สามก๊ก สุดยอดความเรียงประเภทนิทาน
สามก๊ก สุดยอดความเรียงประเภทนิทาน
สมัยก่อนกวีไทยนิยมแปลเรื่องจากวรรณคดีสันสกฤตเป็นส่วนใหญ่ การแปลหนังสือสามก๊กจากต้นฉบับภาษาจีนเป็นภาษาไทยจึงนับเป็นก้าวแรกของการแปลเรื่องภาษาจีน สามก๊กเป็นประวัติปนตำนานจีนในตอนปลายราชวงศ์ฮั่นสมัยพระเจ้าเลนเต้ บ้านเมืองจีนแตกแยกเป็นก๊กต่างๆ ผู้แต่งเป็นนักปราชญ์จีนชื่อว่าล่อกวนตง โดยมีเม่าจงกังและกิมเสี่ยถ่างเติมแต่งแก้ไขในเวลาต่อมา เนื้อเรื่องยืดยาวถึง 120 ตอน สามก๊กมีชื่อเรียกในภาษาจีนว่า สามก๊กจี่ หรือ จดหมายเหตุเรื่องสามก๊ก เจ้าพระยาพระคลัง (หน) แปลสามก๊กเป็นภาษาไทยในสมัยรัชกาลที่ 1 นอกจากนี้ยังมีผู้แปลเป็นภาษาต่างๆ เช่น อังกฤษ ฝรั่งเศส ละติน เขมร มลายู ญี่ปุ่น เกาหลี ญวน และสเปน
สำนวนโวหารของเรื่องสามก๊กนับว่าคมคายและเป็นคติสอนใจทำให้มีผู้นิยมอ่านอย่างแพร่หลาย เมื่อนำเรื่องสามก๊กมาสร้างเป็นภาพยนตร์ ก็นับได้ว่าเป็นภาพยนตร์ที่ยิ่งใหญ่ โอฬารตระการตา แต่ทว่าน่าเสียดายที่ไม่อาจถ่ายทอดสำนวนโวหารที่ลึกซึ้งกินใจได้
เพื่อให้นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ซึ่งเรียนเรื่องสามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ ได้ศึกษาสำนวนโวหารจากสามก๊กตอนอื่นบ้าง จึงขอหยิบยกสำนวนโวหารมาให้ศึกษากันพอเป็นสังเขป
ตั๋งโต๊ะกับลิโป้ ตอน ตั๋งโต๊ะตั้งตัวเป็นใหญ่
“ ตัวเรานี้อุปมาเหมือนทำนาตกกล้าลงแล้วฝนแล้ง กล้านั้นใบแดงไป ซึ่งท่านมาหาเราบัดนี้เหมือนฝนตกลงห่าใหญ่ น้ำท่วมเลี้ยงต้นกล้าชุ่มชื่นขึ้น ใบนั้นเขียวสดขึ้น”
อ้วนเสี้ยวกับโฮจิ๋น ตอน ฆ่าเกนหวนหัวหน้าขันที
“ซึ่งฆ่าเกนหวนเสียนั้นเหมือนหนึ่งฟันต้นหญ้าจะให้ตาย ขันทีสิบคนเหมือนหนึ่งต้นหญ้า ตายแต่ต้นนั้นเห็นไม่สิ้นเชิง รากก็จะงอกแทนขึ้นมา ภายหน้าไปเห็นอันตรายจะมีแก่ท่านเป็นมั่นคง”
นางเตียวเสี้ยนขับเพลงให้ตั๋งโต๊ะฟัง ตอน คิดอุบายทำลายตั๋งโต๊ะ
“พริกไทยนั้นเม็ดเล็กก็จริง ถ้าลิ้มเข้าไปถึงลิ้นแล้วก็จะมีพิษเผ็ดร้อน”
เล่าปี่พูดกับเตียวหุย ตอน เตียวหุยจะเชือดคอตาย
“ คำโบราณกล่าวไว้ว่า ธรรมดาภรรยาอุปมาเหมือนอย่างเสื้อผ้า ขาดแลหายแล้วก็จะหาได้ พี่น้องเหมือนแขนซ้ายขวา ขาดแล้วยากที่จะต่อได้”
โจโฉพูดกับทหาร ตอน จูล่งฝ่าทัพรับอาเต๊า
“เล่าปี่ครั้งนี้อุปมาเหมือนปลาอยู่ในถัง เสือตกอยู่ในหลุม ถ้าแลจะละเสียให้เล็ดลอดหนีไปได้บัดนี้ ก็เหมือนปล่อยเสือเข้าป่า ปล่อยปลาลงมหาสมุทร ทหารทั้งปวงจงช่วยกันเขม้นขะมักจับตัวเล่าปี่ให้จงได้”
โจโฉพูดกับที่ปรึกษา ตอน โจโฉนัดซุนกวนให้ไปพบ
“บัดนี้เล่าปี่ไปตั้งอยู่ ณ เมืองกังแฮแล้ว นานไปข้างหน้าเห็นว่าจะเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน เข้ากับเมืองตองง่อ จำจะรีบกำจัดเสียเหมือนหญ้าแพรก ถ้ามิรีบชำระเสียก็จะงอกมากออกเป็นพืดติดผูกพันกันไป”
จำเต๊กกับโจโฉ ตอน อุยกายรับอาสาซ้อนกลโจโฉ
“ อันน้ำใจอุยกายกับข้าพเจ้า อุปมาเหมือนทารกอยากนม ฝ่ายตัวท่านเหมือนมารดา อุยกายกับข้าพเจ้าซึ่งตั้งใจมาหาท่าน เหมือนทารกมีความยินดีซึ่งจะได้กินนมมารดา”
อองลุยเขียนหนังสือเตือนเล่าเจี้ยง ตอน เล่าเจี้ยงจะเชิญเล่าปี่เข้าเมืองเสฉวน
“ ยาดีกินขมปาก แต่เป็นประโยชน์แก่คนไข้ คนซื่อกล่าวคำไม่เพราะหู แต่เป็นประโยชน์แก่กาลภายหน้า”
โจโฉขับเพลงให้ทหารฟัง ตอน เตรียมทัพเรือรบกับซุนกวน
“อันธรรมดาภูเขาก็มักสูง ธรรมดาน้ำในมหาสมุทรก็ลึก ฝ่ายน้ำใจคนทั้งปวงนั้นเล่า ก็รักที่จะหาความรู้”
สุมาเต็กโชกับเล่าปี่ ตอน เล่าปี่ปรึกษาจะสืบหาผู้มีปัญญา
“ โบราณท่านกล่าวไว้แต่ก่อนว่า สิบคนจะหาผู้กล้าหาญได้คนหนึ่ง ร้อยคนจะหาผู้มีสติปัญญาได้คนหนึ่ง”
ฮัวหยงกับตั๋งโต๊ะ ตอน ฮัวหยงอาสาตั๋งโต๊ะไปฆ่าซุนเกี๋ยน
“ซึ่งจะฆ่าไก่แลจะเอามีดฆ่าโคมาฆ่านั้นไม่ควร”
ตั๋งโต๊ะกับซุนซอง ตอน ตั๋งโต๊ะจะทิ้งเมืองตกเอี๋ยงไปตั้งเมืองเตียงอัน
“เราจะทำนุบำรุงราชสมบัตินี้เป็นการใหญ่หลวง อุปมาเหมือนโค่นต้นไม้ทำไร่ จะคิดเสียดายต้นไม้อยู่แล้วก็ไม่ได้ข้าวกิน”
จิวยี่กับขงเบ้ง ตอน จิวยี่ป่วยเนื่องจากวิตกว่าอุบายเผาทัพเรือโจโฉจะไม่สำเร็จ
“ธรรมดาเกิดมาเป็นมนุษย์ อันโรคและความตายนั้นจะกำหนดวันมิได้”
ฮันบกกับเก๋งบู เมื่อฮันบกจะชวนอ้วนเสี้ยวเข้าเมืองกิจิ๋ว
“อนึ่งโบราณว่าไว้ ถ้าเห็นผู้ใดมีสติปัญญา ก็ให้ผู้มีความคิดน้อยคำนับผู้มีปัญญา”
ยังมีสำนวนโวหารอันคมคายแฝงคติสอนใจอีกเป็นอันมากในสามก๊ก สุดยอดความเรียงประเภทนิทาน หนังสือที่นักอ่าน นักคิด นักปกครอง นักบริหารไม่ควรพลาด
ความเห็น (5)
สวัสดีปีใหม่...สานสายโซ่
คล้องใจโกทูโนว์ไว้แน่นเหนียว
รักผูกพัน ชื่นชม กันกลมเกลียว
ประเดี๋ยวเดียว วันวาร ผ่านอีกปี
กราบขอพร พระไตรรัตน์ พิพัฒน์ผล
โกทูโนว์ ทุกคน จงสุขศรี
อายุ วรรณะ สุขะ ดี
พละมี ปัญญา ทรัพย์ นับอนันต์
คิดสิ่งใด ได้สม อารมณ์จิต
พลันสัมฤทธิ์ ได้จริง ทุกสิ่งสรรพ์
ทั้งครอบครัว หลานลูก คนผูกพัน
เกษมสันต์ ถ้วนหน้า พาชื่นบาน
มีลูกชาย ทุกราย ได้พึ่งพิง
มีลูกหญิง ได้ดี มีหลักฐาน
มีคนรัก รักแท้ แน่วแน่นาน
มีเพื่อนบ้าน มีน้ำจิต มิตรไมตรี
มีเจ้านาย ใจแน่นหนัก รักลูกน้อง
มีลูกน้อง ปรองดอง รักลูกพี่
มีครูบาอาจารย์ท่านใจดี
มีศิษย์ที่ กตัญญู ครูของตน
ให้ปีเถาะ เหมาะสม เริงรมย์รื่น
ทุกวันคืน ทำสิ่งใด ก็ได้ผล
ปวงทุกข์โศกโรคภัยอย่าได้ยล
ชื่นกมลในปีห้าสี่เทอญ
เป็นบันทึกที่ยอดเยี่ยมมากครับ
เห็นจริงดังว่าครับ แต่ไม่เคยอ่านจบสักที เคยดูละครทีวีรอบกว่าๆ
นำภาพสวยมาฝากครับ
ผมเห็นเรื่องสามก๊กแล้วอดไม่ได้ต้องเลาะๆเลียบเคียงดูหน่อย อ่านแล้วยังสนุกได้ความคิดเหมือนเดิมครับ
ตัวผมเองนับว่าเป็นคนที่ชอบอ่านสามก๊กมากครับ ซึ่งชอบมาตั้งแต่สมัยประถมแล้ว แต่ก็ต้องยอมรับจริงๆนะครับ ที่ยังมีบทสนทนาในบางช่วงบางตอนที่ตกหล่นไป ทำให้ได้ความรู้เพิ่มอีกโขเลยครับ นับว่าเป็นบันทึกที่มีประโยชน์มากครับ