป็นกรดหรือเปรี้ยวเท่านั้น ถ้าทำเพื่อวัตถุประสงค์อื่นไม่ควรทำ เพราะจะยิ่งไปซ้ำเติมเพิ่มปัญหามากขึ้น หรือใครคิดที่จะใส่ปูนเพื่อหวังฆ่าเชื้อโรคก็ไม่ควรหรือตระหนักให้ดี เพราะเท่าที่ทราบยังไม่เคยมีรายงานหรือวิจัยใดๆที่อ้างว่าปูนขาวสามารถฆ่าเชื้อโรคได้มีแต่เพียงระงับยับยั้งไม่ให้สภาพแวดล้อมเอื้ออำนวยต่อการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์และแบคทีเรียเท่านั้น แต่ไม่ได้ฆ่า คือถ้ามัวแต่ห่วงเรื่องเชื้อโรคอัดปูนขาวเข้าไปมากๆ ไอ้ที่น่าห่วงมากกว่าคือ ลูกปลาตัวเล็กๆจะตายเสียก่อน

 

สิ่งสำคัญอีกสิ่งหนึ่งคือการเตรียมน้ำเขียวและสร้างสารอาหารหน้าดิน (Benthos) จะช่วยให้กุ้งและปลาเจริญเติบโตจากอาหารธรรมชาติ โดยอาศัยสัตว์หน้าดินเป็นอาหารจะช่วยลดต้นทุนในการซื้ออาหารจากท้องตลาดลงไปได้มากอีกทั้งช่วยให้ทั้งกุ้งและปลาเจริญเติบโตเร็วแข็งแรงแบบธรรมชาติ หลังจากเตรียมบ่อโดยทำความสะอาดลอกเลนเก็บเศษไม้ใบหญ้า (Organic Matter) ตรวจวัดปรับปรุงแก้ไขกรด-ด่างจนเหมาะสมแล้ว จึงปล่อยน้ำเข้ามาในนะระยะอนุบาลอาจจะกั้นหรือล้อมคอกผ้าใบหรือปรับพื้นที่ส่วนท้ายบ่อให้ลึกเพื่อกันไว้เป็นบ่ออนุบาลในช่วงเริ่มแรกก็ได้ ระดับน้ำไม่ต้องลึกมากเพราะปลาหรือกุ้งยังเล็กอยู่ ในระยะนี้ควรนำปุ๋ยหมักปุ๋ยคอกนำมาห่อมุ้งเขียวแล้วนำไปปักต้งไว้ตามจุดต่างๆของบ่อ เมื่อเริ่มได้สีน้ำเขียวเป็นที่ต้องการอย่าปล่อยทิ้งไว้จนเขียวเข้มหนืดเกินไป เพราะจะทำให้แพลงค์ตอนดรอปและตายลงเป็นจำนวนมากส่งผลให้อ๊อกซิเจนในบ่อลดลงอย่างฉับพลันจะทำให้กุ้งและปลาตายได้ อาจทิ้งไว้สักสองสามวันก็พอ ไม่ควรใช้ปุ๋ยยูเรียสำหรับมือใหม่เพราะจะมีผลทำให้แอมโมเนียตกค้างปลาตาบอดและตายได้ วันนี้ขออนุญาตบอกกล่าวเล่าให้ฟังเพียงเท่านี้ก่อนนะครับ วันหน้าจะนำมาเล่าให้ฟังต่อกันใหม่ในโอกาสต่อไป

 

มนตรี บุญจรัส

ชมรมเกษตรปลอดสารพิษ www.thaigreenagro.com