โทษภัย ของกาม
ตอนที่ ๑
นานมาแล้ว นับแต่โลกนี้ ยังไม่เคยเกิดมีผู้ที่จะตั้งจิตบำเพ็ญตนเป็นพระโพธิสัตว์
กระทั่งวันหนึ่ง เมื่อมีพ่อพรามณ์ผู้หนึ่ง ท่องเที่ยวไปในโลกกว้าง จนกระทั่ง ไปพบกับควาญช้างผู้ชำนาญ ทั้งสองได้มีโอกาสสนทนากัน โดย ท่านควาญช้าง เอ่ยความโปรโหมดตนเองว่า ท่านพรามหณ์ ผู้จำเริญ ข้าพเจ้า นี้ เป็นควาญช้าง ที่มีความสามารถในการฝึกช้าง เลี้ยงช้าง ที่ในโลกนี้ จะหาใครเทียมข้าพเจ้าไม่ได้เลย ท่านจะเชื่อมั๊ย
ท่านพรามหมณ์ กล่าวว่า... ข้าพเจ้าเอง เห็นว่า เรื่องนี้ ท่านต้องพิสูจน์ให้ข้าพเจ้าเห็นก่อน สิ
ควาญช้างผู้ชำนาญ... จะเอางั้น รึ
ท่านพราหมณ์... ถูกต้องแล้ว ต้องเป็นเช่นนั้น
ตกลง พ่อพราหมณ์ เราไปร่วมพิสูจน์ด้วยกัน
จากนั้น สองคนจึงพากันเข้าไปในป่า ที่มีบึงน้ำขนาดใหญ่ ที่เหล่าสรรพสัตว์ทั้งหลายจะต้องมาดื่มกิน และ ได้มองหาต้นไม้ใหญ่ พร้อมพากันปีนขึ้นไป เพื่อจะได้หลบพ้นการถูกทำร้าย และ โดย ไม่นานนัก ก็ได้มีช้างป่าโขลงใหญ่ ส่งเสียงแปร๋น ๆ เข้ามา โดย ที่ทันทีมันได้กลิ่นแปลก ๆ ของมนุษย์ เจ้าตัวหัวหน้าช้างฝูงนั้น ก็ทำท่ามองหา โดยในใจ หากพบเจอคงหมายจะจัดการเจ้ากลิ่นแปลกหน้า โดย อาจจะหมายพุ่งเข้ามาทำร้าย แต่ทั้งควาญช้าง และ พรามหมณ์ ซึ่งได้ขึ้นไปบนต้นไม้ใหญ่ เพื่อความปลอดภัยไว้ก่อนแล้ว
เมื่อพบว่า อยู่ในจุดที่ปลอดภัยแล้ว พราหมณ์ จึงบอกให้ควาญช้าง ลงไปจัดการเจ้าช้างพลาย ตัวใหญ่ ที่ดุ ทั้งที่จะเล่นงานทั้งสอง เมื่อสักครู่นี้นั่นแหละ
ก่อนที่ ควาญช้าง จะลงไปจัดการตามที่ตนได้คุยไว้ ก็ได้บอกว่า พ่อพราหมณ์ แม้ข้าพเจ้าจะมีฝีมือมากมาย เก่งขนาดไหนก็ตาม ข้าพเจ้าเอง ก็ไร้ความสามารถแม้กระทั่งช้าง ที่ข้าพเจ้าเลี้ยงมาแต่แรกเกิดก็ตอนที่มันเกิดอาการตกมัน...
อะไรกัน อาการตกมันนี่ ท่านไร้สามารถที่จะจับ หรือขัง หรือ ฝึกให้อยู่ใรอาณัติเชียว รึ
ถูกต้องแล้ว เป็นเช่นนั้นจริง ๆ ท่านควาญช้างตอบ
โดย ทันที ที่ควาญช้างลงมาถึงพื้น เจ้าช้างพลายป่า ไม่ฟังอีร้า ค้าอีรม ตะกุยพื้นดินจนฝุ่นฟุ้ง ส่งเสียงคำราม เป็นที่น่ากลัว แล้วก็มุ่งพุ่งเข้ามาเล่นงาน โดยทันที หากทว่า ยังไม่ทันถึงตัว....ท่านควาญช้าง ได้ใช้วิชาประการใด ในเรื่องชาดก ไม่ได้กล่าว...ด้วยคงเกรง เจ้าคนสมัยนี้ จะนำไปใช้ ปราบแม้ว หรือไร ไม่ทราบได้ พ่อช้างดุ ก็มาหมอบนิ่ง อยู่ที่ข้างกายท่านควาญช้าง ประดุจ หมาน้อย แมวน้อย เชื่อง ๆ ตัวหนึ่ง
ตอนที่ ๒
พ่อพราหมณ์ เห็นเหตุการณ์ ความโหดร้ายของช้างพลาย ที่พุ่งเข้ามาแต่ต้น ก็เกิดอาการอกสั่นขวัญแขวนแทนควาญช้าง หากต่อมาก็ให้สะดุดใจเมื่อฝุ่นจางลง ไฉน ช้างพลายตัวใหญ่ จึงหมอบราบ ให้ควาญช้างจับเล่นได้ ประดุจแมวเชื่อง ๆ ตัวหนึ่ง
จึงตะโกนลงมาว่า... แค่นี้ ง่ายเกินไป ท่านลองฝึกให้ดูฝีมือ ที่ยิ่งกว่านี้... สิ
ด้วยความสามารถท่านควาญช้าง หากเป็นสมัยนี้ ช้างที่ถูกฝึกก็ใช้ให้ทำงาน ให้วาดรูป ให้ทำอะไรต่ออะไร ก็ทำให้เป็นที่ประจักษ์ตาได้ทุกอย่าง
พ่อพราหมณ์ จึงตะโกนลงมาอีกว่า... แค่นี้ ง่ายเกินไป ท่านลองฝึกให้ดูฝีมือ ที่ยิ่งกว่านี้... สิ
ควาญช้าง จึงได้แสดงอื่น ๆ อีกมากจนที่สุดได้บอกว่า เอาอย่างนี้ เดี๋ยวข้าพเจ้าจะมาแสดงชุดพิเศษให้ท่านชม จะได้เห็นฝีมือดังที่ข้าพเจ้าคุยไว้นั้น... กล่าวแล้ว ก็ขึ้นคอช้างเดินจากไป ครู่ใหญ่ก็กลับมาพร้อม ท่อนเหล็กขนาดยาวราวกับท่อนตาล มาท่อนหนึ่ง
จากนั้น บังคับช้างให้ขุดหลุมลึก กว้าง พอให้เหล็กขนาดใหญ่ท่อนยาว พาดไว้ที่ปากหลุมได้ แล้วบังคับช้าง ให้ไปหาฟืน มากองไว้ที่ก้นหลุม และก่อไฟ
กระทั่ง ท่อนเหล็กร้อนและแดงฉานที่โดนไฟเผาลน
ควาญช้างผู้สามารถก็ได้บังคับช้าง ให้เอางวงไปจับท่อนเหล็กร้องแดงนั้น เจ้าช้างพลายตัวใหญ่ก็เต็มใจเชื่อฟังโดยดีไม่อิดออด แม้ตนจะเจ็บปวดจากความร้อนทุกข์ทรมานขนาดไหนก็ตาม ก็ยอมทำตามที่ถูกบังคับนั้น ควาญสั่งให้ยก ก็ยก สั่งให้วางก็วาง ขณะที่ปากก็แผดร้องด้วยความเจ็บปวด เนื้อหนังไหม้ งวงไหม้ จนที่สุด ก็ขาดใจตาย ณ ตรงนั้นนั่นเอง
พราหมณ์ ถึงกับตกตะลึงกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ถึงกับอุทานออกมาว่า ท่านควาญช้าง มีความสามารถที่จะจับช้างป่าที่ดุมากมาใช้งาน มาอยู่ในอาณัติได้ถึงขนาดนี้
แต่ยืนยันว่า หากแม้แต่ช้าง ที่แม้เลี้ยงมาแต่แรกเกิดแท้ ๆ หากเป็นในยามที่เขาตกมัน ก็ไม่สามารถจะบังคับอะไรได้ โอ...ความรุนแรงแห่งกิเลสกาม น่ากลัวขนาดนั้นเชียวหรือ
นับแต่ชาตินี้ เป็นต้นไป ข้าพเจ้า จักขอตั้งจิตอธิษฐาน ที่จะก้าวล่วงพ้น ภาวะแห่งกามให้ถึงที่สุดให้จงได้ ขอตนอย่าได้ตกอยู่ภายใต้อำนาจแห่งกามอันน่ากลัวนั้นเลย...
เอวัง ก็มีด้วยประการ ฉะนี้