อนุทิน 110583

ข้อความและความหมาย

e-mail เตือนว่า มีบันทึกที่ผมติดตามใหม่ เมื่อผมเปิดไปในเช้านี้ก็พบว่า อ๋อ..เป็นเนื้อหาที่ผมอ่านแล้วเมื่อวานคือ งานนี้ ผมอ่านทบทวนใหม่อีกครั้ง ผมได้ความคิดบางประการ ผมลองเคลื่อนไปดูว่ามีใครแสดงความคิดเห็นไว้บ้าง ก็พบว่า มีผมอยู่ด้วย ผมคิดว่าผมแสดงความคิดเห็นอะไรไว้ ทำให้ผมได้ข้อคิดเรื่อง "ข้อความและความหมาย" 

บางทีข้อความที่แสดงออกไปนั้น มีสิ่งที่ซ่อนอยู่ในข้อความซึ่งผู้เขียนไม่ได้เขียนไว้ จะด้วยเหตุผลใดก็ตาม ผมขอกล่าวเฉพาะข้อความของผม เกี่ยวกับการสอบเข้าบรรจุที่ใดก็ตาม หากเราตอบผิด (จากที่เขาเฉลยไว้) คำตอบของเราจะไม่ได้รับการตรวจว่าถูก นั่นหมายถึง หากหนึ่งบวกหนึ่งเท่ากับหนึ่ง จะผิด เพราะหลักที่วางไว้คือ หนึ่งบวกหนึ่งเท่ากับสอง (เคยมีการพูดล้อกันว่า ทรายหนึ่งกองบวกกับทรายอีกหนึ่งกองจะได้เท่าไร คำตอบที่เด็กน้อยตอบคือ ทรายหนึ่งกอง) แต่สิ่งที่ไม่ได้กล่าวไว้คือ ระบบการศึกษา (อาจจะแบบไทย เพราะไม่เคยไปเรียนต่างประเทศและไม่สันทัดงานต่างประเทศ) สร้างคนมาแบบนั้น แต่จากงานที่อ้างถึงดูเหมือนคำตอบกลายเป็นรองของวิธีการ (และเหตุผล) และความรู้ไม่แน่นอน ทำให้ผมคิดไปถึง วิธีวิทยาการศึกษาแบบพุทธ ด้วยปัญหาว่า คำตอบเดียวหรือหลากหลาย จากวิธีการที่หลากหลายนั้น เกี่ยวกับเรื่องนี้ทำให้นึกถึงแนวทางถ้อยคำของขงจื้อที่อ่านมา ถ้าอาจารย์บอกว่า โต๊ะสี่เหลี่ยม หากใครตอบว่าโต๊ะสี่เหยี่ยมเหมือนอาจารย์ เขาจะไม่ได้รับการพิจารณาให้เข้าเรียนในสำนักของขงจื้อ และแบบพุทธที่ว่า อย่าเชื่อเพราะเขาเป็นครูบาอาจารย์ของเรา อย่าเชื่อเพราะ...ฯลฯ 

ทำไปทำมา ผมบันทึกเลยเถิดจนได้...จากข้อความและความหมายที่จะเก็บไว้เมื่อถึงเวลาต้องใช้ กลายเป็นการเรียนรู้ในทศวรรษใหม่ที่ไม่ทิ้งรากฐานภูมิปัญญาไปได้