โรงเรียนขนาดเล็ก

ครู & โรงเรียนขนาดเล็ก

ในช่วงที่ผมบรรจุเป็นศึกษานิเทศก์ใหม่ๆ มีความอยากรู้อยากเห็นสภาพของโรงเรียนที่ตนเองรับผิดชอบ ที่สำคัญคือต้องการศึกษาสภาพปัจจุบัน/ปัญหาของโรงเรียน ตามขอบข่ายหน้าที่ ที่รับผิดชอบ วันที่ออกนิเทศ ได้เดินทางด้วยรถยนต์ของ สพท.ไปที่โรงเรียนขนาดเล็กแห่งหนึ่งโดยไม่ได้บอกล่วงหน้าเพราะอยากเห็นสภาพจริงของโรงเรียนเพื่อหาแนวทางช่วยเหลือ เกี่ยวกับการจัดกระบวนการเรียนรู้ในโรงเรียนขนาดเล็ก
โรงเรียนแห่งนี้ ตามแผนที่ที่ผมศึกษามาอยู่ห่างไกลจากเขตฯมาก การเดินทางช่วงแรกๆ เป็นถนนลาดยางอย่างดี บรรยากาศข้างทางเขียวชอุ่ม ทิวทัศน์สวยงามมาก จนอดไม่ได้ที่จะต้องบันทึกภาพข้างทางด้วย แต่เมื่อใกล้ถึงโรงเรียนประมาณ 4 กิโลเมตร ถนนขรุขระ จนคนขับรถ สพท. บ่นว่าอยู่เขตก็ดีแล้วออกมาทำไมก็ไม่รู้ (เขาคงเหนื่อยจากการทำงาน) ใช้เวลาในการเดินทางมากพอสมควร ถึงโรงเรียนก็ประมาณ 10 นาฬิกา เห็นเด็กวิ่งเล่นกัน สนุกสนาน แต่ไม่เห็นมีครูอยู่แถวนั้น จึงได้ถามเด็กนักเรียนว่า คุณครูอยู่ไหมครับ ? นักเรียนตอบว่าครูอยู่แปลงเกษตรหลังโรงเรียน

                                                         อาคารเรียนโรงเรียนขนาดเล็ก

          ผมเดินดูรอบๆบริเวณโรงเรียนก็สะอาดดี อาคารเรียนชั้นเดียวดูโล่ง เพราะมีนักเรียนน้อย เสียงอ่านหนังสือกันเสียงดัง เมื่อผ่านไปดู เห็นนักเรียนรุ่นพี่พานักเรียนรุ่นน้องอ่านภาษาไทยในกระดานที่ครูเขียนไว้ ผมนึกในใจว่า ครูไม่สอนหรือยังไง ปล่อยให้นักเรียนสอนกันเอง
         ไม่นานนัก ชายวัยกลางคนเดินเข้ามาถามผมว่า “มาหาใครครับ” ผมบอกว่ามาหา ผอ. ท่านจึงไปตามมาให้ ท่านผอ. มองดูแล้วไม่เหมือนผู้บริหารโรงเรียนเลย เพราะท่านแต่งกายด้วยเสื้อผ้าแบบธรรมดาๆ ดูแล้วเหมือนชาวบ้านมากกว่า ท่านเดินเข้ามาและยกมือไหว้ “ สวัสดีครับ ท่าน ศน.”( ท่านกับผมไม่เคยพบกันมาก่อน แต่ที่ท่านทักถูกเพราะผมติดแผ่นป้ายชื่อ และตำแหน่งไว้ที่หน้าอก) ท่านขอโทษที่ไม่ได้มาต้อนรับ ผมบอกท่านว่า ไม่เป็นไร ผมมาเยี่ยมให้กำลังใจ บังเอิญปวด....จึงถาม “ ห้องน้ำอยู่ไหน? ” ท่านให้ นักการฯพาไปซึ่งก็อยู่ไม่ไกลจากอาคารมากนัก เมื่อผมเดินเข้าไปในห้องน้ำ กำลังจะทำธุระส่วนตัว ก็บังเอิญเหลือบไปเห็นสิ่งไม่น่าดูขดอยู่ในโถส้วมสีเหลืองอร่าม ส่งกลิ่นพอสมควร(ขออภัย ถ้าท่านกำลังรับประทานอาหาร)เห็นแล้วทำให้หายจากอาการปวด...ทันที และเดินออกมาจากห้องน้ำด้วยท่าทางเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น เมื่อพบท่าน ผอ. ผมบอกกับท่าน
“ ท่าน ผอ......ครับ ผมเจองูเห่า ในห้องน้ำ ” ท่าน ผอ.. ตกใจมาก รีบเรียกภารโรงทันที ให้ไปจัดการงูเห่าในห้องน้ำเร็วๆ เดี๋ยวมันจะกัดเด็กนักเรียน ภารโรงฯรีบหาค้อนยาวประมาณเมตรเศษเห็นจะได้ รีบวิ่งไปห้องน้ำ (คงกลัวงูเห่าเลื้อยหนีก่อน) ผมแอบยิ้มในใจ แต่ไม่ได้แสดงอาการอะไรออกมาให้เห็น(เก็บอาการ) แต่คนที่แสดงอาการกลับเป็นคนขับรถ ของ สพท.....ของผมเอง วิ่งไปดูกับเขาด้วย(คงอยากเห็นงูเห่า) ไม่นานนัก ภารโรงก็มารายงานด้วยเสียงอันดัง “ ผอ.ครับ มันเป็นงูสิงครับ ไม่ใช่งูเห่า ผมจัดการเรียบร้อยแล้ว ”(คงล้างสะอาดแล้ว) ผมแอบยิ้มในใจ(อีกครั้ง)ใน อารมณ์ขัน ของนักการฯ เป็นอันว่า เรื่องนี้จบลงด้วยดีโดยไม่มีใครเสียหน้า (ทุกอย่าง OK WIN WIN อีกครั้ง)

                                        " ผอ.ใจดี ร.ร.ขนาดเล็ก "
           โรงเรียนขนาดเล็กที่มีนักเรียนไม่ถึงร้อยคน แต่จัดการเรียนการสอนระดับ อนุบาล(ปฐมวัย) ถึง ป. 6เป็นโรงเรียนที่มีปัญหามากครับ มีครู 3 ท่าน (รวม ผอ.) ครูมีความสามารถครับ เพราะต้องสอนแบบคละชั้น แต่ด้วยวัยที่แตกต่างของนักเรียน ทำให้ครูต้องใช้วิทยายุทธ์ ในการบริหารจัดการ รวมทั้งมีจิตใจที่อ่อนโยน มีความเมตตา มีการใช้หลักจิตวิทยา มี...ฯลฯ จึงจะทำให้การจัดการเรียนการสอนบรรลุผล
            ปัญหาเรื่องบุคลากร มีทุกองค์กรครับ ไม่ว่าเล็กหรือใหญ่ ผู้บริหารระดับสูงก็กำลังหาทางช่วยเหลือ แต่ ณ วันนี้ อาจยังเกาไม่ถูกที่คัน เพราะที่ผ่านมาโรงเรียนขนาดใหญ่ให้ครูธุรการจำนวน 1 คน ทั้งๆที่ โรงเรียนขนาดใหญ่เขามีครูธุรการอยู่แล้ว น่าจะให้โรงเรียนขนาดเล็กโรงเรียนละ 1 คน เพื่อคืนครูให้นักเรียนที่แท้จริง( SP2 ) ภาพจริงในวันนี้ คือ ครูธุรการ 1 คน วิ่งรอกทำงานในโรงเรียนขนาดเล็กประมาณ 2 – 3 โรงเรียน ยอมรับว่า รัฐ “ คิดดี วจีชัด ปฏิบัติ...... ”

                                    " เด็กๆ กำลังรับประทานอาหารกลางวัน "
           การจัดการศึกษาเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนครับ การแก้ไขต้องใช้หลักเกณฑ์บวกหลักการ การจัดการเรียนการสอนวันนี้ ครูมีความตั้งใจในการทำงาน ผู้บริหารก็ช่วยเหลือครูเมื่อเกิดปัญหา   ศึกษานิเทศก์ก็คอยช่วยเหลือในการแนะนำหลักการจัดการศึกษาตามแนวทางการนิเทศแนวใหม่ ฝ่ายงบประมาณก็ต้องช่วยเหลือด้วยวิธีการที่เป็นธรรมและเป็นจริง ทุกฝ่ายต้องทำ MOU กันครับ เพื่อช่วยกันแก้ปัญหาการศึกษาของชาติ ถ้าทุกฝ่ายไม่มัวแต่ประลองยุทธกันมากเกินไป การศึกษาไทยต้องมีความเจริญก้าวหน้าแน่นอนครับ
                                                      " ศน.เฉลิมชัย "