เครื่องแยกคราบน้ำมันออกจากน้ำท้องเรือ( OILY WATER SEPARATOR )

เครื่องแยกคราบน้ำมันออกจากน้ำท้องเรือ( OILY WATER SEPARATOR )

                 เครื่องแยกน้ำมัน (Oily Water Separator) นับว่าเป็นเครื่องจักรช่วยที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในปัจจุบัน โดยส่วนมากในเรือที่ติดตั้งเครื่องแยกน้ำมันเพื่อใช้ในการแยกน้ำมันที่ปนเปื้อนอยู่กับน้ำท้องเรือก่อนทำการสูบถ่ายออกสู่ภายนอกตัวเรือ เพื่อเป็นการช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเล ไม่ให้คราบน้ำมันไปทำอันตรายกับสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ ที่อาศัยอยู่ในท้องทะเลหรือไปทำลายสภาพแวดล้อมที่สวยงามตามชายฝั่งต่าง ๆ ในปัจจุบันประเทศต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศที่พัฒนาแล้ว จะมีความเข้มงวดในการอนุรักษ์ทรัพยากรทางธรรมชาติอย่างมากมีการออกข้อบังคับไม่ให้เรือสินค้าทำการสูบทิ้งน้ำท้องเรือภายในท่าเป็นอันขาด และถ้ามีการฝ่าฝืนก็มีโทษรุนแรงต้องเสียค่าปรับเป็นจำนวนมาก และไม่ใช่แต่เฉพาะแต่ละประเทศเท่านั้น องค์กรทางทะเลระหว่างประเทศหรือ I.M.O. ก็ได้ออกอนุสัญญาว่าด้วยการป้องกันมลภาวะทางทะเล (MAPOL) ออกมาใช้บังคับใช้กับเรือที่ชักธงกับประเทศที่ให้สัตยาบันกับอนุสัญญานี้ รายละเอียดของอนุสัญญาบางส่วนระบุถึงค่าความปนเปื้อนน้ำมันของน้ำที่จะทำการสูบทิ้งไว้ มีการบังคับให้ต้องติดตั้งเครื่องแยกน้ำมัน น้ำท้องเรือที่จะสูบทิ้งจะต้องผ่านเครื่องแยกน้ำมันก่อน เป็นต้นดังนั้นจึงเห็นได้ว่า ถึงแม้ว่าเครื่องแยกน้ำมันจะไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงกับการขับเคลื่อนเรือหรือการกำเนิดพลังงานให้กับเรือ แต่ก็เป็นเครื่องจักรช่วยที่สำคัญเครื่องหนึ่งโดยเฉพาะกับเรือที่ต้องเข้าไปขนถ่ายสินค้าในเมืองท่าที่มีกฎหมายข้อบังคับที่เข้มงวดในเรื่องสภาพแวดล้อม

                 ในปัจจุบันนั้นมีการผลิตเครื่องแยกน้ำมันมาหลายรูปแบบแต่หลักการทำงานจะคล้ายกันเช่นแบบ Coalescing bed type oily water separator

                เครื่องแยกน้ำมัน ประกอบไปด้วยถังรูปทรงกระบอก 2 ชุด

                ชุดที่1  เรียกว่า Primary Separation Column ซึ่งทำงานโดยอาศัยความแตกต่างของค่า Specific Gravity ในการแยกน้ำมันกับน้ำ

                ชุดที่ 2 เรียกว่า Secondary Separation Column ภายในมีหม้อกรอง 2 ตัว เป็นหม้อกรองหยาบกับหม้อกรองละเอียด ทำการกรองเอาสิ่งสกปรกที่ผ่านการแยกโดยชุดที่ 1 มาแล้ว เช่น ของแข็งแขวนลอยต่าง ๆ

                 น้ำที่ปนเปื้อนน้ำมันจะถูกส่งเข้าไปยังส่วนของ Coarse Separating Chamber (ในชุดที่ 1) โดย Bilge Pump ผ่านหัวฉีดเพิ่มแรงดันของน้ำที่ปนเปื้อนน้ำมันที่พุ่งออกจากหัวฉีดทำให้ส่วนที่เป็นน้ำมันแยกตัวไปสะสมกันที่ Oil Collecting Chamber ส่วนที่เหลือก็จะเข้าไปยังส่วนของ Fine Separating Chamber ถูกแรงเหวี่ยงให้หมุนไปรอบ Oil Catch Plate ส่วนที่เป็นน้ำมันก็จะแยกออกจากน้ำ น้ำจะผ่านลงไปยังช่องของ Water Collecting Pipe เพื่อส่งต่อไปยัง Secondary Separation น้ำมันที่เกาะอยู่ตาม Plate ก็จะลอยตัวขึ้น เกาะกันเป็นเม็ดเล็ก ๆ เข้าสู่ Oil Collecting Chamber จำนวนน้ำมันใน Oil Collecting Chamber จะถูกตรวจจับโดยตัวตรวจจับระดับน้ำมันอัตโนมัติ ถ้าหากปริมาณน้ำมันสูงเกินกว่าค่าที่ตั้งไว้ Solenoid Valve จะทำงานปล่อยน้ำมันลงสู่ Bilge Oil Tank

                น้ำปนน้ำมันที่ผ่านมาจากชุดที่ 1 ที่รวมกันอยู่ที่ Water Collecting Pipe ก็จะเข้าสู่ Secondary Separation ผ่านหม้อกรองหยาบ เพื่อกรองเอาสิ่งสกปรกขนาดใหญ่ออก จากนั้นก็จะผ่านเข้าสู่ หม้อกรองละเอียด เพื่อกรองเอาสิ่งที่ตกค้างจากหม้อกรองหยาบออกอีกครั้งหนึ่งน้ำที่ผ่านกรองละเอียดก็จะถูกสูบทิ้งออกนอกตัวเรือไป แต่จะมีส่วนหนึ่งที่เป็นน้ำตัวอย่างจะผ่านเข้าไปในชุด Oil Content Meter เพื่อวัดปริมาณน้ำมันที่ปนมากับน้ำว่าเกินค่าที่ตั้งไว้หรือไม่ซึ่งปกติจะตั้งให้มีการปนเปื้อนน้ำมันได้ไม่เกิน 15 PPM. และถ้าปริมาณการปนเปื้อนเกินกว่าค่าที่ตั้งไว้ Alarmที่ต่ออยู่กับชุด Oil Content Meter ก็จะทำงาน

               

             เครื่องแยกน้ำมันชนิดนี้จะประกอบด้วยถังทรงกระบอกทนแรงดัน ภายในบรรจุแผ่นกรวย( Conical plate ) ที่วางตัวคว่ำตามแนวดิ่ง น้ำท้องเรือจะถูกส่งเข้าเครื่องแยกน้ำมันโดย Auxiliary bilge pump แล้วน้ำท้องเรือก็จะไหลลงสู่ชุดของแผ่นกรวยหยดน้ำมันขนาดใหญ่จะแยกตัวออกทางบนสุดของเครื่อง น้ำมันจะลอยอยู่เหนือน้ำทั้งนี้เพราะมีความหนาแน่นน้อยกว่าน้ำนั่นเอง ส่วนน้ำมันที่มีขนาดเล็กก็ยังปะปนอยู่ในน้ำไหลไปผ่านในช่องว่างระหว่างแผ่นกรวย ด้วยความเร็วของน้ำจะทำให้น้ำถูกเหวี่ยงและแตกตัวไปรอบๆ แผ่นกรวย หยดน้ำมันเล็กๆ ก็จะรวมตัวกันจนมีขนาดใหญ่ขึ้นจนสามารถลอยขึ้นสู่ผิวด้านล่างของแผ่นกรวยตาม Slope จนล้นออกไปสะสมอยู่ที่  Oil Collecting Chamber ซึ่งอยู่ด้านบนของเครื่องจากนั้นก็จะถูกเดรนออก น้ำมันก็จะไหลกลับไปยังถัง Slop tank  ส่วนน้ำที่สะอาดก็จะไหลผ่านกรวยสู่ส่วนล่างและจะถูกส่งต่อไปยังเครื่องตรวจจับปริมาณน้ำมันในน้ำซึ่งตั้งค่าไว้ที่ 15 PPM. ก่อนจะถูกส่งออกนอกตัวเรือ

 

ขั้นตอนการเดินและเลิกเครื่องแยกน้ำมัน

การเติมน้ำทะเลเข้าถัง

-          เปิดวาล์วน้ำทะเลทางดูดและทางส่งของ Bilge Pump

-          เปิดวาล์วทางเข้าและทางออกของน้ำและน้ำมันของชุดที่ 1 และชุดที่ 2 ทุกตัวรวมถึงวาล์ว ออกนอกตัวเรือด้วย

-          ทำการตั้ง Solenoid Valve ไว้ที่ตำแหน่งปิด

-          เดิน Pump

-          ปิดวาล์วหมายเลข 4 จากแผนผัง เมื่อสังเกตเห็นว่ามีน้ำไหลออกมาจากวาล์ว

-          ปล่อยให้ น้ำทะเลไหลประมาณ 10-15 นาที สังเกตดูที่ก๊อกตัวบน ในชุดที่ 1 ถ้าหากมีน้ำไหลออกมาให้เลิกปั๊มได้

การเดินปั๊ม

-          ปิดวาล์วน้ำทะเลทางดูด

-          เปิดวาล์วของถัง Bilge ที่จะทำการปั๊มออก

-          ปิด Switch ของ Automatic Oil Level Controller ไปที่ตำแหน่ง ON สังเกตว่าไฟจะติด

-          สตาร์ท Bilge Pump

-          ปรับความดันที่ Pressure Regulating Valve ไว้ที่ 0.5-2.0 กิโลกรัมต่อตารางเซนติเมตร

 Discharge of Separated Oil

-          น้ำมันที่ถูกแยกจะพักอยู่ใน Oil Collecting Chamber ที่ด้านบน ใน Primary Separation Column น้ำมัน  น้ำจะถูกสูบออกโดยอัตโนมัติเมื่อถึงระดับที่ตั้งไว้

-          ถ้าหากว่า ระบบการสูบถ่ายทิ้งอัตโนมัติไม่ทำงาน ให้เปิด Lower Test Cock ถ้ามีน้ำมันไหลออกมาให้ถ่ายน้ำมันใน Oil Collecting Chamber โดยการเปิด Solenoid Valve แล้วจากนั้นให้เปิด Upper Test Cock เมื่อเริ่มมีน้ำไหลออกมาให้ปิด Solenoid Valve

การหยุดทำงาน

-          เมื่อการสูบถ่ายทิ้งเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้ปล่อยน้ำทะเลไหลสักประมาณ 10 นาที

-          เลิก Bilge Pump ปิดวาล์วที่ถัง Bilge

           หลังจากเลิกการทำงานและหากต้องการสตาร์ทใหม่ ไม่จำเป็นต้องทำตามข้อ 1 ให้เปิดวาล์วของถัง Bilge และเดิน Bilge Pump ได้เลย ยกเว้น กรณีที่มีการ Drain น้ำออกจาก Separating Tank เพื่อทำการซ่อมบำรุง

 การบำรุงรักษาและการซ่อมทำ

                สิ่งที่จะต้องทำอยู่เป็นประจำคือการทำความสะอาดหม้อกรองที่อยู่ระหว่างถังชุดที่ 1 และชุดที่ 2  ส่วนภายในชุดที่ 1 หากการใช้งานอยู่ในสภาพปกติ ในระยะเวลา 1 ปี ทำความสะอาดเพียง 1-2 ครั้ง ก็พอ สำหรับในชุดที่ 2 ควรที่จะถอดกรองออกมาทำความสะอาดอยู่เสมอ ๆ โดยให้สังเกตจากสภาพความสกปรกของน้ำที่ออกมา หรือดูที่ค่า ของ Oil content Meter ซึ่งถ้ามีค่าสุงกว่าปกติ หม้อกรองอาจจะตันก็ได้

 วิธีการทำความสะอาด

1. เปิดวาล์วน้ำทะเลเข้า-ออก Bilge Pump
2. Start Pump
3. หมุน Solenoid Valve ไปที่ตำแหน่งเปิด
4. เปิด Oil Discharge Valve และ Test Cock ในถังชุดที่ 2 และปิดเมื่อเห็นว่ามีน้ำไหลออกมา
5. หยุดปั๊มเมื่อเห็นว่ามีน้ำทะเลล้นออกมาทาง Upper Test Cock ของชุดที่ 1
6. Drain น้ำมันที่ก้นถัง
7. ตรวจสอบดู Electrode พร้อมทั้งทำความสะอาด
8. ถอด Catch Plate ออกมาทำความสะอาด

-          ไม่ควรใช้น้ำหรือไอน้ำที่มีความร้อนเกินกว่า 60 องศาเซลเซียส ในการทำความสะอาด

-          เช็คดูสภาพของกรองในถังชุดที่ 2 ภายหลังการทำความสะอาด ถ้าหากมีการขาดหรือชำรุดให้เปลี่ยนใหม่

-          ที่ผนังด้านในของถังชุดที่ 1 และชุดที่ 2 ควรทาด้วยน้ำยาป้องกันการกัดกร่อนทุกครั้งที่มีการถอดออกเพื่อการซ่อมทำ ตรวจสอบ หรือทำความสะอาด