เมื่อวันที่ ๒ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๕๔ ข้าพเจ้าได้ขอติดตามน้องหนิงและพี่หน่อยน้อยๆ ไปเป็นวิทยากรในโครงการลด ละ เลิก สุราที่บ้านสะแนน ตำบลขุมเงิน ซึ่งถูกเลือกเป็นพื้นที่นำร่องของการทำวิจัย
เส้นทางในหมู่บ้านค่อนข้างวกวน...กว่าเราจะไปถึงที่นัดหมายก็ใช้เวลามากพอสมควรกับการหลงทางและคอยจอดถามทางไปเรื่อยๆ
ในหมู่บ้านนี้เป็นพื้นที่ของการดื่มสุราอย่างมาก และส่งผลต่อสภาพการเปลี่ยนทางจิตใจจนกระทั่งป่วยเป็นผู้ป่วยทางจิตเวชและเป็นโรษพิษสุราเรื้อรัง
ในขณะที่ข้าพเจ้านั่งมอง...สังเกตการณ์ ผู้เข้าร่วมอบรม
บุคคลที่เพิ่งดื่มในระยะต้นๆ จะมาเข้าร่วมน้อย ที่มาก็อาการหนักเรื้อรังและมีอาการทางจิต ที่เหลือก็จะเป็นผู้หญิง และแกนนำหมู่บ้าน ทำให้เห็นเลยว่าการตระหนักรู้ในเรื่องดังกล่าวค่อนข้างน้อย ... นั่นอาจเป็นเพราะว่านี่คือ ปัญหาเรื้อรังที่ทำให้คนในชุมชนเบื่อหน่าย...ต่อปัญหาดังกล่าวจนขาดพลังใจในการเข้ามาแก้ไข
สิ่งที่พึงทำอย่างเร่งด่วนคือ...การปลุกพลังใจของคนพื้นที่ที่ยังมีกำลังใจ ให้ลุกขึ้นมาอย่างฮึกเหิม อยากจะคิดแก้ไขและเยียวยาชุมชน(๑)
จากนั้นจึงค่อยๆ เคลื่อนไปสู่กลุ่มที่ week หรือที่อ่อนเรี่ยวแรง เช่น...ครอบครัวหรือเครือญาติที่มีการดื่มสุรา (๒)
ค้นหาคนต้นแบบที่เปี่ยมพลัง
จัดพบและพูดคุยกันบ่อยๆ...
จากนั้นแทรกกระบวนการลงไป (Intervention)
ทำหมุนวน - ปรับปรุง - แก้ไข - เรียนรู้...ต่อเนื่องซึ่งอาจใช้ระยะเวลาพอสมควรเพราะนี่คือเรื่องของการเปลี่ยนแปลงเชิงพฤติกรรม หากเราต้องการพฤติกรรมคงทนก็คงต้องอาศัยเวลาไม่ต่ำกว่าหนึ่งปี
๑๐% คือแกนนำ ๒๐% คือ อสม. (ซึ่งมีดื่มบ้างในบางราย) ๔๐% คือสตรีและคนชรา ๓๐% คือผู้ที่ดื่มสุรา...ซึ่งคละกันทั้งผู้ที่เลิกได้ อยากจะเลิก และไม่อยากจะเลิก...
การไปร่วมเรียนรู้ครั้งนี้ ...
หากสังเกตก็น่าจะเป็นการใส่กระบวนการ เพราะได้ยินแว่วๆ จากทางผู้จัดว่า ...เคยมีการทำประชาคมหมู่บ้านมาแล้ว
สิ่งที่เพิ่มเติมในวันนี้ คือ การใส่องค์ความรู้ในเรื่องของสุรากับสมอง...และการเจ็บป่วยทางจิตใจ ทำให้ได้รับความสนใจจากผู้ที่ดื่มสุราพอสมควรแต่ก็เป็นช่วงระยะเวลาสั้นๆ
ซึ่งก่อนหน้านี้เป็นการบรรยายธรรมจากพระอาจารย์...ในเรื่องทุกข์ที่เกิดจากการดื่มสุรา
ถือได้ว่า...
กระบวนการวันนี้คือ การให้อาหารสมองแก่ผู้เข้าร่วมอบรม หรือที่เราคุ้นชินกับคำว่า "องค์ความรู้" นั่นเอง
...
๒ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๕๔
ไม่มีความเห็น