เกิดจนตาย ก็ต้องใช้เส้นไหม


ไหมกับชีวิตข้าน้อย ๓

 

คราวนี้จะเขียนเรื่อง บทบาทของผ้าไหมที่เคยเห็นเคยเจอเคยใช้ กันบ้างนะครับ  ด้วยไหมนั้นเป็นเส้นใยที่ผลิตได้ยาก ดังนั้นการเลือกใช้ไหมในการทอนั้น ช่างทอจะต้องวางแผนล่วงหน้าว่าจะเอาไปใช้ทำอะไรและจึงเลือกเทคนิคในการทอ  ผ้าไหมทอมือนั้นถูกนำมาใช้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่  ผู้หญิงแลผู้ชาย ตั้งแต่เกิดจนตาย

  

ผ้าไหมที่โดดเด่นที่สุดในวัฒนธรรมคนอีสานคือผ้าสำหรับสวมใส่และนุ่งถือผ้าที่ว่าคือ ผ้าโสร่งที่มีไว้สำหรับผู้ชาย  ผ้าสิ่นที่มีไว้สำหรับผู้หญิง ผ้าขาวม้าสำหรับนุ่งในผู้ชาย ผ้าขาวม้าสำหรับในผู้ชายและผู้หญิง  ผ้าดังกล่าวที่ว่ามานี้โดดเด่นและถูกผลิตซ้ำมากที่สุดในวัฒนธรรมคนไทยลาว แต่ใช่ว่าจะเห้นผู้หญิงอีสานสมัยก่อนใช้ผ้าไหมในชีวิตประจำวันนะครับ จนมีการกล่าวว่า ผ้าไหมเป็นสัญลักษณ์ของจิตวิญญาณส่วนผ้าฝ้ายเป็นสัญลักษณ์ของแรงงานเพราะในชีวิตประจำวันชาวบ้านนิยมใส่ฝ้ายในการทำงาน ส่วนไหมเอาไว้เป็นชุด เอาบุญ

  

ผ้าไหมอีกประเภทที่แยกออกมาจากผ้าที่ใช้ในชีวิตประจำวันแต่ใช้ในโอกาสเฉพาะคือ ผ้าคลุมศพหรือผ้าดอยศพผ้าประเภทนี้ต้องใช้ไหมเท่านั้นไม่นิยมใช้ฝ่ายและส่วนใหญ่มักนิยมผ้าควบแต่อนุโลมใช้ผ้าโสร่งสำหรับหลายครอบครัวที่ไม่มีผ้าคลุมศพนี้หลายชุมชนใช้เป็นผ้านุ่งสำหรับบวชนาคด้วย แต่เปลี่ยนชื่อเรียกเป็นผ้านุ่งนาค ผ้าห่อนาค ผ้าชนิดนี้นิยมทอเฉพาะเท่านั้นไม่นิยมเอาไปสวมใส่ธรรมดาสามัญ

  

ส่วนการแปรรูปผ้าไหมไปใช้อื่น ๆ เช่นผ้าหอใบลานนิยมเอาผ้าเก่าของคนตายไปใช้ห่อใบลานแทนการเอาไปเผาหรือการตั้งใจบริจาคผ้าไหมเอาไปห่อเป็นการเฉพาะ คนอีสานถึงได้มีภาษิตว่า  อยากให้ความฮู้ ให้ไปฮื้อสิ่นอยู่วัด(อยากได้ความรู้ให้เปิดผ้าถุงในวัด) สิ่นหรือผ้าถุง ที่ว่าหมายถึงผ้าห่อใบลาน

 
หมายเลขบันทึก: 71582เขียนเมื่อ 9 มกราคม 2007 10:43 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 กุมภาพันธ์ 2012 16:58 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (4)
นึกว่าผ้าขาวม้า ปเ็นผ้าที่ใช้ได้สารพัดประโยชน์แล้ว ที่แท้ ยังมีผ้าไหมที่สารพัดประโยชน์เช่นกัน
  • ผ้าขาวม้าฝ้ายนิยมเอาไว้ใช้ในชีวิตประจำวัน
  • ผ้าขาวม้าไหมนิยมเอาไปใช้งานบุญ เอาไปวัด
  • ผ้าขาวม้าเอาไว้นุ่งทำงานสำหรับผู้ชาย
  • ผ้าขาวม้าเอาไว้มัดเปล ให้ลูกน้อยนอน
  • ผ้าขาวม้าสารพัดประโยชน์จริงอย่างนายบอนว่า

 

 

  • พี่หลงใหลผ้าไทยทุกอย่างค่ะ ผ้าฝ้าย ผ้าทอ ผ้าไหม แต่โอกาสใส่น้อยลงในปัจจุบัน เพราะต้องทำงานลุยๆ เป็นส่วนใหญ่ เรียกว่า กางเกงยีนส์ แจ็กเก็ต เป็นนางเอกประจำตู้  นานๆ จะได้ใส่ผ้าไหมสวยๆ เดินช๊อปปิ้งค่ะ

ขอบคุณพี่Bright Lily มากครับ

  • ขอบคุณมากครับเอื้อยที่ชอบผ้าไทย
  • หากไม่นิยมสวมใส่ อาจจะใช้ไหมกับเครื่องใช้ในบ้านได้เช่น ปลอกหมอนแทนได้ครับ
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท