เบื้องต้นเกี่ยวกับทฤษฎีไร้ระเบียบ (Introduction to Chaos Theory) @ 168985
สภาวะไร้ระเบียบ หมายถึง สภาวะของระบบที่ไร้เสถียรภาพ (unstable) มีความอ่อนไหวสูงยิ่ง และอาจมีการเปลี่ยนแปลงสภาพเค้าโครงได้ทุกเมื่อ
จุดคานงัด (Social Fulcrum) หมายถึง ตำแหน่งสำคัญอันเป็นเงื่อนไขการเปลี่ยนแปลงของระบบทั้งหมด การเปลี่ยนแปลงเงื่อนไขเบื้องต้นเล็กน้อย ผลกระทบหรือผลกรรมที่ติดตามมาพลิกผันมหาศาลอย่างคาดไม่ถึง (เด็กดอกไม้สะเทือนถึงดวงดาว / การขยับปีกของผีเสื้อ (butterfly effect) อาจทำให้เกิดพายุใหญ่ขึ้นในอีกซีกโลกหนึ่งในอีกหลายเดือนต่อมาก็ได้)
สภาพการดำรงตนอยู่ของระบบ
-สภาพที่อยู่ในสมดุล
-สภาพที่อยู่ใกล้สมดุล
-สภาพที่ห่างไกลความสมดุล
-ทำนายล่างหน้าได้ยาก
-ระเบียบถูกซ่อนอยู่ในความไร้ระเบียบ
-ระเบียบและความไร้ระเบียบอยู่คู่กัน โดยมีทางแพร่งเป็นตัวเชื่อมต่อ
ทางแพร่ง (bifurcation) เกิดขึ้นเมื่อระบบเกิดวิกฤต แยกออกเป็นหลาย ๆ ทางเลือก ผันเปลี่ยนจากระเบียบไปสู่ความไร้ระเบียบเมื่อสังคมพบทางแพร่งก็จะเลือกไปทางใดทางหนึ่ง โอกาสของการเลือกทางแพร่ง อาจเกิดขึ้นโดยความบังเอิญ หรืออาจเกิดขึ้นโดยเจตจำนงของมนุษย์ก็ได้ ทางแพร่งบางสายนำไปสู่ดุลยภาพ บางสายนำไปสู่หายนะ
การจัดตั้งตนเอง (self organizing) เมื่อระบบเกิดความไร้ระเบียบ ก็จะพยายามนำพาตนเองเข้าสู่ความเป็นระเบียบอีกครั้ง คุณสมบัติของการจัดตั้งตนเอง ได้แก่
-สลับซับซ้อน และมีตัวกำหนดหลายตัว
-ซ้ำแล้วซ้ำเล่า และมีการย้อนกลับไปมาอย่างเป็นระบบ
-เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ทำนายได้ยาก
ไม่มีความเห็น