สอนคิดอย่างไรให้ผ่านประเมินภายนอกระดับดีมาก ตอนที่ ๒
การสอนคิดอย่างไรให้ผลการประเมินภายนอกผ่านระดับดีมาก ตอนที่ ๒
ตอนที่ ๑ ผู้เขียนได้นำเสนอความเป็นมาและความจำเป็นในการสอนคิด พร้อมทั้งได้นำเสนอรูปแบบการสอนคิดด้วยเทคนิค PMI : Plus minus interest ซึ่งเป็นเทคนิคที่สอนให้ผู้เรียนคิดรอบด้าน ทั้งด้านดี ด้านด้านไม่ดี และให้ค้นหาข้อที่น่าสนใจ ไปแล้ว จากการสังเกตการณ์จัดกิจกรรม ที่วิทยากร ใช้คำถามว่า สมมุติว่าโทรจิตเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจริง และคุณสามารถบอกได้อย่างถูกต้อง ว่าคนอื่นกำลังคิดอะไร เกี่ยวกับตัวคุณขณะนั้น
คำตอบของเด็กที่เข้าร่วมกิจกรรม จะตอบว่า
ข้อดี ทำให้ทราบว่าเพื่อนคิดอย่างไรกับเรา ทำให้ทราบความต้องการของคนอื่น
ข้อไม่ดี ทำให้ผู้อื่นทราบว่าเรากำลังทำอะไรอยู่ เราจะไม่มีอิสระในตัวเอง
ข้อที่น่าสนใจ ทำให้เราต้องระมัดระวังในการกระทำของตนเอง เราต้องมองประโยชน์ของส่วนรวมก่อนส่วนตัว
ข้อสังเกต วิทยากรจะไม่เน้นคำตอบแต่จะมุ่งกระตุ้นให้กล้าคิด มีอิสระในการคิด การร่วมกิจกรรมจึงไม่เครียด
๒. เทคนิค CAF : Consider all factors : (แคฟ) เป็นการสอนคิดที่ฝึกให้ผู้เรียนค้นหาข้อมูล ก่อนจะสรุป โดยมีเป้าหมายที่ผู้เรียนต้องพิจารณาปัจจัยตัวแปรต่างๆ ที่เป็นไปได้ให้มากที่สุด ในสถานการณ์ที่พบเห็น
วิทยากรจะตั้งกรณีศึกษาให้ผู้เรียนคิด ว่าถ้าเพื่อนที่ท่านรักมาขอยืมเงินจำนวนหนึ่งซึ่งเป็นเงินจำนวนมาก ท่านจะพิจารณาถึงปัจจัย ตัวแปรอะไรในการให้ยืมหรือไม่ให้ยืม
คำตอบของผู้เข้าร่วมกิจกรรม จะตอบว่า เรามีเงินตามที่เขายืมหรือไม่ เขาใช้เงินคืนหรือไม่ ประวัติเขาเคยยืมเงินคนอื่นแล้วไม่ใช่มีหรือไม่ เราต้องให้เขาทำสัญญากู้ยืมไหม มีดอกเบี้ยหรือไม่ มีคำตอบแปลกข้อหนึ่งว่า เขาจะคืนเงินเราวันที่ ๓๒ หรือไม่
๓ เทคนิค OPV : Other Point of View เป็นเทคนิคการฝึกคิดให้ผู้เรียนรับฟังความคิดของคนอื่นและพิจารณาความคิดของตนเองซึ่งส่งผลกระทบต่อคนอื่น ว่าจะได้รับผลกระทบจากการคิดอย่างไร
กิจกรรมฝึกคิด วิทยากรจะใช้คำถามว่า เด็กผู้หญิงคนหนึ่งให้เงินเพื่อนเธอ เพื่อซื้อสลากรัฐบาล เพื่อนคนนั้น ซื้อสลากมาสองใบและใบหนึ่งนั้นถูกรางวัลใหญ่ จึงถามว่าเงินรางวัลควรเป็นของใคร
คำตอบจะมี ๓ กลุ่มความคิด คือ เพื่อนควรได้รับรางวัล คนให้เงินควรได้รางวัล และทั้งสองคนควรแบ่งกันคนละครึ่ง จะมีคำตอบที่คิดแปลกไปอีกคือ นำเงินไปถวายวัดบางส่วนหรือบริจาคให้คนยากจน
๔ เทคนิค Six thinking hats : การคิดแบบหมวก 6 ใบ
หมวกสีขาว : แทนความว่างเปล่า ให้คิดถึงข้อเท็จจริง ที่เป็นตัวเลข ข้อมูล ที่ไม่มีการตีความ ไม่ใช้อารมณ์
หมวกสีแดง : ความรู้สึกและอารมณ์ ให้ผู้เรียนได้แสดงความในใจที่ถูกกักเก็บเอาไว้ออกมาช่วยการตัดสินใจ
หมวกสีดำ : เกี่ยวข้องกับความคิดในด้านลบ การปฏิเสธและคัดค้าน ให้ผู้เรียนฝึกคิดถึง จุดอ่อน ความไม่คุ้มค่า ถูกระเบียบหรือไม่ การคิดแบบหมวกสีดำทำให้การทำงานมีความรอบคอบยิ่งขึ้น
หมวกสีเหลือง : เกี่ยวข้องกับการมองโลกในแง่ดี มีความหวังและมีความคิดในแง่บวก ให้คิดถึงประโยชน์ คุณค่า จุดเด่นและความคิดใหม่ที่ดีและมีคุณค่าต่อส่วนรวมและสังคม
คำถามจึงมักจะถามว่า มีประโยชน์อะไร จุดเด่นคืออะไร มีโอกาสทำได้หรือไม่ มีข้อเสนอแนะอะไร
หมวกสีเขียว : บ่งบอกถึงการสร้างสรรค์และความคิดใหม่ๆ มีทางเลือกหลากหลาย คำถามจึงควรใช้คำถามต่อไปนี้ จะพัฒนาอะไร มีอะไรน่าสนใจ ต้องเปลี่ยนแปลงอะไรบ้าง มีทางเลือกอะไรอีกบ้าง หมวกสีเขียวจึงเป็นการคิดจินตนาการ คิดใหม่ทำใหม่
หมวกสีน้ำเงิน : เกี่ยวข้องกับการบริหารกระบวนการคิด เพื่อให้เกิดความชัดเจน เป็นความคิดรวบยอด ข้อสรุป การยุติข้อขัดแย้ง การมองเห็นภาพและการดำเนินการอย่างมีขั้นต
การสอนคิดเป็นเทคนิคที่ครูเราใช้มานานแล้วแต่สิงสำคัญคือครูไปปิดกั้นความคิดของเด็ก เพราะคำตอบแบบเดิมจะมีธงปักไว้แล้ว ครูเราก็คุ้นเคยกับการจดจำ แล้วนำมาตอบ คำถามจึงมักจะเป็นแบบเลือกตอบ ไม่เป็นการถามปลายเปิดที่สิงเสริมให้คิดที่หลากหลาย ห้องเรียนที่วุ่นวายอาจสร้างความหลากหลลายทางความคิด อดทนหน่อยรอคอยความคิดเด็กที่ตกผลึก การสอนคิดจึงจะประสบความสำเร็จ
ความเห็น (14)
สันติ เบ็ญจศิล
อ่านแล้วได้ความรู้และแนวทางในการนำไปพัฒนาแนวคิดวิธีการสอนดีครับขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะอาจารย์
- น้องซิลเวียเข้ามาเรียน..สอนคิดอย่างไรให้ผ่านประเมินภายนอกระดับดีมาก..ต่อจากตอนที่แล้วค่ะอาจารย์
- วันนี้ได้เรียน..เทคนิคการคิดแบบหมวก 6 ใบ Six thinking hats น่าสนใจดีค่ะ
- ได้ประเมินตัวเองไปในตัวว่าเราชอบใส่หมวกใบไหนเวลาทำงานร่วมกับผู้อื่น
- ขอบคุณค่ะ
สวัสดีค่ะ
- ขอขอบพระคุณกับความรู้ เทคนิควิธีการค่ะ
- ขอเป็นกำลังใจให้คุณครูโรงเรียนไทยรัฐฯ ทุกท่านนะคะ
ขอบคุณสันติ เบญจศีล
ผมเข้ารับการอบรมจากวิทยากร ไทยรัฐวิทยา ๑๒ (บ้านเอก)เชียงใหม่ จึงนำมาเล่าต่อ นำไปใช้ดูครับ
ขอบคุณน้องซิลเวีย
หมวก 6 ใบ ฝึกคิดแบบสมบูรณ์แบบครับ มองรอบด้าน คิดเชิงลึก
สวัสดีครับ ท่านผอ.พรชัย
- ขอบพระคุณมากๆครับที่แวะไปเยี่ยม ครูจ่อย
- ไปบอกกล่าวเรื่องเข้าค่ายจิตอาสาที่โรงเรียนไทยรัฐวิทยา 63(ชุมชนบ้านคำแดง)
- ขอบพระคุณะอย่างสูงที่ให้เกียรติ เชิญชวนครูจ่อยไปเป็นวิทยากรด้วย...
- เอาไว้ให้ใกล้ถึงวันเวลาที่แน่นอน ค่อยคุยกันอีกครั้งหนึ่ง (รับทราบครับ)
- โชคดีมีสุขทั้งกายใจนะครับ
สวัสดีค่ะ ท่านผอ.พรชัย
ขอบคุณสำหรับความรู้เรื่องการจัดการเรียนการสอนส่งเสริมการคิด ติดตามมาทั้งตอน 1 และตอน 2
สวัสดีปีใหม่ค่ะ ท่านผอ.พรชัย ที่เคารพ
แป๋มชอบใจบันทึกแบบนี้มากค่ะ เป็นการโยงชีวิตจริงเชื่อมต่อกับวิธีระบบอย่างงกลมกลืน
อ่านแล้วก็เพลินอย่างมีสาระ เยี่ยมค่ะ ขอชื่นชม..
สวัสดีค่ะท่านผอ. ยินดีมากๆเลยค่ะ
พอดีกำลังจะเตรียมของฝาก พอดีเลยค่ะ ไม่ต้องส่งทางไปรษณีย์
มาแวะนะคะ เวรเช้าค่ะ ตอนเย็นคงได้เจอกัน
ให้เบอร์ไว้ค่ะ เผื่อติดต่อ
0862320183...
ท่านพี่เดินสายหรือคะ วันที่ 5 มกราคม จัดรายการ 4 โมงเช้าเสร็จแล้ว สายๆ จะแวะไปวัด หลังโรงเรียนไทยรัฐ 84 นะคะ ท่านพี่ชวนไปวัด หรือไปโรงเรียนหนอ ถ้าไม่เห็นแสดงว่า ยังไม่ว่าง เสร็จแล้วก็จะไป โทรถามได้ ไม่รู้เบอร์ท่านพี่เลย เผื่อหากันไม่เจอ ให้เบอร์ไว้เหมือนน้องแดงแหละคะ 081-9651328 เผื่อถามไถ่กันคะ
อ่านบันทึกนี้ดีมากเลยคะ สอนให้เด็กคิดเอาเอง เผื่อมีปัญหาเขาจะได้คิดรู้จักแก้ปัญหา และช่วยเหลือตนเอง ได้ ดีคะ หลักสูตรแบบนี้ สมัยเป็นเด็กนักเรียนไม่มีเลย แสดงว่ามีการพัฒนาการสอนเด็ก มากขึ้น สอนเอง หรือมีในหลักสูตร หรือสอนเสริมหนอ
ให้มีความสุขมากๆนะคะ วันนี้คงยังไม่ถึงขอนแก่น คงเป็นพรุ่งนี้เช้าไปตั้งหลักหน้ามหาวิทยาลัย หน้าบ้านน้องแดง ไม่รู้นะนี่บ้านน้องแดงอยู่ตรงไหน แต่สุถ้าจะไป ไปโรงเรียนไทยรัฐวิทยาเลยคะ คงได้พบกันนะคะ
ขอบคุณครูคิม
สคส.สวยมากครับ เข้าค่ายผมคงได้เรียนรู้วิธีทำนะครับ
รับโทรศัพท์ด่วน อันตรายนะคะ
ขอบคุณครูจ่อย
ถ้าเป็นประโยชน์ก็ยกให้เป็นผลที่เกิดจากเรามีครูอาจารย์ที่ดี ยังรอคำตอบครูจ่อยเจ้าบทกลอนมาเป็นวิทยากร
อยูอย่างมีความหวัง
