ทำระบบ VoIP ต้องมีอะไรบ้าง
SoftSwitch
นอกจาก Asterisk แล้วยังมี FreeSWITCH, yate, CallWeaver (OpenPBX), FreePBX (AMP), sipX, OpenSER - open source SIP Server ลองอ่านรายละเอียดได้ที่ http://gotoknow.org/blog/patrickz/108761
VoIP Network
จริงๆ ไม่อยากพูดถึงนะ เพราะหาได้ตาม internet ไม่พ้นเรื่อง การคำนวณ bandwidth ที่ต้องใช้ ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับ codec
ผมมาพูดถึงปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นดีกว่า มีเรื่องที่ต้องพิจารณา 3 เรื่อง ดังนี้
1. bandwidth ถ้าไม่เพียงพอ จะทำให้หลุดบ่อย และเสียงไม่ดี ขาดๆ หายๆ
2. QoS ย่อมาจาก Quality of service ซึ่งเป็นบริการของ Router
Router จะคอยมองว่าข้อมูลที่วิ่งไปมาในเครือข่ายนั้นมีควรจะจัดส่งไปที่ไหนอย่างไร
เราสามารถกำหนดได้ว่า ถ้าเป็นข้อมูลประเภทเสียง ให้มีความสำคัญสูงสุด นี่จะช่วยเรื่องเสียงขาดๆ หายๆ ได้
3. มีเสียงสะท้อน หรือ echo อันนี้เป็นเรื่องปกติ ให้ใช้ card ที่มี Echo cancell
พูดถึงเรื่องนี้ Asterisk สามารถกำหนดค่า Echo cancell ได้ก็จริง แต่ก็เป็นการใช้ CPU ในการประมวลผล
เหมาะกับคู่สายไม่เยอะ 12 - 16 ไม่เกินนั้น ที่จริงควรใช้ card ที่มี Echo cancell ซึ่งมีราคาค่อนข้างแพงกว่า (เยอะ) ซึ่งก็เป็นเรื่องที่จำเป็น
Analog หรือ Digital?
Digital (E1/T1/J1)
E1 เป็นสายขนาด 2.048 Mbps มีช่องสัญญาณ 32 ช่อง (time slots) แต่จะใช้ได้จริง 30 ช่อง ส่วนอีก 2 ช่องใช้ในการส่งสัญญาณควบคุม หรือพูดง่ายๆ ก็คือ สาย E1 หนึ่งเส้น เป็นเหมือนสายโทรศัพท์จำนวน 30 สาย
ส่วนสาย T1 จะใช้ใน USA และ Japan (จะเรียกกว่า J1) มีช่องสัญญาณ 24 ช่อง บนสายความเร็ว 1.544 Mbps
สาย E1 หนึ่งเส้น กับ card Sangoma A101 ราคา 18000 แต่ถ้ามี Echo cancell ด้วยราคาก็คือ 38000 แพงกว่ากันเยอะแฮะ
card Sangoma A108d (เข้า 8x E1/T1/J1) + echo cancell ราคาราวๆ 160000
Analog
ราคาของ analog card ยี่ห้อ Sangoma Analog card ใช้ FXO ที่ 24 สายนั้นราคาประมาณ 77000 บาท
ในขณะที่ Digital card 1 E1/T1/J1 ราคาประมาณ 18000 เท่านั้นเอง
นี่ราคาในต่างประเทศ ชื้อในไทย แพงกว่าเยอะ! ราคาของ Sangoma และ Digium นั้นใกล้เคียงกันมากๆ (บางรุ่นถูกกว่า แพงกว่ากัน ก็เล็กน้อย)
Analog / Digital Card
Card จะมีสองแบบครับ Analog และ Digital
E1/T1/J1 เป็นสายแบบ Digital ดังนั้นเราต้องใช้ card แบบ Digital ครับ ค่าเช่าสาย E1 เส้นล่ะ 1 แสน (ไม่รวมค่าเบอร์)
card แบบ Analog จะใช้กับสายโทรศัพท์ธรรมดา ต้นทุนต่อช่องสัญญาณ จะแพงกว่า digital
analog card จะมีช่องสัญญาณเพียง 2 แบบ
FXO สายนอก เอาไว้โทรออกข้างนอก
FXS สายใน เอาไว้ใช้ภายนอกองค์กร
เรื่อง FXS อาจพิจารณา ATA ด้วยก็ได้ ATA เป็น adapter ที่จะเปลี่ยนโทรศัพท์ธรรมดาๆ เป็น VoIP Phone
การชื้อ card นั้น ต้องดูเรื่องระบบต่อขยายด้วยนะครับ ต้องดูว่า card นั้นสามารถต่อขยาย ได้เท่าไหร่ เพียงพ่อต่อความ้องการหรือไม่
ของพวกนี้ ต้องชื้อเผื่ออนาคตครับ
ส่วนยี่ห้อ ผมแนะนำ Sangoma ครับ หรือไม่ก็ Digium
ถ้าดูตาม webboard, forum ในต่างประเทศ จะสังเกตุว่า มักจะใช้ card ของ Sangoma หรือไม่ก็ Digium กัน
เพราะว่า Asterisk พัฒนาโดย Digium ผู้คนจริงเข้าใจว่า ใช้ Digium น่าจะดีกว่า เพราะผลิตโดยผู้พัฒนา Asterisk
จริงๆ แล้วไม่ใช่... จริงๆ Hardware พวกนี้เป็น Opensource Hardware เปิดเผยหมด (ลองดู http://gotoknow.org/blog/patrickz/103469 ครับ มี links ไปยังวงจรการออกแบบด้วย)
ดังนั้น ทุกๆ คนในโลก ก็สามารถทำ card อย่าง Digium ได้
ส่วน Sangoma นั้น เป็นผู้พัฒนา software และ hardware ทางด้าน WAN มากว่า 20 ปีแล้ว จึงมีความเชี่ยวชาญเกี่ยวกับ WAN protocal ต่างๆ
card ของ Sangoma ตอนนี้สามารถต่อสาย E1/T1/J1 ได้มากที่สุดในตลาดคือ 8 E1 ต่อ 1 card นอกจากนี้ยังมีระบบ Echo cancell ที่ดีที่สุดในตลาดด้วย
คนชื้อ Digium ชื่อเพราะมี loyalty กับ Asterisk
คนชื้อ Sangoma เพราะมีการออกแบบระบบที่ดีกว่า ใช้ได้หลาย platform
ผมคงฟังธงไม่ได้ว่า อะไรดีกว่ากัน เพราะเป็นสองยี่ห้อที่เชื่อถือได้จริงๆ อย่างไรก็ตามผมพิจารณาประสิทธิภาพต่อราคาเป็นสำคัญ
ชื้อ card พวกนี้แนะนำที่ http://www.telephonydepot.com/ หรือ Telephonyware.com
เกี่ยวกับเรื่องนี้ ลองอ่านที่ http://gotoknow.org/post/tag/voip ลองหาข้อมูลเพิ่มเติมครับ
