หมอพื้นบ้าน(หมอยา)


ไม่น่าเชื่อว่า หมอยา รักษาชาวบ้านในชนบทมาหลายสิบปี
ดิฉันได้มีโอกาสไปร่วมเก็บข้อมูลงานวิจัยเกี่ยวกับสมุนไพรพื้นบ้านในภาคอีสาน โดยเก็บข้อมูลในจังหวัดต่าง ๆ ในภาคอีสานค่ะ เช่น ขอนแก่น ร้อยเอ็ด มหาสารคาม  กาฬสินธุ์  ฯลฯ  ดิฉันได้ไปเขตจังหวัดร้อยเอ็ดค่ะ   สิ่งที่เราต้องทำคือ  ไปสัมภาษณ์หมอพื้นบ้านที่รักษาโรคด้วยสมุนไพร  หมอพื้นบ้านที่เรามีข้อมูลในมือจะอยู่ตามหมู่บ้านแถวชนบท ซึ่งแต่ละคนมีอายุมากแล้ว  ที่อยากจะเล่าคือ ไป อ.เสลภูมิค่ะ หมอพื้นบ้านคนนี้อายุ 87 ปี ไม่น่าเชื่อว่าสุขภาพยังแข็งแรง ผิวพรรณดี  สายตามองเห็นไกล ดูแล้วเหมือนจะอายุ 78 ปีด้วยซ้ำ  บ้านของคุณลุงเป็นบ้านไม้หลังเก่า ๆ ยกพื้นสูง แต่ลุกหลานคุณลุงทำที่อยู่ให้เป็นชั้นเดียวติดกับบ้านไม้หลังเก่า  คุณลุงเห็นเรามาหาตอนแรก คำถามที่คุณลุงถามคือ  จะมาจับเหรอ คุณลุงบอกกลัวหลวง(ทางราชการ)จะมาจับหาว่าทำสมุนไพรรักษาคน  เราบอกไม่ใช่ค่ะ  มาขอคำแนะนำและขอความรู้เพื่อเป็นวิทยาทานแก่คนรุ่นหลัง  คุณลุงดีใจ หาน้ำท่ามาต้อนรับ  เราเริ่มสัมภาษณ์คุณลุงแบบกันเอง คุณลุงบอกว่า รักษาคนมาประมาณ 34 ปีแล้ว  ชาวบ้านจะเรียกคุณลุงว่า หมอยา  ส่วนใหญ่คุณลุงจะรักษาโรคสตรี  และโรคกระดูก โรคกะเพาะอาหาร คุณลุงบอกว่าสมุนไพรที่นำมาปรุงและหายากมากคือ ตะไคร้ต้น  ดิฉันสงสัยว่าเป็นตะไคร้ที่เรานำมาปรุงอาหารใช่หรือไม่ คุณลุงบอกไม่ใช่  เป็นต้นไม้ใหญ่ และจะนำลำต้นกับเปลือกมาทำเป็นสมุนไพร  คุณลุงเอาให้ดู เป็นไม้ท่อนใหญ่ค่ะ  พอสูดดมจะมีกลิ่นหอมมาก หอมยิ่งกว่าตะไคร้ที่เรานำมาปรุงอาหารค่ะ  คุณลุงบอก มีสรรพคุณรักษาโรคได้ดี  ต้นที่ว่านี้จะอยู่ตามป่าใหญ่  คุณลุงเก็บรักษาไว้เป็น 10 ๆ ปี กลิ่นก็ยังหอมอยู่ คุณลุงบอกว่าเคยไปเก็บมาจากภูพาน  และแถวป่าจังหวัดสกลนคร สรรพคุณใช้รักษาโรคเลือด โรคสตรี ขับน้ำคาวปลา  แก้วิงเวียน ปวดหัวได้ดี  ยังมีอะไรอีกมากมายจากการไปสัมภาษณ์หมอยา แต่คงเก็บมาลงบันทึกนี้ให้หมดไม่ได้ เพราะยาวมาก  แต่สิ่งที่ได้แง่คิดคือ  สมุนไพรไทยยังมีอีกมากมายที่เราควรเก็บรักษา ก่อนที่ประเทศอื่น ๆ จะมาค้นพบและแอบเอาไปจดลิขสิทธิ์ก่อนค่ะ
หมายเลขบันทึก: 47068เขียนเมื่อ 29 สิงหาคม 2006 13:33 น. ()แก้ไขเมื่อ 10 มิถุนายน 2012 21:07 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (7)
ว่างๆถ้ามีเวลา เล่าให้ฟังในบันทึกบ้างนะครับ ไปถึงร้อยเอ็ดทั้งที น่าจะมีเกร็ดน่ารู้ให้คุณอ้อเล่าได้หลายบันทึกเลยทีเดียว

อ่านแล้วมีความรู้สึกว่า ทุกคนมีมิตรภาพและจิตใจงดงานดีนะค่ะ

  • ขอบคุณนายบอนอีกแล้วที่แวะมาให้กำลังใจ มีเรื่องเล่าอีกมากเหมือนกันสำหรับการไปผจญภัยที่ร้อยเอ็ด(ที่บอกว่าไปผจญภัย เพราะต้องขับรถไปตามหาหมอยาพื้นบ้านในท้องถิ่นชนบทที่เราไม่คุ้นเคย)
  • ขอบคุณนิติกรปารินุช ที่เข้ามาฝากรอย เป็นการเริ่มต้นด้วยมิตรภาพที่ดีค่ะ
ไปขับรถแถวเสลภูมิเป็นยังไงบ้างล่ะครับ ไปแถวๆที่เส้นทางลูกรังหรือเปล่าหนอ
  • ใช่แล้วละคะ เป็นถนนลูกรัง และเส้นทางเล็กมาก  ตอนขับรถไปและยังหาหมู่บ้านไม่เจอ ยังนึกในใจเล่น ๆ ว่า  เราจะต้องออกจากที่นี่ก่อนตะวันตกดิน ขนาดนั้นเลยนะ

สวัสดีค่ะ

เรื่องสมุนไพรไทยนี่ ดิฉันเห็นด้วยมาก ต้องรีบจดค่ะ

สมุนไพรไทยยังมีอีกมากมายที่เราควรเก็บรักษา ก่อนที่ประเทศอื่น ๆ จะมาค้นพบและแอบเอาไปจดลิขสิทธิ์ก่อนค่ะ

ผมแพทย์แผนไทยรุ่นใหม่เห็นด้วยอย่างยิ่งในการอนุรักษ์สมุนไพรและภูมิปัญญาท้องถิ่น

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท