ผลการประกวดผ้าไหมในเทศกาลงานไหม อกหักดังเฮ้
วันนี้ไปเอาผ้าไหมกลับมาจากการส่งไปประกวดผ้าไหมของงานเทศกาล ประเพณีผูกเสี่ยวและงานกาชาดเมืองขอนแก่น ผลการประกวดปรากฎว่าผ้าขอชาวบ้าน(ออต)ไม่มีผืนไหนได้รางวัลเลย
ผ้าที่ได้รางวัลส่วนมาก
- เป็นผ้าไหมที่ทำจากโรงงานเส้นใยจึงละเอียดเนื้อผ้าจึงบางสมำเสมอกัน ซึ่งโดยมากก็เป็นไหมของจุลไหมไทย
- ผ้าไหมลายขั้น สองตะกอ สามกะตอ ลวดลายที่ได้รับรางวัล ทั้งหมดเป็นลายแบบโบราณคือลายอนุรักษ์
- ผ้าไหมลายสร้างสรรค์ ทั้งหมดเป็นลายที่พัฒนาจากลายโบราณนิดหน่อยแต่ยังคงสีสันของผ้าอีสานเอาไว้คือเน้นฉูดฉาด ดึงดูดสายตา
ส่วนผ้าของออตออกจะสวนทางกลับผ้าที่ชนะไปบ้าง เมื่อมาคิดมิน่าถึงไม่ได้รางวัลกับเขา
- ผ้าออตทั้งหมดเป็นผ้าที่ผลิตจากเส้นใยไหมพันธุ์พื้นบ้าน เลี้ยงโดยชาวบ้าน
- การสาวเส้นไหมสาวด้วยมือไม่อศัยเครื่องจัก สาวโดยชาวบ้าน ดังนั้นเส้นใยที่ได้จึงมีลักษณะเป็นเส้นใยแบบโบราณคือไม่เรียบแต่ให้ความรู้สึกกับพื้นผิว(ไม่เข้าเกณฑ์)
- การย้อม ก็ยอมด้วยสีธรรมดาเนื้อผ้าสีจึงไม่เรียบ และสีไม่สดเหมือนสีเคมี(ไม่เข้าเกณฑ์)
ความจริง รู้สึกแย่ไปบ้างกับเกณฑ์ที่กรรมการตั้งขึ้น เนื่องจากไม่ได้ใช้เกณฑ์ของการพัฒนาที่แท้จริง ทุกอย่างพึงพิงแต่วัตถุดิบจากโรงงาน แต่ก็โทษเขาไม่ได้เพราะออตไม่ได้ไปดูเกณฑ์การประกวด
แต่ความเสียใจก็บังเกิดเป็นความดีใจ เมื่อผ้าที่ออตไปขอรับคืนได้ถูกขอซื้อโดยเจ้าหน้าที่ในราคาที่สูงอยู่มาก แต่ออตก็ได้แต่ปฏิเสธเพราะเพื่อนที่ไปเอาผ้ากันขอซื้อผ้าผืนนี้แล้วเนื่องจากเธอชอบ
ก็เป็นว่า อกหักแทนที่จะดังเปาะกับอกหักดังเฮ้ เนื่องจากกรรมการตัดสินไม่มีใครชอบผ้าออต แต่เมื่อมารู้ว่ายังมีคนชอบผ้าของออตและชาวบ้านของออตอยู่บ้างจึงได้ร้อง เฮ้
จดบันทัดนี้จึงได้แต่มคิดถึง นานาจิตตัง ว่ามันเป็นเช่นนี้เอง
แต่ถึงอย่างไรก็ยังเชื่อว่าการจัดกิจกรรมแบบนี้จะช่วยพัฒนาการทอผ้าของชาวบ้านได้ อยากให้มีการประกวดต่อไปอีกและพัฒนามาตราฐานการประกวดที่สอดคล้องกับ แนวคิดพอเพียง ด้วย น่าจะดี
ความเห็น (9)
ขอขอบคุณอาจารย์ออต...
- ผมเห็นด้วยที่ว่า กติกาที่ใช้ยังไม่ดีพอ โดยเฉพาะไม่มีการแยกประเภทผ้าโรงงาน กับผ้าทอมือ
- กรรมการน่าจะปรับปรุงกฎ กติกาให้ดีขึ้นกว่านี้ในการแข่งขันครั้งต่อไป
บางที... ผิดหวังครั้งนี้อาจจะเป็นทางผ่านไปสู่ความสำเร็จในครั้งต่อไป หรือเวทีใหม่ก็ได้ครับ
- มหาตมะ คานธีท่านว่า คนเราต้องผ่านการท้าทาย เยาะเย้ย ลองของอย่างน้อยสัก 3-4 ครั้ง... ถ้ายืนหยัดจึงจะประสบความสำเร็จ(เด้อ... คำสุดท้ายนี่ผมต่อให้เข้ากับบรรยากาศ)
- อาจารย์ออต ไม่ต้องเสียใจนะ เห็นด้วยกับนานาจิตตังที่ว่า
- พี่เองก็ชอบผ้าไหมที่เนื้อไม่เรียบ (แนวธรรมชาติ) และสีไม่ฉูดฉาด
- แต่ตอนนี้ไม่ค่อยได้ตัดและใส่ผ้าไหมเนื่องจากเหนื่อยกับการรีด
อาจารย์หมอครับ
การใช้ไหมพื้นบ้านสาวมือนั้นทำให้เกิดอาชีพในชุมชนนะครับ
- เกิดสวนหม่อน ใบหม่อนเอาไปทำชาเหมือนอาจารย์เคยเสนอ
- กิ่งหม่อนหรือลำหม่อน เอาไปใช้หุ่งหาอาหารได้
- หญ้าในแปลงลูกหม่อนเอาไว้เลี้ยงวัว ควาย
- ตัวไหมหรือดักแด้เอาไปรับประทานได้ เหลือก็ขาย เหลือมากเอามาทำอาหารปลา ไก่
- ขี้ไหม เอาไปทำปุ๋ยอินทรีย์ได้
- ได้เส้นไหมที่เป็นเอกลักษณ์ด้วย
ดังนั้นจังหวัควรส่งเสริมการประกวดผ้าที่ใช้ไหมพื้นบ้านเลี้ยงเองด้วยครับ
จะเดินทางต่อไป ชาวบ้านของออตและออต คงต้องอดทนและเดินทางต่อไป
อาจารย์ paew
- ขอบพระคุณในกำลังใจสำหรับออตและชาวบ้านนะครับ
- ออตและช่างทอจะเดินทางต่อไปอย่างน้อยก็คนชอบผ้าของเราอยู่
- หนาวนี้ลองมีผ้าฟันคอสักผืนก็ได้นะครับอาจารย์ ผ้าไหมจะอุ่นดีมาก ดีต่อการดำเนินชีวิตหน้าหนาวนี้
- การซื้อผ้าสักเล็กน้อย ก็ช่วยให้ชาวบ้านมีรายได้นะครับ ออตอยากให้ชาวบ้านทำงานที่บ้านของเขาเพราะที่บ้านคือความสุข ไม่ต้องทิ้งลูกหลานไปทำงานไกล ๆ (เราไม่ทอดทิ้งกันครับ)
- ครอบครัวอบอุ่น หมู่บ้านอบอุ่น สังคมอีสานอบอุ่น เมืองไทยอบอุ่น โลกก็อบอุ่นครับ
- แล้วจะอุดหนุนผ้าพันคอของอาจารย์ออตและชาวบ้านได้ที่ไหนค่ะ
- ปกติจะไปซื้อผ้าฝ้าย ทอมือ ย้อมสีธรรมชาติ ของกลุ่มแม่บ้าน ที่เปิดร้านอยู่ถนนชาตะผดุงข้างโรงพยาบาลศูนย์ค่ะ
- ช่วงนี้ไม่ได้ไปนาน จำชื่อร้านไม่ได้.....
ร้านที่อาจารย์paew หมายถึงน่าจะเป็นร้านแพรพรรณ
- ร้านนี้มีจุดเด่นมากตรงที่เขาเลี้ยงดูตัวเองได้โดยปราศจากการง้อโครงการจากรัฐ(OTOP)
- กรรมการเป็นชาวบ้าน กลุ่มเข็มแข็งและคนทำงานมีความสุข
- อยากจะเสนอกลุ่มนี้ในการจัด การจัดการความรู้ภาคอีสานตามข้อเสนอของท่านอาจารย์หมอJJ อีกองค์กรหนึ่ง
- ส่วนของออตอยู่ที่หอศิลป์ มข.ของเรา แต่อาจารย์ช่วยที่ไหนก็ได้นะครับทั้งแพรพรรณและเล้าข้าวเพราะเป็นการช่วยเหลือชาวบ้านเหมือนกัน
- ขอบพระคุณอาจารย์ครับที่ไม่ทอดทิ้งชาวบ้าน
- โดยส่วนตัวถูกแม่สอนว่า เวลาเลือกผ้าไหม ให้เลือกเอาซื้อผ้าไหมน้อย
- ดิฉันเข้าใจว่า น่าจะหมายถึง ผ้าที่เลี้ยงไหมเอง สาวไหมตามธรรมชาติและทอเอง เพราะแม่บอกว่า ไหมน้อย เวลาเอามาทอเป็นผืนผ้าแล้ว เวลาใช้ไปนานๆเข้า ยิ่งนิ่ม สวย และมันวาว
- แต่ถ้าเส้นไหมโรงงาน มันจะย้วย นะคะ แม่บอกอย่างนั้น
- แต่โดยส่วนตัวชอบผ้าไหมใส้นใหญ่ๆ หน่อย และเป็นแบบตะปุ๋มๆ แบบที่ชาวบ้านเรียกขี้ไหม รึเปล่าไม่แน่ใจนะคะ เพราะดิฉันรู้สึกว่ามันเป็นธรรมชาติดี และเป็นไหมที่ไม่แข็งทื่อจนเกินไป
- อายุยังไม่เยอะนะคะ แต่ชอบซื้อผ้าไหม
- งานไหมที่ผ่านมาก็ได้มา 2 ชิ้น สวยมาก
คุณKawao
- ขอบคุณมากครับที่แวะเข้ามาเยี่ยม
- ไหมนั้นเมื่อสาวด้วยมือ ธรรมชาติของมันจะเส้นใยไม่สม่ำเสมอ
- ขอบคุณที่สนับสนุนงานของชาวบ้านนะครับ
- ช่างทอเองก็ต้องพยายามพัฒนางานทอให้คนรุ่นใหม่กล้าใช้ด้วย
ผมก็เป็นคนนึงที่ชอบผ้าไหม ใส่มาทำงานทุกวัน ใส่สบาย ตัดให้ทันสมัยก็ดูไม่แก่ บางตัวตัดใส่กับยีนส์ เท่ห์ครับ รีดง่ายนะครับ ถ้าเป็นไหมพื้นบ้านจริง ๆๆ อยากให้สนับสนุนไหมพื้นบ้าน เพราะที่วางขายเกลื่อนตลาดอยู่ล้วนเป็นไหมโรงงานทั้งนั้น รีดยาก ยับง่าย แต่ถ้าไหมบ้านเราจริง ๆๆ สีสันไม่สดมาก แต่สวยยิ่งใช่นานยิ่งนุ่มครับ ตอนนี้มีเก็บไว้หลายผืน....... ขอเป็นกำลังใจให้ช่างทอพื้นบ้านทุกคนนะครับ ท่านคือผู้รักษามรดกของแผ่นดิน