ในสังคมของคนทำงานโดยเฉพาะเป็นรูปแบบขององค์กรที่ต้องมีหน่วยงานย่อย ๆ หลาย ๆ หน่วยอยู่รวมกันจำนวนมาก ๆ ปัญหาที่เรามักจะพบจากเพื่อนร่วมงานที่นิสัยไม่ดีของเราบางคน ก็คือ เป็น "นักจับผิด"

คือ จับผิดแต่คนอื่นที่อยู่รอบ ๆ ตัว แต่มักจะลืมจับผิดตัวเอง ;)...

คนอื่นขยับร่างกายนิดหน่อย ก็ผิดแล้ว ในขณะที่ตนเองขยับจนแผ่นดินแทบไหว ก็ยังไม่เห็นจะว่าอะไร

สุภาสินี ธรรมประเสริฐ เขียนเรื่อง "อย่าเป็นนักจับผิด" เอาไว้ในหนังสือ "ทุกข์แก้ที่ใจ" อยากให้ท่านได้ลองอ่าน ดังนี้ครับ

 

 

อย่าเป็นนักจับผิด

 

คนที่ชอบจับผิดคนอื่นนั้นเป็นคนที่มีปมด้อยในใจ ขาดความรักและความสนใจมาก่อนจากทางครอบครัวหรือสังคมรอบตัว จึงทำให้เขาขาดความรักต่อเพื่อนมนุษย์ ขาดเมตตา มักคอยซ้ำเติมคนอื่น คนในสังคมที่ขาดวิจารณญาณก็มักจะเชื่อข้อมูลของคนชอบจับผิด และให้ความสนใจ เขาจะยิ่งหลงตัวเองว่าสำคัญยิ่งขึ้น แนวโน้มที่เขาจะทำผิดกฏหมายและศีลธรรมจะมีได้มากกว่าคนทั่วไป

 

แล้วทำไม ? ... คนจึงชอบจับผิดคนอื่น

 

๑. ได้ความสะใจ

เหมือนได้แก้แค้นและระบายความอาฆาตที่ผูกใจเจ็บมาก่อน โดยเฉพาะคนที่เคยเป็นเพื่อนกันหรืออยู่ในแวดวงเดียวกัน ย่อมมีข้อมูลในการจับผิดได้ง่ายกว่าคนอยู่นอกวงการ

(เข้าขั้นโรคจิตนิดหน่อย อาฆาตแค้นสุด ๆ)

 

๒. อิจฉา

ลองสังเกตแววตา ท่าทาง คำพูด ของคนที่ชอบจับผิดคนอื่นดูซิ จะออกแนวเยาะเย้ย ถากถาง ประชดประชัน มองเห็นถึงจิตใจที่ไม่มีความสุข เขามักจะจับผิดคนที่เก่งกว่า ดีกว่า หรือมีคนชื่นชมชื่นชอบมากกว่า หรือคนที่อยู่ในแวดวงเดียวกันเรียนรู้รุ่นใกล้เคียง หรืออายุไล่เลี่ยกัน ไม่เห็นมีใครไปจับผิดขอทาน หรือคนที่ด้อยกว่าเลย การอิจฉาริษยานี้เป็นนิสัย การจับผิดก็เป็นนิสัยด้วย เราจะเห็นคนที่ชอบจับผิดคนอื่นออกมาปรากฎตัวทางสื่อบ่อย ๆ ซ้ำ ๆ กัน และในชีวิตประจำวันเราก็จะเห็นคนที่ชอบจับผิดมักมีนิสัยอิจฉาคนอื่น

(เป็นเรื่องง่ายเรื่องเกิน หากเป็นคนที่ขี้อิจฉา บางคนรู้ตัว บางคนไม่รู้ตัว แต่ไม่มีใครกล้าเตือน)

 

๓. มองโลกในแง่ร้าย

จึงมีข้อจับผิดคนอื่นได้มาก โดยมองข้ามข้อดีของคนอื่นไปหมด

 

๔. มักขาดคุณธรรม ขาดเมตตา

มักชอบโทษหรือกล่าวโทษคนอื่นเกินจริง

 

๕. ตัวเองอาจเคยถูกจับผิดมาก่อน

จึงผูกใจเจ็บและหาทางจับผิดคนอื่นเป็นการแก้แค้น

 

๖. เพื่อให้ตัวเองแลดูเก่ง ฉลาด

โดยกดหรือกล่าวว่าคนอื่นมีความผิด

(แบบนี้ก็เยอะครับ)

 

๗. เพื่อกลบเกลื่อนความผิดของตนเอง

ซึ่งตนเองก็รู้และเกรงว่าคนอื่นจะจับได้ จึงจับผิดคนอื่นให้มาก ๆ เอาไว้ ทำให้คนสนใจความผิดของคนอื่น จะได้ไม่สนใจตัวเขา

(อันนี้อยู่รอบตัวเลย)

 

๘. เอาไว้แก้ตัว

เวลาตัวเองทำผิดและมีคนอื่นจับได้ ก็จะได้บอกว่า ทีคนอื่นทำผิดเล่า ไม่เห็นมีใครว่าอะไร? และก็จะหาทางทำผิดต่อไปเพื่อประโยชน์ของตนเอง

 

๙. มีลักษณะ Sadistic Personality

ชอบเห็นคนอื่นมีความผิดแล้วตัวเองมีความสุข จึงพบได้บ่อยที่เขายัดเยียดความผิดให้คนอื่นเกินความจริง

 

๑๐. ประเมินตัวเองผิด

คิดว่าเก่งกว่าคนอื่น สามารถจะปราบคนอื่นให้ได้ทั้งหมด จึงใช้วิธีคอยจับผิดคนอื่นเป็นเครื่องมือเพื่อลดเครดิตคนอื่นลง และตัวเองก็ไม่ทำอะไรให้เป็นประโยชน์แก่สังคมด้วย

(โดยเฉพาะคนที่เรียนสูง ๆ และคนที่มักจะคิดว่าตนเองเหนือกว่าคนอื่น แต่ไม่เหนือกว่าจริง ซ้ำยังดูต่ำกว่าคนอื่นอีก)

 

ดังคำสอนของท่าน ว.วชิรเมธี ว่า

คนที่คอยจับผิดคนอื่น
แสดงว่าหลงตัวเอง
ว่าเป็นคนดีกว่าคนอื่น
ไม่เห็นข้อบกพร่องของตนเอง
กิเลสฟูท่วมหัว ยังไม่รู้จักตัวอีก
คนที่ชอบจับผิด
จิตใจจะหม่นหมอง
ไม่มีโอกาส "จิตประภัสสร"
ฉะนั้น จงมองคน มองโลกในแง่ดี
"แม้ในสิ่งที่เป็นทุกข์
ถ้ามองเป็น ก็เป็นสุข"

 

ดังนั้น อย่าคอยจับผิดคนอื่น เพราะมันทำให้ชีวิตเสียเวลา แทนที่เราจะเอาเวลาไปทำอะไรอย่างอื่นที่สร้างสรรค์และเป็นประโยชน์กับตัวเองและคนอื่น ๆ

 

การมองหาข้อบกพร่องของคนอื่น มันไม่ได้ช่วยให้ชีวิตเรามีความสุขมากขึ้น กลับแต่จะทำให้เรามีความทุกข์มากขึ้น เพราะจิตใจเราหมกหมุ่นอยู่แต่กลับการหาวิธีจับผิดคนอื่น

 

เช่น คนนั้นอู้งาน คนนี้ขี้เกียจ คนโน้นไม่ทำงานเลย ฯลฯ ทุกคนต่างมีเส้นทางที่แตกต่าง จะมัวไปพะวง และยุ่งกับเรื่องของคนอื่นอยู่ทำไม เลิกเสียกับพฤติกรรมที่คอยจับผิดคนอื่น เพราะมันทำให้จังหวะการเดินทางในชีวิตของเราสะดุด

 

อย่าเอาใจใส่ในเรื่องที่ไม่ใช่เรื่อง
ปล่อยความคิดให้เบา ทำหัวของเราให้ปลอดโปร่ง
เลือกมองแต่เรื่องดี ๆ รอบตัว

........................................................................................................

 

การจับผิด คือ การทำลายโอกาสของการทบทวนตนเอง ว่าดีหรือไม่ หรือผิดพลาดอย่างไร เราจะได้ปรับตัวและแก้ไขให้ทันกาล ก่อนที่จะกลายเป็นนิสัยที่ติดตัวต่อไปจนตาย

หากมัวแต่ไปยุ่งกับคนอื่น เบียดเบียนคนอื่นอย่างหนัก สักวันกรรมนั้นจะกลับมาเล่นงานให้เราได้ทุกข์ทนเหมือนกันสิ่งที่เราเคยได้ทำกับผู้อื่นเช่นกัน

โปรดเชื่อเรื่อง "กรรม" ผลของกรรม คือ ผลของการกระทำของตัวเราทั้งสิ้น

ดังนั้น อย่าเที่ยวไปโทษใคร หากไม่รู้จริง

อย่าเที่ยวไปคิดว่าตัวเองฉลาด มีสมองเหนือผู้อื่น เพราะมีอีกหลายอย่างที่เราไม่รู้ทั้งหมดในโลก หรือแม้แต่เรื่องที่ตัวเองคิดว่า รู้ที่สุด บางทีอาจจะไม่รู้อะไรเลยจริง ๆ ก็ได้ อย่าหลงระเริงจนเกินไป เพื่อนแท้จะหนีหาย แล้วก็ไม่เหลือใครเป็นเพื่อนแท้สักคน

 

บุญรักษา ทุกท่านครับ ;)

 

........................................................................................................

 

ขอบคุณหนังสือดี ๆ

สุภาสินี  ธรรมประเสริฐ.  ทุกข์แก้ที่ใจ.  กรุงเทพฯ : ณ ดา, ๒๕๕๔