ปัจัยที่ทำให้เด็กโง่ คือ การที่ผู้ใหญ่ทำให้เด็กทุกๆอย่างโดยไม่ให้เด็กได้คิดวิเคราะห์หาเหตุผลในแต่ละเรื่องหรือการที่ผู้ใหญ่ เป็นคน ชี้ให้ทำทุกอย่างโดยไม่ให้เด็กทำเองบ้างโดยเด็กไม่มีการลองผิดลองถูกด้วยตัวเอง

ปัจัยที่ทำให้เด็กฉลาด คือ การที่

1. ผู้ใหญ่ทำให้เด็กคิดเองโดยผู้ใหญ่คอยทำการชี้แนะ

2. สภาพแวดล้อมที่เด็กอยู่

3. เด็กสามารถคิด วิเคราะห์หาเหตุผลของแต่ละเรื่องได้