ภาวะวิกฤตจิตรกรรมฝาผนังพื้นบ้านอีสาน ๖ : เสื่อมสภาพ
ภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนังอีสานก็เหมือน ๆ คนอีสาน ที่ย่อมเป็นไปตามกรรม มีเกิดย่อมมีดับเป็นธรรมดาของโลก ภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนังอีสานหลายวัดแม้จะอยู่ในสภาพที่ได้รับการดูแลรักษาเป็นอย่างดีแต่ก็มีเหตุต้องเลือนไป
ความเสื่อมที่สำคัญคือ
การเสื่อมสภาพของทางเคมีซึ่งมีผลให้เม็ดสีหลุดหล่อน ซีดและเลือนจางไป แม้ว่าจะเป็นจิตรกรรมฝาผนังที่เขียนด้วยสีจากกระบวนการแบบช่างเดิมคือสารเคมีจากธรรมชาติ หรือ แม้แต่สารเคมีจากกระบวนการทางอุตสาหกรรม
การเสื่อมสภาพส่วนใหญ่มาจากการโดนความร้อน แสง ทั้งแสงของดวงอาทิตย์และแสงจากหลอดไฟฟ้า เพราะเมื่อชั้นสีกระทบความร้อนหรือรังสีอัลตร้าไวโอเล็ตสีจะเปลี่ยนแปลงและสีซีดลง เช่นวัดทุ่งศรีเมือง จังหวัดอุบลราชธานีแม้จะเป็นภาพเขียนในอาคารแต่ก็มีสภาพที่ลบเลือนไปมาก
ความเสื่อมสลายอันเนื่องมาจากองค์ประกอบหลายส่วนมาจากการใช้วัสดุคุณภาพต่ำเนื่องจากปัจจัยของบริบทสมัยก่อน ทำให้ช่างใช้วัสดุที่หาได้ง่ายในการสร้างพื้นผิวรองรับ(ผนัง) และสีที่ใช้ในการเขียน
ความเสื่อมอันเนื่องมาจากตัวศาสนาคาร ปัญหาใหญ่อีกประกาคือการเขียนภาพที่ผนึกบนผนังศาสนาคาร เมื่อศาสนาคารมีความเปลี่ยนแปลงแตกร้าวย่อมส่งผลกระทบต่อตัวจิตรกรรมฝาผนังด้วย ดังนั้นหลายวัดเมื่อไม่สามารถรักษาศาสนาคารได้จึงต้องทุบทิ้งและสร้างศาสนาคารขึ้นใหม่ งานจิตรกรรมกรรมฝาผนังย่อมโดยทุบทิ้งตาม
โดยภาพรวมแล้วอย่างที่จั่วหัวไปแล้วว่าสัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม บางอย่างเราเองก็ควบคุมยาก เกินการรักษาเยียวยาของชาวบ้านและพระสงฆ์ ดังนั้นย่อมสูญสลายไปตามนั้นแล
ความเห็น (10)
สวัสดีค่ะ
ป้าแดง เห็นมีภาพวาดใหม่ๆมาแทน เยอะเลยค่ะ
- น้องออตค่ะ
น่าเสียดายนะค่ะ
ป้าหมูที่คิดฮอด
- กรณีเสื่อมสภาพ ยากซึ่งปัญญาจริง ๆครับ
- เป็นเรื่องเชิงเทคนิคขั้นสูง
- ในการยื้อชีวิตจิตรกรรมฝาผนังอีสาน
สิ่งเหล่านี้เป็นองค์ประกอบที่สำคัญของทุนทางสังคมของเรา รัฐมองไม่เห็นเล้ยยยยย...
สงสัยต้องให้ฝรั่งเอาไปเขียนในหนังสือพิมพ์ต่างประเทศเสียก่อนรัฐจึงจะตื่นขึ้นมาอนุรักษ์เพื่อเรียนรู้
เฮ่อ งานมีล้นมือนะออตนะ
อิอิ
- พี่บางทรายครับ
- อันความเสื่อมเราชะลอมันได้
- หากองค์กรในชุมชน องค์กรนอกชุมชน รัฐได้ร่วมมือกันอย่างจริงจัง
- อย่างน้อยก็ใช้โลชั่นป้องกันการแตกรอยงา อิอิ
- โลชั่นเราอยู่ที่ไหนหนอ ผลิตกันหรือยัง
- สวัสดีครับ อ.ออต
- เห็นด้วยกับท่าน
บางทราย (คนเข็นครก ขึ้นภูเขา) ในความหมาย ทุนทางสังคม แต่ผมมองไปในแง่ทางบุคคล ครับ - เห็นได้ว่าวัดเดี๋ยวนี้ หลายวัดต้องอาศัยหลวงตาที่บ้างบวชมานาน บ้างบวชตอนแก่ หรือบวชมานานแต่พระคุณท่านมี(หรือเคยมี)จิตใจเพศนุ่มนิ่มมาก่อน รวมแล้วบวชอยู่วัดจริง ๆ วัดละ 1-2 รูป
- พระในวัดก็มีอย่างนี้ สภาพทางหมู่บ้านถ้าฐานะไม่ดี ก็ต้องหากินไม่มีเวลาคิดเรื่องมารักษาสิมเก่าเดิม
- ถ้าชุมชนไหนมั่งมีหน่อย มีศรัทธาสร้างก็ร่ำแต่ว่าตนเองเป็นคนไทยต้องทำแบบไทยภาคกลางที่โอ่อ่าสง่าสูงใหญ่ไว้ก่อน
- เดี๋ยวนี้คนอีสานที่มีการศึกษาหน่อย แม้แต่ภาษาอีสาน/ลาว ภาษาหนึ่งที่ไพเราะเจือด้วยศิลปะทางเสียงและคำ ยังไม่อยากพูด มิพักจะพูดถึงศิลปะสถาปัตยกรรมแบบงามใจ เรียบง่าย แบบลาวล้านช้างหรอกครับ
- แต่ก็ใช่ว่าการอนุรักษ์สืบสานของดีอาคารวัตถุทางศาสนาจะหมดหนทาง ตราบที่มีคนอย่าง อ.ออต และท่านอื่น ๆ หน่วยงาน องค์การ พระคุณเจ้าที่เข้าใจเรื่องนี้ ทุกอย่างจะต้องดีขึ้นหรือคงอยู่ได้แน่นอน
ท่านผอ. /ท่านบางทราย
- ขอบพระคุณมากครับ นี่ชมกันมากเกินไปแล้วครับ
- ท่านทั้งสองก็ถือว่าเป็บครูบาอาจารย์ที่ผมเคารพในความสามารถที่จะนำมาวัฒนธรรมอีสานให้คงอยู่สถาพรต่อไป ท่านทั้งสองได้ช่วยต่อเติมความรู้ให้ครบถ้วน นี่เป็นความงามของโลกชาวบล็อก
- แม้ต้องเหนื่อยกับกระแสวัฒนธรรมใหม่ เป็นธรรมดาของวัฒนธรรม หากมีคนสู้ ผมก็สุ้ครับ
แสดง ควาย หมา ทุ.... หน้าหมา ไร้ยางอาย อย่ามาทำอีกไม่สวย
ขอบคุณคุณบอลมากครับ
ขอกุศลที่เราทำ ทำให้คุณไปอยู่ในภพซึ่งเหมาะกับตัวคุณ
อนุโมทนาบุญ