ปัจจัยที่ทำให้เด็กโง่ : อาจมาจากพื้นฐานทางด้านครอบครัวก็มีส่วน เช่น การอบรมณ์เลี้ยงดู ไม่มีความเอาใส่ เด็กขาดความอบอุ่นและอีกด้านหนึ่งก็พันธุกรรม

ปัจจัยที่ทำให้เด็กฉลาด : เด็กได้รับการปลูกฝังที่ดี การเลี้ยงดูตั้งแต่เล็กจนโต เพราะการที่เด็กจะรู้หรือไม่รู้พื้นฐานครอบครัวเป็นพื้นฐานสำคัญที่จะแนะนำสอนเด็กให้รู้ว่าสิ่งไหนควรหรือไม่ควร