ชีวิตยามอายุ ๗๐ ของผมวนเวียนอยู่กับการทำงานเกี่ยวข้องกับระบบการเรียนรู้ หรือระบบการศึกษา
ผมจึงทบทวนกับตัวเองว่า อะไรคือตัวถ่วงตัวโตๆ ที่ฉุดรั้งการศึกษาไทยให้ล้าหลัง และนำมา ลปรร. โดยผมไม่รับรองว่าความคิดเห็นของผมจะถูกต้องเสมอไป
ตัวถ่วงให้เกิดความล้าหลังของวงการศึกษาไทยได้แก่
๑. การเรียกร้องและการจ่ายเงินเพื่อตำแหน่งทางการศึกษา หากมีจริง เป็นความชั่วร้ายที่กัดกร่อนสังคมไทย และกัดกร่อนวงการศึกษา เริ่มตั้งแต่ตำแหน่ง รมต. ศึกษา ที่ต้องจ่ายให้พรรคการเมือง ตำแหน่งบริหารระดับอื่นๆ ที่ต้องจ่ายแก่ผู้มีอำนาจแต่งตั้ง เป็นตัวบั่นทอนความถูกต้องในสังคมและในวงการการศึกษา และทำให้การดำรงตำแหน่งไม่ได้ขึ้นกับการทำงานเพื่อผลงานที่มีคุณค่าต่อสังคมอย่างแท้จริง
๒. การใช้ระบบประเมินแบบเน้นได้-ตก (summative evaluation) เป็นหลัก ละเลยคุณค่าของการประเมินเพื่อพัฒนา (formative evaluation)
๓. ระบบเลื่อนวิทยะฐานะครูแบบ “ทำผลงาน” ในกระดาษแยกตัวจากผลงานที่แท้จริงคือผลสัมฤทธิ์ของการเรียนรู้ของศิษย์
๔. หลักสูตรแบบ “ครูเป็นศูนย์กลาง” ที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบันเชื่อมโยงกับ “การสอนเป็นศูนย์กลาง” ไม่ใช่การเรียนรู้เป็นศูนย์กลาง
๕. การเรียนแบบ “เน้นวิชา” ไม่ใช่แบบเน้นทักษะการเรียนรู้
๖. การทำหน้าที่ครูที่เน้นสอนวิชาไม่เน้นสอนศิษย์และเน้นสร้างเสริมแรงบันดาลใจในชีวิตของศิษย์
๗. การทำหน้าที่ครูแบบตัวใครตัวมัน ไม่รวมตัวกันออกแบบการเรียนรู้ที่ศิษย์เรียนรู้จากการทำโครงงานเป็นทีม และร่วมกันเรียนรู้และปรับปรุงวิธีทำหน้าที่โค้ชหรือวิทยากรกระบวนการ
๘. แนวความคิดว่าครูคือ “ผู้รู้” แทนที่จะถือว่าครูคือโค้ชหรือวิทยากรกระบวนการจัดและส่งเสริมการเรียนรู้ของศิษย์ และครูรวมตัวกันเป็น “ชุมชนการเรียนรู้ของครู”
๙. ระบบเข้าสู่ตำแหน่งและดำรงตำแหน่งผู้บริหารโรงเรียนแบบที่ผู้อำนวยการโรงเรียนไม่ต้องมีความรู้เกี่ยวกับการเรียนการสอนไม่ต้องมีความสามารถในการแนะนำครูในด้านการจัดการเรียนรู้แก่ศิษย์ไม่ต้องรับผิดชอบต่อผลการเรียนของนักเรียนในโรงเรียน
๑๐. การที่การเมืองเข้าแสวงหาผลประโยชน์จากวงการศึกษาทั้งด้านอำนาจและด้านผลประโยชน์เป็นเงินนี่คือคอรัปชั่นทางการศึกษาที่กัดกร่อนความเจริญของบ้านเมืองอย่างน่าตกใจ
วิจารณ์ พานิช
๔ ม.ค.๕๕
เห็นด้วยกับอาจารย์ทุกข้อครับ
สังเกตว่า ท่านใช้คำว่า "ตัวถ่วง" นั่นหมายถึง แค่เพียงไม่ทำหรือหยุดข้อต่างๆ เหล่านี้ การศึกษาจะดีขึ้นตามลำดับ แต่ถ้าเราสดับแล้วรับเอาปฏิบัติแก้ไข การศึกษาไทยจะไปโรจน์
แก้เรื่องเหล่านี้ไม่ได้ ก็ยากจะเปลี่ยนแปลงการศึกษา ที่เราบ่นๆกันอยู่นี้นะครับ
ตามเข้ามารับความรู้ครับ ;)...
เห็นด้วยอย่างยิ่งครับ พิษภัย10อย่างของท่าน ถ้าไม่รีบแก้ไขปรับโครงสร้างการศึกษาเสียใหม่ เมืองไทยก็จะล้าหลังจะอยู่อันดับท้ายๆของเอเซียครับ
เห็นด้วยอย่างยิ่ง โโยเฉพาะการแสวงหาผลประโยชน์จากอำนาจการบริหารการศึกษา
ผมว่าข้อ ๑๐ เป็นตัวการสำคัญที่ทำให้เกิดข้ออื่นๆ นะครับ เปลี่ยนข้อเดียว ทุกอย่างก็เปลี่ยน เมืองไทยดีหมด ยกเว้นนักการเมืองไทย ครับ
ขอเพิ่มข้อ 11 การย้ายเข้า ย้ายออกของครูข้ามเขต จังหวัด มีการเรียกเก็บเงิน หลายคนต้องกู้หนี้