บทบาทนักกิจกรรมบำบัดในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง( Chronic obstructive pulmonary disease,COPD )

Chronic obstructive pulmonary disease(โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง)

     กลุ่มโรคที่ทำให้เกิดความผิดปกติของทางเดินหายใจอย่างช้า ๆ จนกระทั่งมีการตีบแคบลงอย่างเรื้อรัง เป็นโรคไม่ติดต่อ 

     มีสาเหตุมาจาก

•การสูบบุหรี่ (80 – 90 %)

•เคยเป็นวัณโรคมาก่อน

•การติดเชื้อ HIV ร่วมกับการสูบบุหรี่

•การใช้ถ่าน ฟืน

•ทำเหมือง

•สูดดมมลพิษนอกอาคาร

•พันธุกรรม

     อาการ

      ถุงลมและหลอดลมจะเสียความยืดหยุ่น ทำให้ลมที่จะเข้าปอดน้อยกว่าปกติ การแลกเปลี่ยนออกซิเจนลดน้อยลง ผู้ป่วยที่เป็นโรคนี้ในระยะเริ่มแรกมักจะไม่มีอาการเมื่อเป็นมากขึ้น อาการก็จะแสดงชัดขึ้นตามลำดับโดยอาการสำคัญที่พบบ่อยๆ ได้แก่ หายใจลำบาก หอบ เหนื่อย และหายใจมีเสียงวี๊ด

      บทบาทนักกิจกรรมบำบัดในผู้ป่วย COPD ได้แก่

   ประเมินคุณภาพชีวิตและความสามารถในการทำกิจกรรมการดำเนินชีวิตเพื่อวางแผนการจัดกิจกรรมการรักษา

    ประเมินและฝึกทักษะการจัดการตนเอง ได้แก่

-ให้คำแนะนำเกี่ยวกับความรู้ความเข้าใจในผลกระทบของ COPD ต่อทักษะชีวิต

-ให้คำแนะนำในการจัดการเวลาในการทำกิจกรรมยามว่างและกิจวัตรประจำวัน

-ให้คำแนะนำในการดูแลตนเอง การทำงาน การเรียนรู้ การเข้าสังคม การพักผ่อน และการนอนหลับ

-ส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีความมั่นใจในความสามารถของตนเอง เพิ่มคุณค่าในตนเอง เพิ่มสัมพันธภาพระหว่างบุคคลและการปรับสิ่งแวดล้อม

    นักกิจกรรมบำบัดฝึกทักษะชีวิตในสิ่งแวดล้อมที่จัดเป็นบ้าน ได้แก่

-การฝึกดูแลตนเอง เช่น ทานอาหาร อาบน้ำ แปรงฟัน แต่งตัว

-การฝึกกิจกรรมที่ต้องใช้ร่างกายส่วนบนกิจกรรมการดำเนินชีวิตในบ้าน

-การฝึกระบบประสาทกล้ามเนื้อที่ต้องใช้ทำกิจกรรมการดำเนินชีวิตในบ้าน

-การฝึกเคลื่อนไหวทำกิจกรรมการดำเนินชีวิตในบ้าน

      กิจกรรมจะไม่ซ้ำซ้อนกับการฟื้นฟูสมรรถภาพทางปอดและการหายใจ ซึ่งประกอบด้วย การรักษาด้วยยา การให้คำปรึกษาโภชนาการและจิตสังคม ออกกำลังกายกล้ามเนื้อเฉพาะส่วน กายภาพบำบัดทรวงอก แนะนำการสงวนพลังงานและการจัดการความเครียด

     การฝึกกิจกรรมควรเป็นลำดับดังนี้

-จากง่ายสู่ยาก

-จากความสำคัญน้อยสู่มาก

-จากความพอใจน้อยสู่มาก

-จากการฝึกใช้ร่างกาย ส่วนแขนสู่ขา

-จากการฝึกใช้ความคิด ส่วนกว้างสู่ลึก

-จากการฝึกใช้ใจ ส่วนตัวสู่ผู้อื่น

-จากการผ่อนคลายสู่การกระทำกิจกรรม