สบู่น้ำผึ้งผสมมะขาม

สร้างความภูมิใจด้วยการทำสบู่ธรรมชาติใช้เอง

หลายคนอาจจะสงสัยว่าเพราะเหตุใดผู้เขียนจึงมาเชิญชวนในทำสบู่ธรรมชาติใช้เอง แล้วสบู่ธรรมชาตินี้แตกต่างจากสบู่ที่มีขายตามท้องตลาดอย่างไร คงไม่ปฏิเสธกันใช่ไหมค่ะว่าในปัจจุบันนี้กระแสการใช้สบู่เหลวมาแรงมากเพราะใช้ง่ายมีฟองมากและพกพาสะดวกแม้จะมีราคาแพงก็ตาม สบู่เหลวเหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นสบู่สังเคราะห์ที่มีองค์ประกอบของสารเคมีร่วน ๆ เช่นสารลดแรงดึงผิว สารชำระล้าง สารเพิ่มฟอง สารฆ่าเชื้อโรค สี กลิ่น เป็นต้น สารชำระล้าง ที่นิยมใช้ในสบู่เหลว ได้แก่ โซเดียมลอริลซัลเฟต(Sodium Lauryl Sulfate , SLS) โซเดียมลอริลอีเทอร์ซัลเฟต(Sodium Lauryl Ether Sulfate , SLES) สารทั้งสองตัวนี้จะมีขนาดเล็กจึงสามารถดูดซึมผ่านผิวหนังเข้าสู่ร่างกายได้อย่างรวดเร็ว แล้วไปสะสมอยู่ในดวงตา สมอง หัวใจ และตับ ซึ่งจะมีผลเสียต่ออวัยวะเหล่านี้ในระยะยาว สำหรับ SLS เป็นสาเหตุของโรคต้อกระจกในผู้ใหญ่ และมีผลกระทบต่อพัฒนาการทางสายตาของเด็ก นอกจากนั้นทั้ง SLS และ SLES เมื่อมันถูกใช้ร่วมกับ ไดเอธาโนลามีน(Diethanolamine , DEA) หรือ ไตรเอธาโนลามีน (Triethanolamine ,TEA )ซึ่งเป็นสารเคมีที่อยู่ในสบู่เหลวเช่นเดียวกัน เกิดเป็นไนโตรซามีน(nitrosamine) ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็งได้ ในองค์ประกอบของสบู่เหลวยังมี พอลีเอธิลีน ไกลคอล(Polyethylene Glycol , PEG ) PEG เป็นสารเคมีที่มีสมบัติช่วยเพิ่มความชุ่มชื่นแก่ผิวหนังทำให้มีความรู้สึกว่าผิวมีความนุ่มนวล ในขณะเดียวกันถ้ามีPEG ปริมาณมากจะทำให้ เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนัง และอาจเป็นสาเหตุของ ความผิดปกติในตับและไตได้ ถ้าทุกครัวเรือนใช้สบู่จะมีผลต่อสิ่งแวดล้อมด้วย เนื่องจากน้ำทิ้งจากการใช้สบูเหลวอาจจะทำให้น้ำเน่าเสียได้เพราะสารเคมีเป็นสาเหตุที่ทำให้สิ่งมีชีวิตในน้ำตายได้

สบู่ธรรมชาติเป็นสบู่ที่เกิดจากการนำไขมันพืชหรือไขมันสัตว์มาทำปฏิกิริยากับเบสหรือที่เรียกกันว่าด่างที่อุณหภูมิที่เหมาะสม จะได้สบู่กับกลีเซอรีน

ไขมัน + ด่าง = สบู่ + กลีเซอรีน

สบู่ธรรมชาติในรูปสบู่ก้อนหรือสบู่เหลว จึงถูกผลิตขึ้นมาเป็นอีกทางเลือกสำหรับผู้บริโภคที่รักสุขภาพ ซึ่งจะเห็นตามงาน OPOP ในรูปสบู่สมุนไพร สบู่เหล่านี้จะแตกต่างจากสบู่ที่ขายตามห้างสรรพสินค้า เพราะกลีเซอรีนที่อยู่ในสบู่ธรรมชาติจะเป็นตัวช่วยบำรุงผิวพรรณให้เกิดความชุ่มชื่น ในขณะเดียวกันสบู่ที่ผลิตโดยโรงงานอุตสาหกรรมจะมีขั้นตอนการสกัดกลีเซอรีนออกไปเพื่อขายเป็นครีมบำรุงผิวอีกต่อหนึ่ง ดังนั้นพอใช้สบู่พวกนี้จึงรู้สึกว่าผิวแห้งตึง ต้องทาครีมบำรุงผิวอีกครั้งหนึ่ง
เราสามารถจะทำสบู่ธรรมชาติใช้เองได้โดยไม่ยุ่งยากมากนัก แถมยังมั่นใจว่าปลอดภัยและสามารถกำหนดคุณสมบัติที่เราต้องการได้ โดยใช้วัสดุที่หาได้ตามท้องตลาด เช่นน้ำมันพืชที่ใช้ประกอบอาหารที่มีขายตามท้องตลาด ลองทำดูแล้วคะเมื่อใช้ก็ไม่เคยซื้อสบู่ใช้อีกเลย สำหรับสูตรสบู่น้ำผึ้งผสมมะขาม เป็นสบู่ที่ค่อนข้างเป็นที่นิยม เพราะน้ำผึ้งจะทำให้ผิวพรรณชุมชื้นนิ่มนวล มะขามมีสาร AHA ที่ช่วยผลัดเซลล์ผิวทำให้หน้าขาว สำหรับน้ำมันที่ใช้จะใช้น้ำมันมะพร้าวผสมน้ำมันปาล์มอัตราส่วน 1:1 ที่มีขายเป็นถุง ๆ ในท้องตลาด เวลาไปซื้อก็บอกว่าขอซื้อน้ำมันมะพร้าวหน่อยแม่ค้าเค้าก็จะเอาน้ำมันมะพร้าว(ผสมน้ำมันปาล์ม)อย่างนี้ให้ ถ้าจะใช้น้ำมันมะพร้าวบริสุทธิ์ราคาจะค่อนข้างแพง แต่จะใช้ก็ได้นะคะไม่ว่ากัน แต่ตัวเองก็ ok กับน้ำมันมะพร้าวผสมปาล์ม เพราะอย่างไรก็ต้องใช้น้ำมันปาล์มในสูตรอยู่แล้ว นอกจากนั้นก็ใช้น้ำมันมะกอกที่เค้าใช้ทำอาหารไม่ใช่ที่เค้าใช้หมักผม น้ำมันมะกอกก็ราคาแพงแต่ใช้ปริมาณน้อยก็คงไม่เท่าไหร่

สบู่น้ำผึ้งผสมมะขาม

ส่วนผสมสบู่

น้ำมันมะพร้าว + น้ำมันปาล์ม = 160 กรัม

น้ำมันมะกอก = 40 กรัม

น้ำ = 50 กรัม

โซเดียมไฮดรอกไซด์ หรือโซดาไฟ(ด่าง) = 29 กรัม

น้ำมะขามเข้มข้น = 10 กรัม

น้ำผึ้ง = 10 กรัม

น้ำหอมเล็กน้อย

วัสดุอุปกรณ์

1. กระทะไฟฟ้า 2. เครื่องชั่ง

3. อ่าง หรือ ถังพลาสติก หรือ สแตนแลส 4. พายไม้หรือพลาสติก

5. ถุงมือ 6. แว่นตา

7. เทอร์โมมิเตอร์ 8. กระดาษวัด pH

9. ผ้าปิดจมูก

10. แม่พิมพ์สบู่ จะใช้กล่องไม้ กล่องกระดาษแข็งรองด้วยกระดาษไข หรือ ถ้วย . กล่องพลาสติก

ขั้นตอนการทำสบู่

1. เตรียมน้ำมะขามโดยการคั้นน้ำกับมะขามเปียกนำไปต้มแล้วกรองเอาแต่น้ำมะขาม

2. ชั่งน้ำ 50 กรัมใส่ในอ่าง หรือ ถังพลาสติก หรือ สแตนแลส ใส่แว่นตาและใช้ผ้าปิดจมูก ในค่อยๆ เทโซเดียมไฮดรอกไซด์(ด่าง) ลงในน้ำ ห้าม เทน้ำลงในด่างเพราะอาจเกิดความร้อนปะทุเป็นอันตรายได้(ขั้นตอนนี้ต้องระวังเป็นพิเศษเพราะโซเดียมไฮดรอกไซด์ละลายน้ำแล้วจะเกิดความร้อนเกือบ 100 ^oC ควรทำให้ที่โล่งด้วยนะคะ) คนให้ละลายด้วยไม้(ตะเกียบ) ตั้งทิ้งไว้จนอุณหภูมิลดลงเหลือประมาณ 50 ^oC

3. ระหว่างที่รอให้สารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์มีอุณภูมิลดลงตามต้องการ ผสมน้ำมันทุกชนิดเข้าด้วยกันอุ่นด้วยกระทะไฟฟ้าให้มีอุณหภูมิประมาณ 50 ^oC

4. เทสารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์(อุณหภูมิประมาณ 50 ^oC) ลงในน้ำมันที่ร้อนประมาณ 50 ^oC คนด้วยภายไม้(ปริมาณน้อย ๆ อาจใช้ไม้ตะเกียบก็ได้) สารละลายเริ่มข้นคล้ายน้ำนมใส่น้ำมะขามเปียกและน้ำผึ้ง คนต่อไปเรื่อย ๆ สารจะข้นขึ้นเรื่อย ๆ แต่ยังคงเหลวอยู่นะอย่างคนจนเป็นก้อนจะเทลงพิมพ์ไม่ได้ เติมน้ำหอม เทลงพิมพ์ที่เตรียมไว้(ปกติจะให้ถ้วยน้ำจิ้มเล็ก ๆที่ขายตามห้างสะดวกดี) ทิ้งไว้จนสบู่แข็งตัวแก้ออกจากพิมพ์ เก็บต่อไปอีกประมาณ 6 สัปดาห์ จึงนำไปใช้ได้ อาจจะมีการเช็คค่า pH ด้วยกระดาษวัดpH ให้มี pH ประมาณ 8 – 10 ก็ใช้ได้

* โซเดียมไฮดรอกไซด์ , กระดาษวัด pH ,เทอร์โมมิเตอร์ หาซื้อได้ที่สารเคมีภัณฑ์และอุปกรณ์วิทยาศาสตร์

* ห้ามใช้ภาชนะที่เป็นอลูมิเนียมเพราะด่างจะกัดอลูมิเนียม

* ถ้าน้ำด่างกระเด็นถูกผิวหนังให้ล้างด้วยน้ำส้มสายชูหรือน้ำมะนาวผสมน้ำอัตราส่วนเท่า ๆ กัน ราดบริเวณที่ถูก น้ำสัมสายชูหรือน้ำมะนาวเป็นกรดสามารถจะปรับสภาพด่างให้เป็นกลางได้

ลองทำดูนะคะแล้วจะภูมิใจในการทำด้วยตัวเอง และสามารถทำแจกเพื่อน ๆ ในโอกาสต่าง ๆ ด้วย ดูเหมือนจะยุ่งยากแต่คิดว่าคงไม่เกิดความสามารถนะคะ ลองสอนน้อง ๆ ที่ทำงานทำทุกชอบมากและทำใช้เองอย่างสนุกสนาน และมีการคิดสูตรอื่น ๆ ใช้กัน แล้ววันหลังถ้ามีโอกาสจะนำเสนออีก ถ้าสงสัยก็สอบถามกันได้ยินดีให้คำปรึกษา ทำแล้วได้ผลเป็นอย่างไร บอกกันด้วยนะคะ เป็นกำลังใจให้ค่ะ

อ้างอิง

1. “คู่มือผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเพื่อเศรษฐกิจชุมชน สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารสุข” พิมพ์โดยโครงการพัฒนาตำรา กองทุนกิจกรรม มูลนิธิแพทย์แผนไทยพัฒนา สถาบันการแพทย์แผนไทย , 2545

2. http://www.organicthailand.com/webboard_352697_1279_th?lang=en

3. http://www.siamsoap.com/

4. http://www.nagasoap.com/liquidsoap1.htm

เขียนใน GotoKnow โดย ดอกไม้สีส้ม
ใน สบู่ธรรมชาติ

คำสำคัญ (Tags): #สบู่ธรรมชาติ#สบู่น้ำผึ้งผสมมะนาว#สบู่สังเคราะห์

หมายเลขบันทึก: 233058เขียนเมื่อ 2 มกราคม 2009 14:58 น. ()แก้ไขเมื่อ 24 มิถุนายน 2012 03:21 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่าน

ความเห็น (13)

°o.O ปลายฟ้า O.o°

เขียนเมื่อ 4 มีนาคม 2009 21:47 น. ()

สวัสดีค่ะ
แวะมาเรียนรู้
ข้อมูลดี ๆ ค่ะ
ว่างเมื่อไหร่จะให้เด็กนักเรียนฝึกทำสบู่นะคะ
แวะไปเยี่ยมกันบ้างนะคะ

×÷•.•´¯`•)» บ้านรักษ์สุขภาพ «(•´¯`•.•÷×

อัษฎาวุธ

เขียนเมื่อ 28 กันยายน 2009 13:49 น. ()

สวัสดีครับ พอดีกำลังค้นหาวิธีการทำสบู่อยู่เหมือนกับครับ ขอบคุณมากนะครับที่ได้แบ่งปันความรู้และประสบการณ์ ผมว่าจะลองทำสบู่น้ำผึ้งดู เพราะว่าที่บ้านผมรับซื้อและขายน้ำผึ้งอยู่ ก็คิดไว้ว่าจะแปรรูปน้ำผึ้งให้เป็นสินค้าอื่นๆ เพื่อที่จะเพิ่มมูลค่าของสินค้าครับ

น้ำผึ้งนอกจากเป็นส่วผสมของสบู่แล้ว ยังทำอะไรได้อีกครับ ขอบคุณล่วงหน้ามากครับที่ให้ความรู้

บอล

เขียนเมื่อ 9 กุมภาพันธ์ 2010 09:42 น. ()

ผม อยาก จะ ถาม ว่า มัน แก้ สิว ได้ ป่ะ

เอเมอรี่

เขียนเมื่อ 21 มิถุนายน 2010 12:17 น. ()

ทำ อะ ไร ได้ บ้าง

ทำ ให้ ขาว ได้ ไหม ค่ะ

แนนเวอรี่

เขียนเมื่อ 21 มิถุนายน 2010 12:32 น. ()

พอดีกำลัง ค้นหาข้อมูล สบู่ว่าทำอย่างไรอ่ะนะ

ต้องการรุ๊ว่าทำให้ขาว ได้ป่ะ

ต้องการความขาวด่วนๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ

ไม่มีสิวด่วนๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ

เทิง

เขียนเมื่อ 15 กันยายน 2010 16:37 น. ()

ถ้าไม่ใช้โซเดียมไฮดรอกไซด์แล้ว เปลี่ยนมาใช้ขี้เถ้าได้ไหมครับ(อาจเป็นน้ำกรองจากขี้เถ้า)

สุนิดา มีเพียร

เขียนเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2010 21:25 น. ()

ได้ลองทำสบู่ตามที่บอกสูตรมาใช้ได้ผลดีมากแต่ตามสูตรที่ให้มานั้น ได้สบู่จำนวนน้อย ก็เลยคูณ 10 เท่าเพื่อที่จะได้จำนวนก้อนมาก แต่ปรากฎว่าเมื่อทำออกมาแล้วเนื้อสบู่ไม่แห้งมีน้ำมันเย้มมากเลยไม่แข็งตัว ไม่ทราบว่าสาเหตุเพราะอะไรจึงอยากเรียนถามมา

สูตรที่ใช้ดังนี้

1. น้ำมันมะพร้าว+น้ำมันปาล์ม 1600 กรัม

2. น้ำมันมะกอก 400 กรัม

3. โซเดียมไฮดรอกไซด์ 29 กรัม

4. น้ำมะขาม 100 กรัม

5. น้ำผึ้ง 100 กรัม

6. หัวน้ำหอม 30 กรัม