อนุทิน 143163

17. การวิเคราะห์เชิงสังคมวิทยา: การวิเคราะห์เชิงบทบาท

เมื่อเราผ่านเรื่องโครงสร้างหน้าที่ หรือหน้าที่นิยมไปแล้ว ต่อไปจะพูดถึงเรื่องบทบาทกันบ้าง การศึกษาเรื่องบทบาท (ซึ่งมาจากการละคอน) มักจะคู่กันกับการศึกษาหน้าที่ โดยที่บทบาทก็คือ การแสดงการกระทำและพฤติกรรมที่ได้รับมอบหมายมา โดยการมอบหมายนั้นขึ้นอยู่กับตำแหน่งแห่งที่ที่เรายืนอยู่ในสังคม ซึ่งตำแหน่งแห่งที่ก็คือการศึกษาเรื่องหน้าที่ ที่เข้ามาอยู่คู่กับบทบาทนั่นเอง (หากกล่าวการละคอน ก็หมายถึงตำแหน่งที่ตัวละคอนเรื่องนั้นอยู่นั่นเอง) เช่น ตัวผมแสดงบทบาทเป็นลูกชาย ก็ต้องมีหน้าที่ที่กระทำต่อพ่อแม่ และพ่อแม่ก็มีหน้าที่เลี้ยงดู ให้การศึกษากับผม เป็นต้น โดยนัยยะของความสัมพันธ์ ตัวละครแต่ละตัวต้องแสดงบทบาทและหน้าที่ ไปตามความสอดคล้องและเกณฑ์ของสังคม อย่างไรก็ตามบทบาทและหน้าที่ของแต่ละคนย่อมเปลี่ยนไปตามสถานการณ์เสมอ เช่น เมื่ออยู่ที่บ้าน ผมจะเป็นลูก เมื่ออยู่ในโรงเรียนผมอาจเป็นทั้งรุ่นพี่ และรุ่นน้อง เป็นต้น

จากกาญจนา แก้วเทพ .(2541). การวิเคราะห์สื่อ: แนวคิดและเทคนิค. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย