1 ความหมายของตัวแปร
*ตัวแปร (Variable) หมายถึง คุณสมบัติหรือคุณลักษณะของสิ่งต่างๆ อาจเป็นสิ่งมีชีวิตหรือไม่มีชีวิต
*เป็นสิ่งที่เปลี่ยนค่าได้ เช่น เพศ อายุ พื้นที่ถือครอง ฯลฯ
*ตัวแปรด้านสังคมและพฤติกรรมศาสตร์ ส่วนใหญ่เกี่ยวกับคุณลักษณะและพฤติกรรมของมนุษย์
ชนิดของตัวแปร
1.1พิจารณาในแง่ของลักษณะ มี 2 ลักษณะ
1) ตัวแปรที่เรียก Concept หมายถึง
* ตัวแปรที่แสดงความหมายในลักษณะที่คนทั่วไปรับรู้ได้ตรงกัน
* เป็นรูปธรรม เช่น เพศ อายุ ความสูง เชื้อชาติ ฯลฯ
2) ตัวแปรที่เรียก Construct หมายถึง
* ตัวแปรที่แสดงความหมายในลักษณะเฉพาะของตัวบุคคล
* คนทั่วไปอาจรับรู้ตรงกันหรือไม่ตรงกันก็ได้
* เป็นนามธรรม เช่น ความวิตก ความเกรงใจ ทัศนคติ แรงจูงใจ ความเป็นผู้นำ ฯลฯ
* สังเกตโดยตรงไม่ได้ ต้องอาศัยเครื่องมือในการวัด
1.2พิจารณาในแง่ชนิด
1) ตัวแปรอิสระหรือตัวแปรต้น (Independent variable) หมายถึงตัวแปรที่เกิดขึ้นก่อนและเป็นต้นเหตุทำให้เกิดผลตามมา
2)ตัวแปรตาม (Dependent variable) หมายถึง ตัวแปรที่เกิดขึ้นเนื่องจากตัวแปรอิสระ
3)อื่นๆ เช่น ตัวแปรต่อเนื่อง (Continuous variable) ตัวแประไม่ต่อเนื่อง (Discrete variable)
โปรดสังเกต: บทความของสมหวัง พิธิยานุวัฒน์ เรื่องการกำหนดตัวแปรในงานวิจัยใน สมหวัง พิธิยานุวัฒน์ (บรรณาธิการ). 2541 ให้รายละเอียดเกี่ยวกับประเภทของตัวแปร
2 การคัดเลือกตัวแปร
การจำแนกตัวแปร นอกจากจำแนกดังข้างบนแล้วยังจำแนกเป็น 2 ประเภท คือ
2.1ตัวแปรมาตรฐาน
*เป็นตัวแปรด้านเศรษฐกิจ สังคม และประชากรของผู้ให้ข้อมูล
2.2ตัวแปรเชิงนโยบาย
* เป็นตัวแปรที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้โดยการใช้มาตรการต่างๆ เช่น การมีส่วนร่วม การเป็นสมาชิก การได้รับข่าวสาร การใช้เวลาว่าง ลักษณะเด่น คือ
* มักมีความอ่อนไหวต่อมาตรการทางการเมืองหรือทางเศรษฐกิจ
* ผู้ที่จะทำการวิจัยควรแสวงหาตัวแปรประเภทนี้มากๆ
* แต่ไม่ควรมีตัวแปรมาก ทำให้การวิจัยมีความซับซ้อนเกินจำเป็น
ไม่มีความเห็น