๓.๔. ตำบลสันโค้ง
คำว่า “สันโค้ง” เป็นลักษณะของสภาพพื้นที่เป็นที่เนินดอน ประกอบกับการตัดเส้นทางสายแม่ต๋ำ-เชียงคำ ผ่านบริเวณดังกล่าวเป็นลักษณะของเส้นโค้ง จึงได้ชื่อว่า “สันโค้ง”
ตำบลสันโค้ง ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๔ และยกฐานะเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลเมื่อวันที่ ๑๙ มกราคม ๒๕๓๙ มีพื้นที่ทั้งหมด ๘๕ ตารางกิโลเมตร มีระยะทางห่างจากตัวอำเภอ ๖ กิโลเมตร และห่างจากตัวอำเภอเมือง ๒๓ กิโลเมตร มีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ และทิศใต้ ติดกับตำบลดงสุวรรณ อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันออก ติดกับอำเภอปง ทิศตะวันตก ติดกับตำบลสว่างอารมณ์ และตำบลดอนศรีชุม อำเภอดอกคำใต้ มีหมู่บ้านที่มีที่มาและน่าสนใจ ดังนี้
นอกจากนั้นแล้วยังมีบ้านสันป่าตอง บ้านใหม่ราษฎร์บำรุง บ้านใหม่พัฒนา บ้านชาติภูไท บ้านห้วยทรายแก้ว บ้านใหม่สันกลาง และบ้านใหม่ดอนเจริญ
๓.๕. ตำบลดงสุวรรณ
คำว่า “ดงสุวรรณ” เดิมชื่อว่า “บ้านดง” เพราะมีการอนุรักษ์ต้นไว้ขนาดใหญ่เอาไว้ ต่อมาเมื่อเป็นตำบลจึงตั้งชื่อว่าดงสุวรรณ ก่อนหน้านี้ชาวบ้านปลูกบ้านเรือนอยู่ลึกเข้าไปตามป่าบ้าง ทุ่งนาบ้าง แต่เมื่อมีถนนสายพะเยา-เชียงคำ ก็ย้ายมาปลูกตามริมถนนเพื่อความสะดวกในการสัญจร
ตำบลสุวรรณ เป็นตำบลที่ยกฐานะเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล เมื่อวันที่ ๑๖ ธันวาคม ๒๕๓๙ ที่ตั้งอยู่ห่างจากอำเภอดอกคำใต้ ๑๑ กิโลเมตร ห่างจากตัวจังหวัด ๒๔ กิโลเมตร มีเนื้อที่ทั้งหมด ๔๐,๖๒๕ ไร่ หรือ ๖๕ ตารางกิโลเมตร มีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ ติดกับตำบลป่าซาง อำเภอดอกคำใต้ ทิศใต้ ติดกับตำบล สันโค้ง อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันออก ติดกับตำบลจุน อำเภอจุน ทิศตะวันตก ติดกับตำบลแม่อิง อำเภอภูกามยาว
คำขวัญประจำตำบลดงสุวรรณ
ดงสุวรรณ เสื่อไม้ไผ่ ไร่ข้าวโพด มีประโยชน์มหาศาลลานหนองขวาง
ถิ่นไม้กวาด งานฝีมือ เลื่องลือนาน ร่วมสร้างงาน สร้างคนดี มีคุณธรรม
มีหมู่บ้านที่มีที่มาและน่าสนใจ ดังนี้
นอกจากนั้นแล้วยังมีบ้านดง บ้านดงใหม่ บ้านห้วยโปร่ง บ้านกองแล บ้านห้วยดอกเข็ม บ้านดงหลวง บ้านดงครก บ้านสันป่าสัก บ้านสันติธรรม
๓.๖. ตำบลดอกคำใต้
คำว่า “ดอกคำใต้” เป็นชื่อของดอกไม้ชนิดหนึ่งมีสัณฐานกลม สีเหลือง มีกลิ่นหอม ภาษากลางเรียก “กระถิน” ซึ่งชื่อนี้ไปคล้องกับบ้านดอกคำใต้ อำเภองาว จังหวัดลำปาง มีผู้สันนิษฐานว่าชาวบ้านน่าจะอพยพมาจากบ้านดอกคำใต้ อำเภองาวแล้วนำดอกไม้มาด้วย (ทัศนะของพระมงคลวัฒน์)
ตำบลดอกคำใต้ มีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ ติดกับตำบลสว่างอารมณ์ อำเภอดอกคำใต้ ทิศใต้ ติดกับตำบลจำป่าหวาย อำเภอเมือง ทิศตะวันออก ติดกับตำบลสว่างอารมณ์ และตำบลบุญเกิด อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันตก ติดกับตำบลท่าวังทอง อำเภอเมือง ปัจจุบันมีเขตปกครอง จำนวน ๑๐ หมู่บ้าน คือ บ้านเหมืองล้อม บ้านสันกลาง บ้านบวก มะหนิ้ว บ้านฝั่งหมิ่น บ้านดอนสนาม บ้านเจริญราษฎร์ บ้านสันจกปก บ้านสันป่าเป้า
๓.๗. ตำบลบุญเกิด
คำว่า “บุญเกิด” เป็นชื่อวัดที่มีพ่อบุญ ได้บริจาคที่ดินสร้างวัดในปี ๒๔๓๔ ชาวบ้านจึงให้ชื่อว่า บุญเกิด เพื่อเป็นอนุสรณ์
เป็นตำบลเกิดใหม่ แยกมาจากตำบลดอกคำใต้ มีคนกล่าวว่าเป็นเขตเศรษฐกิจที่สำคัญของอำเภอดอกคำใต้เลยทีเดียว โดยอาศัยชื่อวัดบุญเกิดตั้งชื่อชุมชนมีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ ติดกับตำบลดอกคำใต้ และตำบลสว่างอารมณ์ อำเภอดอกคำใต้ ทิศใต้ ติดกับตำบลคือเวียง อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันออก ติดกับตำบลบ้านถ้ำ อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันตก ติดกับตำบลดอกคำใต้ อำเภอดอกคำใต้ และตำบลจำป่าหวาย อำเภอเมือง มีหมู่บ้านที่มีที่มาและน่าสนใจ ดังนี้
นอกจากนี้ยังมีบ้านสายลมโชย บ้านร่มโพธิ์งาม บ้านบุญเกิด บ้านหัวฝาย บ้านศูนย์พัฒนา บ้านใหม่พัฒนา
๓.๘. ตำบลหนองหล่ม
คำว่า “หนองหล่ม” หมายถึง หนองน้ำ คำว่าหล่มคือเป็นลักษณะโคลนตม และเป็นพื้นที่ชุ่มนำ บริเวณดังกล่าวเป็นหนองน้ำที่มีน้ำผุดไหลออกมาตลอดปีตามตำนานเล่าว่าช้างผู้ก่ำงาเขียว เมื่อตกมันไล่ฆ่าคนในเวียงห้าว แล้วถูกพรานจากเมืองน่านไล่ฆ่าแล้ววิ่งหนีไปติดหล่มและถูกฆ่าตายในหนองน้ำแห่งนี้ ฝนจึงตก ๗ วัน ๗ คืน และไหลพัดพาเอาซากช้างไหลไปตามลำน้ำต่อมาจึงเรียกลำน้ำดังกล่าวว่า “ลำน้ำร่องช้าง” เป็นลำน้ำสำคัญของชาวอำเภอดอกคำใต้[1]
ตำบลหนองหล่ม เป็นตำบลที่แยกมาจากตำบลปิน เมื่อวันที่ ๑๐ มิถุนายน ๒๕๒๐ โดยอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัดพะเยาและมีระยะทางห่างจากตัวอำเภอดอกคำใต้ ๒๒ กิโลเมตร ห่างจากตัวอำเภอเมือง ๓๖ กิโลเมตร มีพื้นที่ ๑๗๖.๖๓ ตารางกิโลเมตร หรือ ประมาณ ๑๑๐,๓๙๓.๗๕ ไร่
มีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ ติดกับตำบลบ้านถ้ำ อำเภอดอกคำใต้ ทิศใต้ ติดกับตำบลบ้านปิน อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันออก ติดกับตำบลบ้านสระ อำเภอเชียงม่วน และตำบลปง อำเภอปง ทิศตะวันตก ติดกับตำบลบ้านปิน อำเภอดอกคำใต้
คำขวัญประจำตำบลหนองหล่ม
ผาช่อตั้งตระหง่าน ตำนานจ๊างปู้ก่ำงาเขียว[2] ยึดเหนี่ยวครูบาคำ
หนองน้ำคู่บ้าน สืบสานวัฒนธรรม เลิศล้ำเจ้าพ่อคำปวน
มีหมู่บ้านที่มีที่มาและน่าสนใจ ดังนี้
นอกจากนี้แล้วยังมีบ้านใหม่เหนือ บ้านใหม่พัฒนา บ้านปางงุ้น บ้านหนองหล่ม บ้านร่วมจิต
๓.๙. ตำบลบ้านปิน
ตำบลบ้านปิน ตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๖๐ คำว่า ปิน คือต้นมะตูม ชาวบ้านเรียก หม่าปิน (ภาษาถิ่น) หรือ มะปิน ใช้ประโยชน์หลายอย่าง เช่น ใช้เป็นกาวติดกระดาษก็ได้ หรือใช้เป็นยาสมุนไพรก็ดี
มีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ ติดกับตำบลบ้านถ้ำ อำเภอดอกคำใต้ ทิศใต้ ติดกับอำเภองาว จังหวัดลำปาง ทิศตะวันออก ติดกับตำบลหนองหล่ม อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันตก ติดกับตำบลจำป่าหวาย อำเภอเมือง
คำขวัญประจำตำบลบ้านปิน
บ้านปินเมืองคนดีมีน้ำใจ ร่องสักสวยสด ใสไร้มลพิษ
พระธาตุจอมคีรีเวียงหม้ายแหล่งร่วมจิต ทุกชีวิตกายใจใฝ่พัฒนา
มีหมู่บ้านที่มีที่มาและน่าสนใจ ดังนี้
นอกจากนี้แล้วยังมีบ้านปินใต้ บ้านปินเหนือ บ้านงิ้วงาม บ้านปินพัฒนา บ้านสันติพัฒนา
วัดต้นต้อง มีทัศนะอยู่ ๒ แนวคิด คือวัดต้นมะต้อง ที่มี ต้นต้อง หรือภาษาไทยกลางว่าต้นกระท้อน อีกทัศนะหนึ่งก็คือ เป็นวัดที่มีบ้านเริ่มก่อตั้ง คือเริ่มแรกในการสร้างหมู่บ้าน โดยเรียกว่า ต้นตั้ง ต่อมาเรียกเพี้ยนเป็นวัดต้นต้อง
๓.๑๐. ตำบลป่าซาง
คำว่า “ป่าซาง” มี ๒ ทัศนะ คือทัศนะที่หนึ่งบอกว่าบ้านแห่งนี้เดิมอพยพมาจากบ้านป่าซาง อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน ซึ่งผู้ที่อพยพมาโดยมากเป็นลูกหลายของครูบาเจ้าศรีวิชัย นักบุญแห่งล้านนาไทย อีกทัศนะหนึ่งบอกว่า บริเวณแห่งนี้มีต้นซางขึ้นเป็นจำนวนมาก
ตำบลป่าซาง ห่างจากอำเภอเมืองพะเยาประมาณ ๓๒ กิโลเมตร ห่างจากตัวอำเภอ ๑๕ กิโลเมตร โดยแยกออกมาจากตำบลห้วยลาน เมื่อวันที่ ๑๑ ตุลาคม ๒๕๒๗ มีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ ติดกับตำบลห้วยลาน อำเภอดอกคำใต้ ทิศใต้ ติดกับตำบล ดงสุวรรณ อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันออก ติดกับตำบลจุน อำเภอจุน ทิศตะวันตก ติดกับตำบลดงเจน อำเภอภูกามยาว
คำขวัญประจำตำบลป่าซาง
บ้านเมืองคนดี สตรีอ่อนหวาน ลูกหลานครูบาศรีวิชัย
มากมายปลานา ข้าวปลาอุดมสมชื่อป่าซาง
มีหมู่บ้านที่มีที่มาและน่าสนใจ ดังนี้
นอกจากนั้นยังมีบ้านค่าเหนือพัฒนา บ้านสันทราย บ้านค่าพัฒนา บ้านค่าล่าง บ้านค่าบน บ้านสันป่าม่วง บ้านดอนตัน บ้านศรีเมืองมูล
๓.๑๑. ตำบลคือเวียง
มีตำนานว่าบริเวณดังกล่าวเป็นเวียง หรือชุมชนเก่าแก่ ชื่อว่าเวียงห้าว โดยยังคงสภาพเป็นคูคลองและซากอิฐ ปรากฏอยู่
ตำบลคือเวียง ตั้งเมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๖ โดยแยกมาจากตำบลปิน และตำบลบ้านถ้ำ ห่างจากอำเภอดอกคำใต้ ๑๕ กิโลเมตร มีพื้นที่ ๓๔,๕๒๐ ไร่ หรือ ๓๓.๖๓ ตารางกิโลเมตร พื้นที่การเกษตร ๑๘,๔๑๓ ไร่
มีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ ติดกับตำบลบุญเกิด อำเภอดอกคำใต้ ทิศใต้ ติดกับตำบลปิน อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันออก ติดกับตำบลบ้านถ้ำ อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันตก ติดกับตำบลจำป่าหวาย อำเภอเมือง
มีหมู่บ้านที่มีที่มาและน่าสนใจ ดังนี้
ชื่อว่าบ้านโพธิ์ทอง
นอกจากนี้แล้วยังมีบ้านไผ่ทอง บ้านร่มโพธิ์ บ้านทุ่งพัฒนา บ้านปางเจริญศึกษา
๓.๑๒. ตำบลสว่างอารมณ์
ตำบลนี้ตั้งตามชื่อที่คนจากจังหวัดราชบุรีมาสร้างไว้ว่า “วัดสว่างอารมณ์” ตำบลสว่างอารมณ์ เป็นตำบลที่แยกมาจากตำบลดอนศรีชุม หมู่บ้านส่วนใหญ่อยู่ในเขตเทศบาลอำเภอดอกคำใต้ มีอาณาเขตดังนี้ ทิศเหนือ ติดกับตำบลแม่อิง อำเภอภูกามยาว และตำบลดงสุวรรณ อำเภอดอกคำใต้ ทิศใต้ ติดกับตำบลดอนศรีชุม อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันออกติดกับตำบลสันโค้ง อำเภอดอกคำใต้ ทิศตะวันตก ติดกับตำบลดงเจน อำเภอภูกามยาว และตำบลดอกคำใต้ อำเภอดอกคำใต้
คำขวัญตำบลสว่างอารมณ์
สุดร่องช้าง นามร่องจว้า หนองขวางทั่วถิ่นอาศัย
สามัคคีมีน้ำใจ มากหมวกไซ แลสาวงาม
มีหมู่บ้านที่มีที่มาและน่าสนใจ ดังนี้
นอกจากนั้นยังมีบ้านบุญโยชน์ บ้านศรีชุม บ้านสว่างอารมณ์ บ้านไชงาม บ้านดอนศรีชุม
ไม่มีความเห็น